Жаўрук палявы
Палявы жаваранак, жаўрук палявы (Alauda arvensis) — пеўчая птушка сямейства жаваранкавых.
Апісанне
Даўжыня цела 17-19 см, размах крылаў 30-36 см. Падоўжаны хвост з белымi крайнiмi рулявымi, на галаве невялiкi чуб. Жыве ў адкрытых месцапражываннях. Спявае ў паветры, вельмі рэдка (прыцемкам) на зямлi, доўгая песня складзеная з трэляў i свiстаў.
Пашырэнне
Арэал: Еўропа (акрамя Ісландыі, Скандынаўскіх гор і крайняй поўначы), Цэнтральная і Усходняя Азія (на поўдні да Ірана і паўночнай часткі Кітая), Малая Азія, Паўночна-Заходняя Афрыка. На Беларусі адзін з найбольш шматлікіх на гнездаванні, пералётны і транзітна мігрыруючы від. Інтрадуцыраваны ў Канадзе (востраў Ванкувер), Новай Зеландыі, Тасманіі, Аўстраліі і на Гаваях.
Насяляе адкрытыя травяністыя тэрыторыі, стэпы, лесастэпы, тундру, сельгаспасевы, пашы і сухія лугі; аддае перавагу пагоркам (таксама з маладымі лесапасадкамі), выбірае перасушаныя тэрыторыі; сустракаецца таксама на горных лугах. У Арменіі даходзіць да 2700 м над у.м., у Карпатах (Букавіна) — да 2000 м.
Паўночныя і ўсходнія папуляцыі пералётныя, паўднёвыя — аселыя або качуюць. Месцы зімовак часткова ў межах гнездавога арэала, Паўднёвая, Заходняя і Цэнтральная Еўропа, Паўднёвая Афрыка і Паўднёвая Азія.
Асаблівасці біялогіі
Гняздо ладзіць на зямлі сярод не вельмі высокай і шчыльнай расліннасці, звычайна добра схаванае. Знешняя частка з крыху падвялых кавалкаў лістоў і сцёблаў травы, якія пераплецены карэньчыкамі, высцілка — з сухой травы з прымессю валосся.
Яйкі (3-5, часам да 7) крыху падоўжаныя з вострым вузейшым канцом. Белавата-зеленаватыя, белавата-шэрыя або карычнева-белыя з дробнымі і вельмі густымі шэра-карычневымі цi аліўкава-карычневымі плямкамі.
Падвіды
- A. a. arvensis — ад Заходняй Еўропы праз цэнтральную і паўночную часткі на ўсход да Урала;
- A. a. scotica — Ірландыя, Шатландыя, Фарэрскія астравы;
- A. a. guillelmi — поўнач Партугаліі і паўночны захад Іспаніі;
- A. a. sierre — цэнтральная і паўднёвая часткі Партугаліі, поўдзень Іспаніі;
- A. a. cantarella — Паўднёвая Еўропа (ад усходняй Іспаніі да Чырвонага мора, Іран, Паўночная і Усходняя Афрыка;
- A. a. armenicus — Каўказ, паўночны захад Туркменіі і Ірана. Акрамя гэтых вылучаюць яшчэ 4 падвіды.
Літаратура
- Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X
- Атлас млекопитающих и птиц Национального парка «Припятский» = Atlas of Mammals and Birds of National park “Pripyatsky” / [В. Ч. Домбровский и др. ; карты В. Ч. Домбровского ; научные редакторы: М. Е. Никифоров, В. Ч. Домбровский ; перевод на английский язык Т. Е. Павлющик ; фотографии: А. В. Абрамчук и др.] ; Национальная академия наук Беларуси, Научно-практический центр по биоресурсам
Спасылкі
Тэмы гэтай старонкі (5):Катэгорыя·Жаваранкавыя
Катэгорыя·Віды па-за небяспекай
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Біялагічныя артыкулы без EOL
Катэгорыя·Жывёлы паводле алфавіта