Ахо́ва пту́шак Ба́цькаўшчыны, скарочана АПБ — беларуская прыродаахоўная недзяржаўная некамерцыйная грамадская арганізацыя. Першапачаткова пачаўшы з вырашэння праблем арніталогіі і непасрэдна аховы птушак, за часы свайго існавання развілася ў буйное грамадскае аб’яднанне, якое займаецца шырокім спектрам мясцовых і глабальных экалагічных праблем і працуе дзеля захавання разнастайнасці відаў і экасістэм у Беларусі шляхам далучэння насельніцтва да актыўнай аховы прыроды.
Датай стварэння АПБ прыняца лічыць 29 сакавіка 1985 года, калі адбыўся ўстаноўчы з’езд Беларускага аддзялення Усесаюзнага арніталагічнага таварыства СССР, пераемнікам якога з цягам часу стала Ахова птушак Бацькаўшчыны. Гэты факт робіць АПБ найстарэйшай дзеючай прыродаахоўнай арганізацыяй Беларусі пасля Беларускага таварыства аховы прыроды.
29 сакавіка 1985 г. было створана Беларускае аддзяленне Усесаюзнага арніталагічнага таварыства Савецкага Саюза. Яно аб’ядноўвала не толькі прафесійных арнітолагаў, але і аматараў. Першым старшынёй арганізацыі быў абраны доктар біялагічных навук Міхаіл Долбік, які ўзначальваў групу арніталогіі Інстытута заалогіі Акадэміі навук БССР. На пасадзе старшыні яго змяніў выкладчык кафедры заалогіі БДУ Леанід Шкляроў.
21 студзеня 1992 г., паколькі Беларусь атрымала незалежнасць, у Мінску адбыўся ўстаноўчы з’езд Беларускага арніталагічнага таварыства (БАТ). На з’ездзе прысутнічалі 40 дэлегатаў. Прэзідэнтам БАТ быў абраны Леанід Шкляроў, віцэ-прэзідэнтам — Міхаіл Нікіфараў, вучоным сакратаром — Ірына Самусенка, членамі Прэзідыума — Васіль Грычык і Барыс Ямінскі. У склад Рэспубліканскага Савета (усяго 15 чалавек), акрамя названых вышэй членаў Прэзідыума, увайшлі Віктар Бірукоў, Ігар Бышнёў, Юрый Вязовіч, Анатоль Дарафееў, Уладзімір Дучыц, Уладзімір Іваноўскі, Надзея Малюціна, Таццяна Паўлюшчык (скарбнік), Алег Рудамётаў, Аляксей Цішачкін. Членамі Рэвізійнай камісіі былі абраныя Леанід Бурко, Уладзімір Байдакоў і Алег Парэйка. Дэлегаты з’езда адзінадушна вырашылі і прагаласавалі за прысваенне таварыству імя Анатоля Фядзюшына — выдатнага даследчыка фаўны Беларусі.
14 верасня 1992 г. таварыства было зарэгістравана ў Міністэрстве юстыцыі Рэспублікі Беларусь (было выдадзена пасведчанне № 412) як грамадская арганізацыя, прымаючая актыўны ўдзел у развіцці ў Рэспубліцы Беларусь арніталагічных работ, аб’яднанні арнітолагаў (вучоных і аматараў) для вырашэння задач у вывучэнні і ахове птушак.
БАТ налічвала ў 1990-я гады каля 100 членаў.
У 1993 г. у Гродне было створана Заходне-Беларускае таварыства аховы птушак (ЗБТАП), у склад якога ўваходзілі каля 60 членаў амаль з усіх абласцей Беларусі.
10 красавіка 1998 г. сябры БАТ і ЗБТАП вырашылі аб’яднацца ў адзіную арганізацыю з назвай «Ахова птушак Беларусі». У той жа дзень адбыўся ўстаноўчы з’езд новай арганізацыі са статусам рэспубліканскага таварыства. У 1999 годзе ў АПБ з’явіліся першыя штатныя супрацоўнікі.
У 2006 г. АПБ была вымушана змяніць назву на «Ахова птушак Бацькаўшчыны», пад якой працуе і дагэтуль.
Грамадская арганізацыя была афіцыйна ліквідаваная восенню 2021 года на патрабаванне Мінюста, бо, на яго думку, «пад выглядам валанцёрства па выратаванні птушак АПБ ажыццяўляе экстрэмісцкую дзейнасць». Тады ж быў арыштаваны і былы дырэктар «АПБ», вучоны-арнітолаг Віктар Фянчук.
Прадметам дзейнасці АПБ з’яўляецца экалагічная дзейнасць.
Місія АПБ — захаваць птушак і біяразнастайнасць дзікай прыроды, аб’ядноўваючы дзеля гэтага людзей.
Асноўнымі мэтамі АПБ з’яўляюцца:
Задачы АПБ:
З’езд з’яўляецца найвышэйшым органам АПБ, які склікаецца адзін раз на кожны каляндарны год. Ён:
Цэнтральны савет (ЦС) кіруе працай арганізацыі ў перыяд паміж з’ездамі. Старшынёй ЦС і адначасова найвышэйшай службовай асобай АПБ з’яўляецца Старшыня АПБ. Пытанні, якія знаходзяцца ў кампетэнцыі ЦС:
Сакратарыят з’яўляецца выканаўчым органам АПБ, працай якога і ўвогуле арганізацыі кіруе Дырэктар.
Рэвізійная камісія з’яўляецца кантрольным органам АПБ, які абіраецца З’ездам тэрмінам на тры гады і рыхтуе справаздачы толькі для З’езда. Яна:
Па стане на канец красавіка 2017 года Ахова птушак Бацькаўшчыны мела 18 мясцовых аддзяленняў па ўсёй краіне: ад абласных да раённых цэнтраў. Мясцовыя аддзяленні АПБ удзельнічаюць не толькі ў глабальных ініцыятывах арганізацыі, але і таксама вырашаюць мясцовыя прыродаахоўныя праблемы. Усе аддзяленні аб’ядноўвае тое, што на іх тэрыторыі праводзіцца навукова-асветніцкая праца з насельніцтвам, пераважна са школьнікамі. Існуюць: