wd wp Пошук:
    ⬜

    Coenonympha pamphilus

    Coenonympha pamphilus — від дзённых матылькоў сямейства Аксамітніцы. Насяляе адкрытыя травяністыя супольнасці Еўразіі, а таксама рэдкалессі і ўзлескі лясоў. Адзін з самых звычайных відаў сямейства.

    Паходжанне назвы

    Відавы эпітэт Pamphilus (грэч.  «усімі любімы») дадзены ў гонар Памфіла, вучня Платона, якога слухаў Эпікур альбо ж можа азначаць жыхара Памфіліі — краіны на поўдні Малой Азіі[1].

    Апісанне

    Ніжні бок крылаў

    Від адрозніваецца вялікай індывідуальнай і сезоннай зменлівасцю і прадстаўлены шырокім дыяпазонам больш ці менш розных формаў. Даўжыня пярэдняга крыла 14-17 мм.

    Арэал

    Заходняя частка пазатрапічнай Еўразіі; на ўсход ад ракі Енісей адсутнічае. Звычайны і шырока распаўсюджаны від, які, за выключэннем зоны паўночных тундраў, сустракаецца па ўсёй тэрыторыі Усходняй Еўропы і Заходняй Сібіры да Алтая і Кузнецкага Алатау.

    Насяляе лугі розных тыпаў, узлескі, абочыны дарог, лясныя высечкі, паляны, берагі рэк, стэпы, пусткі, пашы, сельскагаспадарчыя ўгоддзі, сады, паркі, тэрыторыі населеных пунктаў і г. д. Адзначаны таксама на малапрыгодных для развіцця відаў клады Papilionoformes біятопах — пяшчаных марскіх узбярэжжах Чорнага мора і спадарожных ім саланчаках.

    Біялогія

    Імага зрэдку харчуюцца нектарам розных хмызняковых і травяністых меданосаў. За год развіваюцца некалькі пакаленняў, колькасць якіх залежыць ад шыраты арэала і сезонных умоў. На поўначы развіваецца ў адным пакаленні і час лёту матылькоў прыпадае на ліпень. У сярэдняй паласе развіваецца звычайна два пакалення і час лёту імага прыпадае з сярэдзіны мая да трэцяй дэкады чэрвеня, а таксама з сярэдзіны ліпеня да сярэдзіны верасня. На поўдні арэала, а таксама ў гады з гарачым летам і цёплай восенню бывае да трох пакаленняў, і тэрміны лёту матылькоў двух апошніх могуць перакрывацца і зацягвацца да пачатку кастрычніка. Вусені развіваюцца вельмі нераўнамерна[2], з прычыны чаго выразныя межы часу лёту асобных пакаленняў могуць адсутнічаць. На Каўказе матылькоў, якія толькі выйшлі з кукалкі, можна сустрэць з пачатку мая да сярэдзіны лістапада.

    Жыццёвы цыкл

    Матылі падчас спарвання

    Самкі адкладаюць яйкі на метлюжковыя паблізу ад паверхні глебы. Яйкі дыяметрам 0,9 мм пры вышыні 1,1 мм. Стадыя яйка каля 6 дзён. Вусені апошняга пакалення развіваюцца з зімоўкай з ліпеня — верасня па красавік — май наступнага года, аддаюць перавагу харчавацца ноччу. Вусені могуць быць салатнага, зялёнага і бура-зялёнага колеру[3]. Стадыя вусеня доўжыцца 19-21 дзень. Акукляюцца на сцеблах травы нізка над зямлёй. Кармавыя расліны: віды Brachypodium, Cynosurus cristatus, купкоўка зборная (Dactylis glomerata), і іншыя віды купкоўкі (Dactylis), Deschampsia cespitosa, Avenella flexuosa, вострыца (Deschampsia), Festuca ovina, Festuca rubra і іншыя віды аўсяніцы (Festuca), сівец стаячы (Nardus stricta), віды метлюжка (Poa).

    Кукалкі пераважна зялёнага колеру, але зрэдку сустракаюцца таксама бурага колеру з белымі палосамі.

    Зноскі

    1. ↑ Некрутенко Ю. П. 1990. Дневные бабочки Кавказа. Определитель. Семейства Papilionidae, Satyridae, Danaidae. Киев: Наукова думка. — 215 с.
    2. ↑ Bellman H. 2003. Der neue Kosmos Schmetterlingsfurer. Stuttgart. - 445 s
    3. ↑ Савчук В. В. Атлас бабочек и гусениц Крыма. — Симферополь: Бизнес-Информ, 2013. — 296 с. — ISBN 978-966-648-331-0

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (5):
    Катэгорыя·Жывёлы паводле алфавіта
    Катэгорыя·Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе
    Катэгорыя·Аксамітніцы
    Катэгорыя·Біялагічныя артыкулы без ITIS
    Катэгорыя·Насякомыя Еўразіі