wd wp Пошук: ⬜

Юзаф Вроньскі

Юзаф Вроньскі (фр.: Wroński; сапраўднае прозвішча — Хёнэ, польск. Hoene; 24 жніўня 1776, Вольштын, Польшча — 9 жніўня 1853, Парыж, Францыя) — польскі матэматык і філосаф-містык.

Біяграфія

У 1794 годзе Вроньскі прымаў у якасці афіцэра артылерыі ўдзел у абароне Варшавы ад прускіх войскаў. У мацэевіцкай бітве ён быў узяты ў палон, але генерал Тармасаў адпусціў яго, пасля чаго Вроньскі паступіў афіцэрам у рускую армію, дзе служыў у штабе Суворава. У 1797 выйшаў у адстаўку і адправіўся ў Германію, дзе вывучыў юрыдычныя навукі. Затым адправіўся ў Парыж і Марсель, дзе паступіў у польскі легіён, але неўзабаве зноў адправіўся ў Германію, каб вывучаць там гісторыю філасофіі і вышэйшую матэматыку. У 1811 годзе, вярнуўшыся ў Парыж, змяніў прозвішча Хёнэ на Вроньскі, пад якім пачаў публікаваць свае навуковыя працы.

Навуковыя дасягненні

Матэматычныя працы Вроньскага адзначаны шырынёй ахопу матэрыялу і агульнасцю пастаноўкі задач. Лагранж меркаваў, што тэорыі Вроньскага могуць зрабіць пераварот у навуцы. Але хваравіты гонар Вроньскага, яго схільнасць да містыцызму і, нарэшце, складанасць пазначэнняў, выкарыстаных у яго творах, прывялі да таго, што яго працы засталіся незаўважанымі сучаснікамі. Ужо пасля смерці Вроньскага даследчыкі яго прац у другой палове XIX стагоддзя выявілі, што яму належыць аўтарства значнай колькасці метадаў і некаторых сцвярджэнняў, якія да таго часу былі нанова адкрыты іншымі матэматыкамі. Нягледзячы на гэта, імя Вроньскага прысутнічае ў сучасных курсах матэматычнага аналізу з-за ўведзенага ім упершыню ў 1812 годзе функцыянальнага вызначальніка (так званага вранскіяна).

Творы

«Introduction à la philosophie de mathématique» (1811)
«Resolution générale des équations de tous les dégrés» (1812)
«Phil osophie de l’infini» (1814)
«Canon des logarithmes» (1829)
«Messianisme» (1831)
«Instruction pour l’anneau arithm étique» (1833)
«Metapolitique» (1840)
«Prolégomènes de messianisme ou le destin de la France, de l’Allemagne et de la Russie» (1843)
«Adresse aux nations Slaves» (1847)
«Adresse aux nations civilisées» (1848)
«Cents pages decisives» (1849)
«Epitre à S. M. l’Empereur de Russie» (1851)
«Philosophie absolue de l’histoire» (1852)

Зноскі

↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119445123 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 27 красавіка 2014.
1 2 MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
1 2 Вроньский Юзеф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

Літаратура

А. А. Гусак, Г. М. Гусак, А. А. Брычыкава Даведнік па вышэйшай матэматыцы — Мн.: ТетраСистемс, 2007. — С. 543.