wd wp Пошук: ⬜

Элін Вэгнер

Элін Мацільда Элізабэт Вэгнер (шведск.: Elin Mathilda Elisabeth Wägner; 16 мая 1882, Лунд — 7 студзеня 1949, Берг, Крунуберг) — шведская пісьменніца, журналістка, педагог, эколаг. Грамадскі дзеяч, арганізатар руху па абароне і выратаванні дзяцей, актывістка фемінісцкага і пацыфістскага рухаў; заснавальнік групы Фогельстад. Член Шведскай акадэміі з 1944 года.

Біяграфія

Элін Вэгнер нарадзілася ў 1882 годзе ў Лундзе. Яе бацькам быў школьны дырэктар; у трохгадовым узросце яна пазбавілася маці. Калі бацька паўторна ажаніўся, Элін некаторы час жыла з дзядзькам, а потым пераехала разам з новай сям’ёй бацькі спачатку ў Нючэпінг, а затым у Хельсінгбарг [10].

Журналісцкая дзейнасць Вэгнер пачалася ў газеце Helsingborgs Dagblad. Затым яна пераехала ў Стакгольм і працавала ў вядомым жаночым часопісе «Idun». Пазней яна стала першым рэдактарам часопіса Tidevarvet [sv], які выдаваўся так званай групай Фогельстад. Вегнер таксама сама шмат пісала для гэтага часопіса, у прыватнасці, аб нямецкай і ангельскай літаратуры, этналогіі і антрапалогіі [10]. Яна таксама працавала выкладчыкам у жаночай школе ў Фогельстаде [sv].

Група Фогельстад, 1920-я гады.
Злева направа: Элізабэт Тамм, Ада Нільсан, Ханарын Хермелін и Элін Вэгнер; сядзіць Керсцін Хесельгрэн

У 1910 годзе Вэгнер выйшла замуж за літаратурнага крытыка Ёна Ландквіста. У 1922 годзе муж і жонка развяліся, але працягвалі падтрымліваць адзін аднаго. Дзяцей у іх не было. На сястры Элін быў жанаты Грэгар Паульсон.

Пасля разводу Вэгнер пераехала са сталіцы ў Смоланд і пасялілася ў вёсцы Берг на поўнач ад Векшэ [10]. Непадалёк жыла яе сяброўка і паплечніца Флоры Гате, з якой яны разам падарожнічалі: як па Смоланду, збіраючы матэрыял для кнігі Вегнер «Tusen år i Småland», так і за межы Швецыі, у тым ліку ў Маскву і Ленінград ў 1934 годзе[10][11].

Грамадская дзейнасць

Элін Вэгнер была адной з найбольш вядомых суфражыстак, дзеячаў руху за прадастаўленне жанчынам выбарчага права ў Швецыі, ініцыятарам стварэння шведскага грамадства за жаночае раўнапраўе.

Разам з Фрэдрыкай Брэмер Вэгнер з’яўляецца ініцыятарам і найбольш важнай і ўплывовай дзяячкай фемінісцкага руху Швецыі.

У лістападзе 1919 года Элін Вэгнер, Элен Пальмшэрна і Герда Маркус стварылі ў Швецыі першую ў краіне арганізацыю па абароне і выратаванні дзяцей пад назвай “Рэдда Барнен " (шведскае аддзяленне «Міжнароднага саюза дапамогі дзецям»).

Літаратурная творчасць

Аўтар раманаў, артыкулаў у газетах і часопісах, сцэнарыяў да 4-м фільмаў. Сярод найбольш папулярных раманаў Э. Вэгнер — «Norrtullsligan» («мужчыны і іншыя няшчасці», 1908), «Pennskaftet» («Ручка», 1910), аповесць у духу народных традыцый з жыцця сялян «Åsa-Hanna» (1918). Выкарыстала творчы псеўданім «Дэвінэз» (Devinez).

Кнігі і шматлікія артыкулы Э. Вэгнер прысвечаны праблемам жаночай эмансіпацыі, грамадзянскіх правах, руху за мір, павышэнню дабрабыту людзей, ахове навакольнага асяроддзя.

Абраная бібліяграфія

Från det jordiska museet (1907)
Norrtullsligan (1908)
Pennskaftet (1910)
Helga Wisbeck (1913)
Mannen och körsbären (1914)
Camillas äktenskap (1915)
Släkten Jerneploogs framgång (1916)
Åsa-Hanna (1918)
Kvarteret Oron (1919)
Den befriade kärleken (1919)
Den förödda vingården (1920)
Nyckelknippan (1921)
Den namnlösa (1922)
Från Seine, Rhen och Ruhr (1923)
Silverforsen (1924)
Natten till söndag (1926)
De fem pärlorna (1927)
Den odödliga gärningen (1928)

Svalorna flyga högt (1929)
Korpungen och jag (1930)
Gammalrödja (1931)
Dialogen fortsätter (1932)
Mannen vid min sida (1933)
Vändkorset (1934)
Genomskådad (1937)
Hemlighetsfull (1938)
Tusen år i Småland (1939)
Fred med jorden (1940)
Väckarklocka (1941)
Selma Lagerlöf I (1942)
Selma Lagerlöf II (1943)
Hans Larsson (1944)
Vinden vände bladen (1947)
Spinnerskan (1948)
Fredrika Bremer (1949)

Зноскі

1 2 Elin Matilda Elisabeth Wägner // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
1 2 3 4 5 Elin Mathilda Elisabeth Wägner Праверана 28 лютага 2020.
1 2 3 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13254/C I/14 (1881-1892), bildid: 00106227_00062, sida 58 Праверана 28 верасня 2020.
1 2 Elin Mathilda Elisabeth, f. 1882 i Lund Malmöhus län — Riksarkivet. Праверана 28 верасня 2020.
1 2 Bergs kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/VALA/00028/C/4 (1920-1949), bildid: 80007270_00183 Праверана 28 верасня 2020.
↑ Wägner, Elin Matilda Elisabet // https://www.svenskagravar.se/gravsatt/71108373 — Svenskagravar.se. Праверана 28 верасня 2020.
↑ http://www.svenskaakademien.se/svenska-akademien/ledamotsregister/wagner-elin
↑ (unspecified title) Праверана 20 ліпеня 2020.
↑ http://www.samfundetdenio.se/
1 2 3 4 Svenskt kvinnobiografiskt lexikon
↑ Irene Andersson. Hilda Florence (Flory) Margaret Gate(англ.) . Svenskt kvinnobiografiskt lexikon.

Спасылкі

Bibi Jonsson. Elin Mathilda Elisabeth Wägner(англ.) . Svenskt kvinnobiografiskt lexikon.
Elin Wägner(шведск.) . Stockholmskällan.