Фёдар Апалонавіч Піроцкі (17 студзеня (1 сакавіка) 1845 — 28 студзеня (12 сакавіка) 1898) — украінскі інжынер і вынаходнік. Паводле некаторых крыніц[1] ён упершыню ва ўсім свеце вынайшаў трамвай на электрычнай цязе, іншыя ж крыніцы сцвярджаюць, што яго вынаходніцтва было толькі першым у Расійскай імперыі[2], у той час як першы электрычны трамвай быў распрацаваны Сіменсам і дзейнічаў у Берліне.
Фёдар Піроцкі нарадзіўся ў сям’і штабс-лекара памешчыка ў Лохвіцкім павеце Палтаўскай губерні. Яго сям’я паходзіла з гарадавых казакоў(руск.) бел..
Фёдар вырас і вучыўся ў Санкт-Пецярбургу. Скончыў Канстанцінаўскі кадэцкі корпус(руск.) бел. і Міхайлаўскую Ваенную Артылерыйскую Акадэмію(руск.) бел. ў 1866 годзе і праходзіў службу ў артылерыйскіх войсках у Кіеве. Тут ён пасябраваў са знакамітым электратэхнікам Паўлам Мікалаевічам Яблачкавым(руск.) бел. — вялікім прыхільнікам усяго, што працавала на электрычнасці.
У 1871 годзе Піроцкі вяртаецца ў Санкт-Пецярбург і, сярод усяго іншага, прапануе новы тып даменных печаў. У 1874 годзе ён пачынае праводзіць свае эксперыменты на Волкаўскім поле ў Санкт-Пецярбургу і ў 1875 годзе на ўчастку сестрарэцкай чыгункі запускае вагоны на электрычнай цязе. Было электрыфікавана каля адной вярсты шляху. У яго канструкцыі рэйкі былі падлучаныя да генератара Грэма(руск.) бел.. Абедзве рэйкі былі ізаляваны ад зямлі, адна з іх была прамым правадніком, а іншая зваротным.
У 1880 годзе ён мадэрнізуе гарадскія двухпавярховыя трамваі на коннай цязе(руск.) бел., пераводзячы іх на электрычную цягу і 3 верасня незвычайны грамадскі транспарт пачынае перавозіць жыхароў Санкт-Пецярбурга, нягледзячы на адкрытыя пратэсты ўладальнікаў трамваяў на коннай цязе. Эксперыменты Піроцкага працягваліся аж да канца верасня 1880 года. У яго не было грошай, каб працягваць свае эксперыменты, але яго электрычным трамваем зацікавіліся ва ўсім свеце. Сярод людзей, якія праводзілі сустрэчы з ім, быў Сіменс(руск.) бел., які моцна цікавіўся і меў мноства пытанняў. У 1881 годзе браты фон Сіменс адкрываюць у Берліне першую пастаянную электрычную трамвайную лінію. У Расійскай імперыі электрычны трамвай з’явіўся толькі ў 1892 годзе.
Піроцкі вярнуўся на службу артылерыйскім афіцэрам. Сярод усяго іншага ён пракладае першы падземны электрычны кабель у Санкт-Пецярбургу для перадачы электраэнергіі ад гарматнага ліцейнага завода да Артылерыйскай Школы (1881 год). Ён так жа быў аўтарам праекта цэнтралізаванай падземнай гарадской электрасеткі, ён прапанаваў новую канструкцыю даменных і пякарных печаў. У 1888 годзе ён сыходзіць у адстаўку ў званні палкоўніка, жывучы ў ваенным пансіянаце горада Алёшкі. У 1898 годзе Піроцкі памірае. У старасці ў яго зусім не было грошай, і, каб аплаціць пахаванне, была закладзена яго мэбля.