wd wp Пошук:

Францыск Станкар

Францыск Станкар (Franciscus Stancarus; 15011574) — вядомы пратэстант. Аўтар вядомай граматыкі яўрэйскай мовы «Ebreae grammaticae institutio» (Базель, 1547; 2-е выд. 1555).

Нарадзіўся ў горадзе Мантуя (правінцыя Ламбардыя ў Італіі). Вымушаны быў збегчы з Мантуі, калі там, у 1540-х гг., падняліся ганенні на асоб, западозраных у спагадзе новым рэлігійным вучэнням, адправіўшыся спачатку ў Швейцарыю, а адтуль у Трансільванію.

У 1549 годзе Францыск ужо ў Польшчы, дзе кароль Жыгімонт II Аўгуст прапанаваў яму кафедру яўрэйскай мовы ў Кракаўскім універсітэце. Пратэстанцкія гледжанні, якія Станкар праводзіў на лекцыях, прывялі да таго, што ён неўзабаве быў зняволены ў турму. Пратэстанты дапамаглі яму збегчы і далі ў сябе прытулак, даручыўшы яму арганізацыю іхніх цэркваў у Малой Польшчы.

З прычыны пераследу з боку каталіцкай царквы, Станкар у 1551 г. пакінуў Польшчу і накіраваўся ў герцагства Прусію. Вучэнне яго, быццам Ісус Хрыстос быў пасрэднікам паміж Богам і людзьмі толькі ў сілу сваёй чалавечай прыроды, выклікала моцны адпор з боку лютэранскіх прапаведнікаў. Калі праз два гады Ф. Станкар вярнуўся ў Польшчу, стаўленне да яго тамтэйшых пратэстантаў неўзабаве моцна змянілася, бо яго вінавацілі ў ерасі.

Яго вучэнне знайшло сабе паслядоўнікаў толькі ў некалькіх магнатаў. Ён быў адным з перакладчыкаў Бібліі, надрукаванай у 1563 г. у Брэсце высілкам Мікалая Радзівіла Чорнага. Адрозніваючыся вялікай настойлівасцю і задзірлівым характарам, Станкар нястомна вёў са сваімі сапернікамі багаслоўскую палеміку, уладкоўваючы і публічныя дыспуты. Быў знаёмы з Кальвінам. Ад шлюбу з Барбарай Маршэўскай пакінуў чатыры дачкі і двух сыноў. Унучка Францыска Станкара па сыну Пятру, выйшла замуж за Веспасіана Сяніцкага.

Зноскі

  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119836998 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 кастрычніка 2015.
  3. Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119836998 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 снежня 2014.
  4. Franciszek Stankar (Francesco Stancaro) // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  5. (unspecified title) Праверана 3 ліпеня 2019.

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (12):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Памерлі 12 лістапада
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1501 годзе
Катэгорыя·Выкладчыкі Падуанскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Памерлі ў 1574 годзе
Катэгорыя·Артыкулы пра асоб без партрэтаў
Катэгорыя·Выкладчыкі Ягелонскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Памерлі ў Свентакшыскім ваяводстве
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Мантуі
Катэгорыя·Постаці пратэстанцтва
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных