wd wp Пошук:
    ⬜

    Расійска-саудаўская цэнавая вайна

    Рух цэны WTI з 2019 года. Чырвоным колерам пазначана аднадзённая змена 9 сакавіка 2020 года.

    8 сакавіка 2020 года Саудаўская Аравія пачала так званую цэнавую вайну з Расіяй, што прывяло да значнага падзення цаны на нафту. Так у ЗША яна ўпала на 34%, у сярэднім сырая нафта ўпала на 26%, а нафта маркі Brent — на 24%[1]. Цэнавая вайна была справакаваная разрывам дыялогу паміж Арганізацыяй краін-экспарцёраў нафты і Расіяй адносна меркаваных скарачэнняў здабычы нафты ў разгар пандэміі каранавіруса ў 2019—20 гадах. Цэны на нафту ўжо ўпалі на 30% з пачатку года з-за падзення попыту[2]. Гэты энергетычны канфлікт з’яўляецца адной з асноўных прычын глабальнага краху фондавага рынку.

    Перадгісторыя

    Пачынаючы з 2014 года, здабыча сланцавай нафты ў ЗША павялічыла сваю долю на рынку; паколькі іншыя вытворцы працягвалі здабываць нафту, цэны ўпалі з 114 долараў за барэль у 2014 годзе да 27 долараў ў 2016 годзе. У верасні 2016 Саудаўская Аравія і Расія дамовіліся аб супрацоўніцтве ў кіраванні цэнамі на нафту, стварыўшы нефармальны альянс вытворцаў АПЕК і краін, якія не ўваходзяць у АПЕК, што атрымаў назву «АПЕК +». Да студзеня 2020 года АПЕК + скараціла здабычу нафты на 2,1 млн барэляў у суткі, прычым Саудаўская Аравія дамаглася найбольшага скарачэння здабычы[3].

    У выніку пандэміі каранавіруса COVID-19 аб’ём прамысловай вытворчасці і попыт на транспарціроўку ўпалі, што таксама прывяло да зніжэння агульнага попыту на нафту і зніжэння цэнаў на нафту. 15 лютага 2020 года Міжнароднае энергетычнае агенцтва абвясціла, што рост попыту знізіцца да самага нізкага ўзроўню з 2011 года, пры гэтым рост знізіцца на 365 000 барэляў у дзень да 825 000 барэляў у дзень, а спажыванне знізіцца на 435 000 барэляў у дзень[4]. Хоць попыт на нафту ў свеце падаў, падзенне попыту на рынках Кітая, найбольшая з 2008 года, выклікала саміт АПЕК ў Вене 5 сакавіка. На саміце АПЕК пагадзілася скараціць здабычу нафты яшчэ на 1,5 мільёна барэляў у суткі на працягу другога квартала года (агульнае скарачэнне здабычы на ​​3,6 мільёна барэляў у суткі ў параўнанні з першапачатковым пагадненнем 2016 года), пры гэтым група павінна была перагледзець палітыку ў адносінах да 9 чэрвеня падчас іх наступнай сустрэчы[5]. АПЕК заклікала Расію і іншых членаў АПЕК + выканаць рашэнне[3]. 6 сакавіка Расія адхіліла запыт, азнаменаваўшы канчатак неафіцыйнага партнёрства, цэны на нафту ўпалі на 10% пасля аб’явы[6][7].

    У лютым 2020 года ЗША ўвялі санкцыі супраць найбуйнейшай расійскай нафтавай кампаніі «Раснафта»[8]. Расія, магчыма, бачыла ў нафтавай вайне спосаб вырабіць зваротны ўдар па санкцыях ЗША, сцвярджаюць некаторыя СМІ[9].

    Ацэнкі цэнавай вайны

    Пацверджана, што і расійскія, і саудаўскія афіцыйныя асобы адмаўляюць існаванне цэнавай вайны адзін супраць аднаго або любой іншай краіны. Прэс-сакратар прэзідэнта Расіі Дзмітрый Пяскоў заявіў, што новыя запланаваныя кантракты могуць быць рэалізаваны неадкладна, калі гэта неабходна[10]. У ходзе перамоваў расійскія афіцыйныя асобы сцвярджалі, што нельга пачынаць скарачэнне, не ўсвядоміўшы ўплыў, які ўспышка віруса аказвае на цэны на нафту, і што існуючы дэфіцыт каля аднаго мільёна барэляў у дзень, выкліканы грамадзянскай вайной і двоеўладдзем у Лівіі, спрыяў кампенсацыі спаду попыту ў той час[11].

    Павел Сарокін з Мінэнерга Расіі сумняваўся, што скарачэнні спрацуюць, заявіўшы ў інтэрв’ю Reuters наступнае: «Змагацца з сітуацыяй падальнага попыту, калі дно невідавочна і незразумела, дзе яно знаходзіцца, мы не можам. Вельмі лёгка апынуцца ў сітуацыі замкнёнага круга, калі, зразаючы адзін раз, праз два тыдні ты атрымліваеш … яшчэ горшуб рэакцыю, таму што нафта спачатку адскоквае трохі, а затым зноў падае, таму што попыт працягвае падаць». Іншыя паведамленні пацвярджаюць, што расійскі бок вылучыла прапанову падоўжыць бягучыя камбінаваныя скарачэння АПЕК + на 1,7 мільёна барэляў у дзень на працягу па меншай меры 3 месяцаў, каб ацаніць рэальны ўплыў крызісу каранавіруса на попыт на нафту да новых скарачэнняў, пры гэтым АПЕК ў канчатковым выніку адмаўляецца ад гэтага[12].

    Падзеі

    8 сакавіка 2020 года Саудаўская Аравія абвясціла аб нечаканых цэнавых зніжках ад 6 да 8 долараў за барэль для спажыўцоў у Еўропе, Азіі і Злучаных Штатах. Гэта аб’ява выклікала свабоднае падзенне цаны на нафту і іншыя наступствы ў той дзень, калі нафта маркі Brent ўпала на 30 % (самае вялікае падзенне з часоў вайны ў Персідскім заліве)[13][14]. West Texas Intermediate (WTI), гатунак сырой нафты, які выкарыстоўваецца ў якасці арыентыру пры цэнаўтварэнні на нафту, упаў на 20 %. 9 сакавіка сусветныя фондавыя рынкі паведамілі пра буйныя стратв, збольшага з-за спалучэння цэнавай вайны і асцярог з нагоды ўспышкі COVID-19. Эфект адчуваўся і па-за нафты і на фондавых рынках; пасля абвяшчэння расійскі рубель упаў на 7 % да 4-гадовага мінімуму ў адносінах да долара ЗША[15]. У наступныя дні пасля абвяшчэння цэны на нафту рынкі некалькі аднавіліся, цэны на нафту выраслі на 10 %, а большасць фондавых рынкаў аднавіліся на наступны дзень пасля «чорнага панядзелка»[16][17]. 10 сакавіка Саудаўская Аравія аб’явіла, што павялічыць здабычу з 9,7 млн ​​барэляў у суткі да 12,3 млн, тады як Расія плануе павялічыць здабычу нафты на 300 000 барэляў у суткі.[18]. У той час вытворчая магутнасць Aramco складала ўсяго 12 мільёнаў барэляў у суткі, і кампаніі было дадзена ўказанне павялічыць яе да 13 мільёнаў барэляў у суткі[19].

    Паколькі попыт працягваў рэзка падаць, цэны на нафту працягвалі зніжацца, дасягнуўшы 18-гадовага мінімуму 18 сакавіка, калі цана на Brent складала 24,72 долара за барэль, а цана на WTI — 20,48 долара за барэль[20].

    20 красавiка ф’ючарсны кантракт на амерыканскую лёгкую нафту WTI з пастаўкай у маi завяршыў гандлёвую сесiю на адзнацы мiнус 37,63 долара за бараль. Прычым лiтаральна за некалькi гадзiн кошт кантракту абвалiўся амаль на $56. Упершыню ў гiсторыi на рынку паўстала сiтуацыя, калi прадаўцы нафты гатовыя даплачваць пакупнiкам за яго куплю[21].

    Цэны на сыравіну на сусветных рынках у канцы красавіка падаюць у сувязі з асцярогамі з нагоды запаўнення нафтасховішчаў і непакоем за майскія ф’ючарсы[22].

    З 1 мая пачынае дзейнiчаць новае пагадненне АПЕК+, удзельнiкi якога абавязалiся скарацiць сутачную здабычу амаль на 10 мiльёнаў бараляў.

    6 чэрвеня краіны АПЕК+ дамовіліся аб працягу скарачэння здабычы нафты на амаль максімальным аб’ёме. Калі ў маі і чэрвені яна дасягала 9,7 мільёна барэляў у суткі, то ў ліпені складзе 9,6 мільёна, а не 7,7 мільёна, як меркавалася раней. Такое рашэнне пазітыўна адбілася на нафтавых катыроўках. З пачатку таргоў 8 чэрвеня цана гатунку Brent даходзіла да 43,5 даляра за барэль, пасля чаго скарэктаваць да 43 даляраў. У апошні раз сыравіна гандлявалася на такіх узроўнях роўна тры месяцы таму, 6 сакавіка, калі стала вядома пра разрыў здзелкі АПЕК+.

    Неўзабаве СауА адмяніла амаль усе зніжкі на нафту, якія прадаставіла кліентам у Еўропе і Азіі пасля пачатку цэнавай вайны з Расіяй. Як сведчыць прайс-ліст, павышэнне стала самым сур’ёзным за амаль два дзесяцігоддзі і ў першую чаргу кранула ліпеньскіх паставак у Азію[23].

    Уплыў

    У Саудаўскай Аравіі

    Saudi Aramco абвясціла аб скарачэнні капітальных выдаткаў з запланаваных 35-40 млрд да 25-30 млрд долараў ЗША[24]. Урад таксама павялічыў столь свайго доўгу з 30 да 50 працэнтаў ВУП, што абумоўлена як цэнамі на нафту, так і наступствамі пандэміі, і планавала скараціць свае выдаткі на 5 працэнтаў, паколькі чакаецца, што дэфіцыт бюджэту павялічыцца з 6 да 9 працэнтаў[25].

    У Расіі

    Расійскі ўрад першапачаткова прагназаваў, што ў 2020 годзе ён будзе мець прафіцыт бюджэту ў памеры 930 мільярдаў рублёў (11,4 мільярда долараў), але пасля пачатку цэнавай вайны заявіў, што чакае дэфіцыт. Рубель знізіўся больш чым на 30 працэнтаў у перыяд з пачатку 2020 гады па 18 сакавіка[20].

    На фондавых рынках

    Да адкрыцця ў панядзелак ф’ючэрсны рынак Dow Jones Industrial Average знізіўся больш чым на 1300 пунктаў і ў выніку прыпыніў таргі з-за спалучэння засцярогаў COVID-19 і цэнавай вайны на нафту[26]. У панядзелак, 9 сакавіка 2020 года, на сусветных фондавых рынках адбылося значнае зніжэнне з-за спалучэння панікі з нагоды пандэміі коронавируса ў 2019—20 гадах і цэнавай вайны паміж Саудаўскай Аравіяй і Расіяй. Індэкс Dow Jones знізіўся больш чым на 7%, або на 2000 пунктаў, перавысіўшы прагноз рынку ф’ючэрсаў і стаўшы найбуйнейшым падзеннем у сваёй гісторыі[27]. Іншыя фондавыя рынкі таксама пацярпелі: S&P 500 скараціўся на 7,6%, а NASDAQ Composite скараціўся на 7,2%. Італьянскі FTSE MIB пацярпеў найбольшае падзенне ў працэнтах, пры гэтым індэкс упаў на 11%.[28] У Злучаных Штатах падзенне выклікала спрацоўванне аўтаматычных выключальнікаў, прызначаных для прадухілення збояў на фондавым рынку, што прывяло да 15-хвілінным паўзам ў гандлі.[29]

    Іншыя вытворцы

    У адказ на падзенне цэнаў некалькі вытворцаў нафты ў Паўночнай Амерыцы спынілі бурэнне новых свідравін[30]. Вытворцам сланцавай нафты ў Паўночнай Амерыцы, як правіла, патрабуецца, каб цэны на нафту перавышалі 40 долараў за барэль для падтрымання здабычы, і чакаецца, што скарачэнне новых радовішчаў звядзе на нішто чаканы рост здабычы нафты ў ЗША[31]. Пры цане 35 за барэль сырой нафты толькі 16 вытворцаў сланца маглі б працаваць з новымі свідравінамі з выгадай, і большасць вытворцаў чакалі, што цана за барэль складзе 55-65 долараў у 2020 годзе[32]. Кансалтынгавая кампанія Wood Mackenzie падлічыла, што пры цане на Brent ў 25 долараў за барэль 10% здабычы нафты ў свеце не змогуць пакрыць яе базавыя эксплуатацыйныя выдаткі, асабліва такія вытворцы цяжкай нафты, як Венесуэла або Мексіка[33]. Прагнозы Упраўлення энергетычнай інфармацыі ЗША паказваюць, што здабыча сырой нафты ў ЗША знізіцца з 13,2 млн барэляў у суткі ў маі 2020 года да 12,8 млн барэляў у суткі ў снежні 2020 года з-за цэнавай вайны, а затым скароціцца да 12, 7 млн ​​барэляў у суткі ў 2021 годзе[34].

    Іракскія і кувейцкі вытворцы нафты таксама абвясцілі аб цэнавых зніжках сваім пакупнікам, хоць зніжка Ірака была ніжэй, чым у Саудаўскай Аравіі[35]. Аб’яднаныя Арабскія Эміраты таксама абвясцілі аб павелічэнні здабычы да 4 мільёнаў барэляў у дзень, што перавышае разліковую прадукцыйнасць краіны ў 3,5 мільёна барэляў у суткі[36].

    Нарвегія, найбуйнейшы экспарцёраў нафты ў Еўропе, зафіксавала падзенне сваёй валюты да гістарычнага мінімуму ў адносінах да еўра, калі Нарвежскі цэнтральны банк упершыню за два дзесяцігоддзі рыхтаваў валютную інтэрвенцыю[37]. Нігерыйская найра таксама зафіксавала значнае зніжэнне свайго курсу ў адносінах да даляра, у той час як фондавы рынак краіны і кошты на аблігацыі (разам з ангольскім) ўпалі[38].

    Гл. таксама

    Зноскі

    1. ↑ Business Oil crashes by most since 1991 as Saudi Arabia launches price war (нявызн.). CNN. Праверана 10 сакавіка 2020.
    2. ↑ Oil Prices, Stocks Plunge After Saudi Arabia Stuns World With Massive Discounts(англ.) . NPR.org. Праверана 10 сакавіка 2020.
    3. 1 2 OPEC and how it has dealt with oil price crashes (нявызн.). Reuters (12 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    4. ↑ IEA: Oil Demand To Fall For First Time In A Decade(англ.) . OilPrice.com. Праверана 10 сакавіка 2020.
    5. ↑ Ellyatt Oil drops as OPEC agrees on massive oil supply cut to offset virus impact; awaits Russia’s approval(англ.) . CNBC (5 сакавіка 2020). Праверана 10 сакавіка 2020.
    6. ↑ Oil plunges 10% after Opec deal collapses(англ.) , BBC News (6 сакавіка 2020). Праверана 10 сакавіка 2020.
    7. ↑ Reed. Oil Prices Nose-Dive as OPEC and Russia Fail to Reach a Deal(англ.) , The New York Times (6 сакавіка 2020). Праверана 11 сакавіка 2020.
    8. ↑ Russia Takes Aim at U.S. Shale Oil Producers (нявызн.), The Wall Street Journal (13 сакавіка 2020).
    9. ↑ What’s behind Saudi Arabia’s oil price war with Russia? (нявызн.), Al-Jazeera (15 сакавіка 2020). Праверана 13 красавіка 2020. Архівавана 8 ліпеня 2020.
    10. ↑ Russia says there is no oil price war with Saudi Arabia (нявызн.). Праверана 19 сакавіка 2020.
    11. ↑ OPEC Tries to Head Off Oil Glut as Coronavirus Saps Demand (нявызн.). Праверана 19 сакавіка 2020.
    12. ↑ Exclusive: Russia to OPEC - deeper oil cuts won’t work (нявызн.). Reuters. Праверана 19 сакавіка 2020.
    13. ↑ Bostock Oil is down 21% after its biggest drop in decades following Saudi price cuts that sparked a race to the bottom with Russia (нявызн.). Business Insider. Праверана 10 сакавіка 2020.
    14. ↑ Bloomberg - Are you a robot? (нявызн.). bloomberg.com. Праверана 11 сакавіка 2020.
    15. ↑ Ruble Tumbles, U.S. Shares Plunge After OPEC-Russia Deal Collapse(англ.) . RadioFreeEurope/RadioLiberty. Праверана 11 сакавіка 2020.
    16. ↑ Markets start to bounce back after steep losses(англ.) , BBC News (10 сакавіка 2020). Праверана 10 сакавіка 2020.
    17. ↑ Stevens Oil jumps more than 10% one day after sharpest decline since 1991, amid hopes for continued OPEC talks(англ.) . CNBC (9 сакавіка 2020). Праверана 10 сакавіка 2020.
    18. ↑ Ambrose. Saudi Arabia steps up oil price war with big production increase (нявызн.), The Guardian (11 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    19. ↑ Raval. Saudi Aramco doubles down on output hike as price war intensifies (нявызн.), Financial Times (16 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    20. 1 2 Sheppard. Oil prices hit lowest level in 17 years as demand plunges (нявызн.), Financial Times (18 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    21. ↑ zviazda.by
    22. ↑ nashaniva.by
    23. ↑ Саудовская Аравия отменила нефтяную войну с Россией
    24. ↑ Gosden. Saudi Aramco cuts spending as oil price war rages on(англ.) , The Times (16 сакавіка 2020). Праверана 16 сакавіка 2020.
    25. ↑ Al Omran. Saudi Arabia to double debt in virus and low oil price fight (нявызн.), Financial Times (20 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    26. ↑ MarketWatch Dow futures fall maximum amount allowed, poised to plunge 1,300 points at the open as oil prices deliver a punishing blow to Wall Street(англ.) . MarketWatch. Праверана 11 сакавіка 2020.
    27. ↑ Dow closes with decline of 2,000 points, almost ending 11-year bull market(англ.) . NBC News. Праверана 10 сакавіка 2020.
    28. ↑ Coronavirus has now spread to every EU country and Ireland has canceled the St Patrick’s Day parade (нявызн.). MarketWatch (9 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    29. ↑ Bloom The market triggered a ‘circuit breaker’ that kept stocks from falling through the floor. Here’s what you need to know(англ.) . CNBC (9 сакавіка 2020). Праверана 10 сакавіка 2020.
    30. ↑ Oil price war sends US shale producers into survival mode (нявызн.), Al Jazeera (10 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    31. ↑ The oil price war is a nightmare for US shale producers (нявызн.), Al Jazeera (9 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    32. ↑ Few U.S. shale firms can withstand prolonged oil price war(англ.) , Reuters (16 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    33. ↑ Raval. A tenth of oil production may become uneconomic (нявызн.), Financial Times (22 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    34. ↑ Short-Term Energy Outlook - U.S. Energy Information Administration (EIA) (нявызн.). www.eia.gov. Праверана 16 сакавіка 2020.
    35. ↑ Iraq, Kuwait Follow in Saudi Footsteps on Oil-Price Curbs (нявызн.), Bloomberg (11 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    36. ↑ Bromels. Oil Prices Drop Again After Saudi Arabia, UAE Vow to Further Boost Production (нявызн.), The Motley Fool (11 сакавіка 2020). Праверана 12 сакавіка 2020.
    37. ↑ Norway Warns It May Intervene to Stop Historic Krone Slump(англ.) , Bloomberg (18 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    38. ↑ Smith. Africa’s largest economy braces for big hit as oil prices plummet(англ.) , CNBC (13 сакавіка 2020). Праверана 22 сакавіка 2020.
    Тэмы гэтай старонкі (6):
    Катэгорыя·2020 год у эканоміцы
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Пандэмія COVID-19
    Катэгорыя·Канфлікты 2020 года
    Катэгорыя·2020 год у Саудаўскай Аравіі
    Катэгорыя·2020 год у Расіі