wd wp Пошук:

Прэмія Вольфа па хіміі

Прэмія Вольфа ў галіне хіміі прысуджаецца адзін раз у год Фондам Вольфа (англ.: Wolf Foundation) у Ізраілі. Гэта адна з шасці прэмій Вольфа, створаных Фондам, якая ўручаецца з 1978 года.

Спіс лаўрэатаў[1]

1970-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
1978 Карл Джэрасі Сцяг Аўстрыі Аўстрыя за працу ў галіне біяарганічнай хіміі, прымяненне новых спектраскапічных метадаў і падтрымку міжнароднага супрацоўніцтва.
1979 Герман Марк(руск.) бел. Сцяг Аўстрыі Аўстрыя за ўклад у разуменне структуры і паводзін прыродных і сінтэтычных палімераў.
1980 Генры Эйрынг Сцяг Мексікі Мексіка за распрацоўку тэорыі пераходнага стану хімічных рэакцый і яе вобразнае прымяненне да хімічных і фізічных працэсаў.

1980-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
1981 Джозеф Чат Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія за наватарскі і фундаментальны ўклад у сінтэтычную хімію пераходных металаў(руск.) бел., асабліва гідрыды пераходных металаў і комплексы азоту.
1982 Джон Чарлз Полані Сцяг Венгрыі Венгрыя / Сцяг Канады Канада за даследаванні хімічных рэакцый у беспрэцэдэнтных дэталях шляхам распрацоўкі тэхнікі інфрачырвонай хемілюмінесцэнцыі(руск.) бел. і для стварэння хімічнага лазера(руск.) бел..
Джордж К. Пайментэл Сцяг ЗША ЗША за развіццё спектраскапіі матрычнай ізаляцыі(руск.) бел. і адкрыццё лазераў фотадысацыяцыі(руск.) бел. і хімічных лазераў(руск.) бел..
1983/4 Герберт С. Гутоўскі Сцяг ЗША ЗША за наватарскую працу ў распрацоўцы і прымяненні спектраскапіі ядзернага магнітнага рэзанансу(англ.) бел. ў хіміі.
Хардэн М. Мак-Конэл Сцяг ЗША ЗША за даследаванні электроннай структуры малекул з дапамогай спектраскапіі парамагнітнага рэзанансу, а таксама за ўкараненне і біялагічнае прымяненне метадаў спінавых метак(англ.) бел..
Джон С. Во Сцяг ЗША ЗША за фундаментальны тэарэтычны і эксперыментальны ўклад у спектраскапію ядзернага магнітнага рэзанансу высокага раздзялення ў цвёрдых целах.
1984/5 Рудольф Артур Маркус Сцяг Канады Канада / Сцяг ЗША ЗША за ўклад у хімічную кінетыку, асабліва ў тэорыі аднамалекулярных рэакцый і рэакцый пераносу электрона(руск.) бел..
1986 Эліяс Джэймс Коры Сцяг ЗША ЗША за выдатныя даследаванні сінтэзу многіх вельмі складаных прыродных прадуктаў і дэманстрацыю новых спосабаў мыслення пра такія сінтэзы.
Альберт Эшэнмозер  Швейцарыя за выдатныя даследаванні ў галіне сінтэзу, стэрэахіміі і механізмаў рэакцыі ўтварэння натуральных прадуктаў, асабліва вітаміна B12(руск.) бел..
1987 Дэвід Чылтан Філіпс
Дэвід Мервін Блоў(англ.) бел.
Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія
Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія
за іх уклад у рэнтгенаўскую крышталаграфію(руск.) бел. бялкоў і ў высвятленне структур ферментаў і механізмаў іх дзеяння.
1988 Джошуа Джортнер(англ.) бел.
Рафаэль Дэвід Левін(англ.) бел.
Сцяг Ізраіля Ізраіль
Сцяг Ізраіля Ізраіль
за іх праніклівыя тэарэтычныя даследаванні, якія тлумачаць атрыманне і ўтылізацыю энергіі ў малекулярных сістэмах і механізмы дынамічнай селектыўнасці і спецыфічнасці.
1989 Дуіліа Арыгоні(англ.) бел.
Алан Раштан Батэрсбі(руск.) бел.
 Швейцарыя
Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія
за іх фундаментальны ўклад у высвятленне механізму ферментатыўных рэакцый і біясінтэзу прыродных прадуктаў, у прыватнасці пігментаў жыцця.
1990 Не прысуджалася

1990-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
1991 Рыхард Эрнст  Швейцарыя за рэвалюцыйны ўклад у спектраскапію ЯМР(англ.) бел., асабліва ў ЯМР з пераўтварэннем Фур’е і двухмерны ЯМР(руск.) бел..
Аляксандр Пайнс(англ.) бел.  Радэзія / Сцяг ЗША ЗША за рэвалюцыйны ўклад у спектраскапію ЯМР(англ.) бел., асабліва ў шматквантавы і высокаспінавы ЯМР.
1992 Джон Попл Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія за выдатны ўклад у тэарэтычную хімію, асабліва ў распрацоўку эфектыўных сучасных метадаў квантавай хіміі, якія шырока выкарыстоўваюцца.
1993 Ахмед Зевейл Сцяг Егіпта Егіпет / Сцяг ЗША ЗША за наватарства ў развіцці лазернай фемтахіміі. Выкарыстоўваючы лазеры і малекулярныя прамяні(англ.) бел., фемтахімія зрабіла магчымым даследаваць эвалюцыю хімічных рэакцый, як яны на самой справе адбываюцца ў рэальным часе.
1994/5 Рычард Лернер(англ.) бел.
Пітэр Шульц
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
за распрацоўку каталітычных антыцелаў(англ.) бел., дазваляючы тым самым каталізаваць хімічныя рэакцыі, якія лічыліся немагчымымі з дапамогай класічных хімічных працэдур.
1995/6 Гілберт Сторк(англ.) бел.
Сэмюэл Данішэфскі(англ.) бел.
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
за распрацоўку новых хімічных рэакцый, якія адкрылі новыя шляхі да сінтэзу складаных малекул, у прыватнасці поліцукрыдаў і многіх іншых важных з біялагічнай і медыцынскай пункту гледжання злучэнняў.
1996/7 Не прысуджалася
1998 Герхард Эртль
Габор Саморжай(англ.) бел.
Сцяг Германіі Германія;
Сцяг Венгрыі Венгрыя / Сцяг ЗША ЗША
за выдатны ўклад у сферу навукі аб паверхні ў цэлым і за высвятленне фундаментальных механізмаў гетэрагенных каталітычных рэакцый на паверхнях монакрышталя(англ.) бел., у прыватнасці.
1999 Раймон Лем’ё(англ.) бел. Сцяг Канады Канада за яго фундаментальны і асноўны ўклад у вывучэнне і сінтэз алігацукрыдаў і ў высвятленне іх ролі ў малекулярным распазнаванні(англ.) бел. ў біялагічных сістэмах.
2000 Франк Альберт Котан(англ.) бел. Сцяг ЗША ЗША за адкрыццё зусім новай фазы хіміі пераходных металаў(англ.) бел., заснаванай на парах і кластарах атамаў металаў, напрамую звязаных адной або некалькімі сувязямі.

2000-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
2001 Анры Каган(англ.) бел.
Рыёдзі Наёры
Карл Бары Шарплес
Сцяг Францыі Францыя
Сцяг Японіі Японія
Сцяг ЗША ЗША
за іх наватарскую, творчую і важную працу па развіцці асіметрычнага каталізу для сінтэзу хіральных малекул, які значна павялічвае здольнасць чалавецтва ствараць новыя прадукты фундаментальнага і практычнага значэння.
2002/3 Не прысуджалася
2004 Гары Баркус Грэй Сцяг ЗША ЗША за наватарскую працу ў біянеарганічнай хіміі(англ.) бел., раскрыццё новых прынцыпаў структуры і далёкага пераносу электронаў(англ.) бел. у бялках.
2005 Рычард Зэйр(англ.) бел. Сцяг ЗША ЗША за геніяльнае прымяненне лазерных метадаў, за выяўленне складаных механізмаў у малекулах і іх выкарыстанне ў аналітычнай хіміі.
2006/7 Ада Ёнат
Джордж Фехер(англ.) бел.
Сцяг Ізраіля Ізраіль
Сцяг ЗША ЗША
за геніяльныя структурныя адкрыцці рыбасомнага апарата ўтварэння пептыдных сувязяў і кіраваных святлом першасных працэсаў фотасінтэзу.
2008 Уільям Мёрнер
Ален Бард
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
за геніяльнае стварэнне новай вобласці навукі, спектраскапіі адзіночных малекул і электрахіміі, з уздзеяннем у нанаскапічным рэжыме, ад малекулярнай і клеткавай вобласці да складаных матэрыяльных сістэм.
2009 Не прысуджалася
2010 Не прысуджалася

2010-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
2011 Сцюарт Райс
Дэн Цын’юнь(руск.) бел.
Кшыштаф Мацяшэўскі
Сцяг ЗША ЗША;
Сцяг ЗША ЗША;
Сцяг Польшчы Польшча / Сцяг ЗША ЗША
за глыбокі творчы ўклад у хімічныя навукі ў галіне сінтэзу, уласцівасцяў і разумення арганічных матэрыялаў.
2012 Паўлас Алівізатас(руск.) бел. Сцяг ЗША ЗША за распрацоўку калоіднага неарганічнага нанакрышталя як будаўнічага блока нана-навукі і за фундаментальны ўклад у кіраванне сінтэзам гэтых часціц, у вымярэнне і разуменне іх фізічных уласцівасцяў.[2]
Чарлз Лібер(англ.) бел. Сцяг ЗША ЗША за асноўны ўклад у нанахімію і асабліва ў сінтэз монакрышталічных паўправадніковых нанаправадоў(руск.) бел., характарыстыку фундаментальных фізічных уласцівасцяў нанаправадоў і іх прымяненне ў электроніцы, фатоніцы(руск.) бел. і нанамедыцыне(англ.) бел..[3]
2013 Роберт Лэнджэр(англ.) бел. Сцяг ЗША ЗША за распрацоўку і ўкараненне дасягненняў у хіміі палімераў, якія забяспечваюць як сістэмы кантраляванага вылучэння лекаў, так і новыя біяматэрыялы(англ.) бел..
2014 Чы Хю Вонг(англ.) бел. Тайвань / Сцяг ЗША ЗША за шматлікі і арыгінальны ўклад у распрацоўку інавацыйных метадаў праграмаванага і прыкладнога сінтэзу складаных алігацукрыдаў і гліколь-пратэінаў.
2015 Не прысуджалася
2016 Кір'якас Нікалау(руск.) бел. Сцяг Кіпра Кіпр / Сцяг ЗША ЗША для прасоўвання вобласці хімічнага сінтэзу да крайнасцяў малекулярнай складанасці, звязвання структуры і функцыі і пашырэння нашага валадарства на стыку хіміі, біялогіі і медыцыны.
Сцюарт Шрайбер(англ.) бел. Сцяг ЗША ЗША за наватарскае хімічнае разуменне логікі перадачы сігналаў і рэгуляцыі генаў(англ.) бел., якое прывяло да з’яўлення важных новых тэрапеўтычных сродкаў, а таксама да развіцця хімічнай біялогіі(англ.) бел. і медыцыны дзякуючы адкрыццю нізкамалекулярных зондаў.
2017 Роберт Бергман(руск.) бел. Сцяг ЗША ЗША за адкрыццё рэакцый актывацыі вугляродна-вадародных сувязяў(англ.) бел. у вуглевадародах растваральнымі металаарганічнымі комплексамі(англ.) бел..
2018 Амар Ягхі(англ.) бел. Сцяг Іарданіі Іарданія / Сцяг ЗША ЗША за наватарскую ратыкулярную хімію праз металаарганічныя каркасы(руск.) бел. (MOF) і кавалентныя арганічныя каркасы[en] (COF).
Макота Фудзіта(англ.) бел. Сцяг Японіі Японія для распрацоўкі металаарыентаваных прынцыпаў зборкі, якія вядуць да ўтварэння вялікіх высакапорыстых комплексаў.
2019 Стывен Бухвальд(англ.) бел.
Джон Хартвіг(англ.) бел.
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
за наватарства ў распрацоўцы працэдур, якія каталізуюцца пераходнымі металамі(англ.) бел., якія шырока ўжываюцца і дазваляюць утвараць сувязі вуглярод-гетэраатам усіх відаў з раней невядомай эфектыўнасцю і дакладнасцю.[4]
2020 Не прысуджалася

2020-я

Год Імя Краіна Абгрунтаванне
2021 Леслі Лейзеровіц(англ.) бел.
Меір Лахаў(англ.) бел.
Сцяг Ізраіля Ізраіль
Сцяг Ізраіля Ізраіль
за сумеснае ўстанаўленне фундаментальных узаемных уплываў трохмернай малекулярнай структуры(руск.) бел. на структуры арганічных крышталяў.[5]
2022 Боні Баслер
Каралін Бертоцы
Бенджамін Крават
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
Сцяг ЗША ЗША
за іх асноўны ўклад у разуменне хіміі клеткавай камунікацыі і вынаходства хімічных метадалогій для вывучэння ролі вугляводаў, ліпідаў і бялкоў у такіх біялагічных працэсах.[6]

Зноскі

  1. Wolf Prize Recipients in Chemistry
  2. Berkeley Lab
  3. Lieber Research Group Архівавана 14 студзеня 2017.
  4. Wolf Prize 2019 — Chemistry Архівавана 30 сакавіка 2019.
  5. Laureates 2021
  6. Wolf Prize 2022 — Chemistry

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (4):
Катэгорыя·Прэмія Вольфа
Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
Катэгорыя·Лаўрэаты прэміі Вольфа па хіміі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай