wd wp Пошук:

Міядраг Сібінавіч

Міядраг Сібінавіч (сербск.: Миодраг Сибиновић; нар. 6 верасня 1937, Заечар) — сербскі філолаг, лінгвіст, перакладчык, тэарэтык перакладу, літаратар.

Біяграфія

Нарадзіўся ў настаўніцкай сям’і у горадзе Заечар (Усходняя Сербія). Па заканчэнні гімназіі (г. Кнежавац і г. Негацін, Усходняя Сербія) у 1955 годзе паступіў у Бялградскі ўніверсітэт.

У 1959 годзе скончыў філасофскі факультэт Бялградскага ўніверсітэта (кафедра ўсходніх і заходніх славянскіх моў і літаратур, спецыяльнасць руская мова і літаратура). Супрацоўнікам і выкладчыкам філалагічнага факультэта Бялградскага універсітэта Сібінавіч стаў у 1960 годзе. Доктарскую дысертацыю «Лермантаў ў сербскай літаратуры» абараніў у 1970 годзе.

У званні дацэнта і прафесара на сваім факультэце, а таксама на іншых факультэтах, дзе выкладаў Сібінавіч, ён чытае наступныя курсы: Уводзіны ў літаратуразнаўства, Руская народная літаратура, Старажытнаруская літаратура, Беларуская літаратура XVIII стагоддзя, Беларуская літаратура першай паловы XIX стагоддзя, Руская паэзія сярэдзіны XIX стагоддзя, Увядзенне ў тэорыю перакладу, Руская лірычная паэзія XVIII і XIX стагоддзяў (спецкурс), Руская паэма (спецкурс), Паэтыка Сяргея Ясеніна (спецкурс). Будучы маладым дацэнтам, Сібінавіч два гады працаваў выкладчыкам на кафедры славянскай філалогіі філалагічнага факультэта МДУ. Курсы Сібінавіч па рускай народнай літаратуры і тэорыі перакладу являютса першымі курсамі, прачытанымі па гэтых навуковым дысцыплінах у Бялградскім універсітэце.[2] Сібінавіч таксама выкладаў, па сумяшчальніцтве, у Навасадскам універсітэце і універсітэтах Прышціны і Скоп’е.

У 1996 годзе па ініцыятыве вучонага савета МДУ Міядраг Сібінавіч удастоены звання ганаровага доктара Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Праекты

Сібінавіч быў навуковым кіраўніком наступных навукова-даследчых праектаў: Гісторыя і паэтыка сербскага літаратурнага перакладу (праект філалагічнага факультэта Бялградскага універсітэта), Літаратурныя і культурныя сувязі славян (кіраўнік праекта, сумесна з Інстытутам літаратуры і мастацтва, Бялград), Сербская літаратура і культура ў еўрапейскім кантэксце (сумесны праект філалагічнага факультэта Бялградскага універсітэта, філасофскага факультэта Навасадскага універсітэта і Навасадскай акадэміі мастацтваў).

Сібінавіч быў ініцыятарам і арганізатарам міжнародных навуковых сімпозіумаў «Руская эміграцыя ў сербскай культурe ХХ стагоддзя» (1993), «Руская эміграцыя ў сербскай і іншых славенскіх краін ХХ стагоддзя» (1995) і «Ясенін ў канцы ХХ стагоддзя» (1997), што адбыліся на філалагічным факультэце Бялградскага універсітэта.

Дасягненні

Асаблівы ўклад Сібінавіча — ў вывучэнне літаратурна-гістарычных і тэарэтычных аспектаў перакладу. Ён апублікаваў больш за 300 прафесійных і навуковых прац і 20 аўтарскіх кніг у галіне літаратуразнаўства. З’яўляецца аўтарам раздзелаў па рамантызму ў вядомай сербскай гісторыі рускай літаратуры «Руская літаратура I—II», апублікаванай у выдавецтве «Нолит». Яго працы апублікаваныя на рускай, чэшскай, французскай, беларускай і ўкраінскай мовах у Расіі, Чэхаславакіі, Балгарыі, Беларусі, Украіны і Швейцарыі.[3]

З 1983 па 1985 гады Сібінавіч быў прарэктарам па вучэбнай рабоце Бялградскага універсітэта, а з 1984 па 1989 г. — старшынёй Савета па адукацыі Сербіі.

На працягу сваёй працоўнай дзейнасці Сібінавіч быў членам рэдкалегіі ці рэдактарам наступных навуковых часопісаў: • Књижевна историја (Бялград), адзін з заснавальнікаў і член рэдакцыйнага савета; • Живи језици (Бялград), часопіс Таварыства замежных моў і літаратур Сербіі, галоўны рэдактар; • Преводилац (Бялград), часопіс Асацыяцыі прафесійных і навуковых перакладчыкаў Сербіі, член рэдакцыйнага савета; • Филолошки преглед (Бялград), член рэдкалегіі; • Зборник за славистику Матице српске (Нові Сад), галоўны рэдактар; • Слов’янський свiт (Київ), (Кіеў), член рэдакцыйнага савета Міжнароднай рэдкалегіі; • УКРАС (Київ), член рэдакцыйнага савета міжнароднай рэдкалегіі.

Сібінавіч з’яўляецца членам Асацыяцыі літаратурных перакладчыкаў Сербіі і Таварыства пісьменнікаў Сербіі.

У розныя перыяды свайго жыцця Сібінавіч прымаў актыўны ўдзел у прафесійнай і арганізацыйнай дзейнасці Саюза таварыстваў славістаў Югаславіі, Таварыства славістаў Сербіі, Таварыства замежных моў і літаратуры Сербіі, Асацыяцыі літаратурных перакладчыкаў Сербіі. Прымаў удзел у падрыхтоўцы да стварэння Сербская-Расійскага таварыства дружбы Сербіі. З’яўляецца адным з заснавальнікаў сербска-ўкраінскага грамадства Рэспублікі Сербіі. Быў старшынёй Камітэта славістаў Югаславіі з 1990 года, а ў 1991 годзе быў абраны членам Міжнароднага камітэта славістаў (у 1998 годзе ён падаў у адстаўку на абедзве пасады).

З верасня 1998 года, у знак пратэсту супраць новага Закона аб універсітэтах Сербіі, Сібінавіч адмовіўся ўдзельнічаць у дэградацыі універсітэтаў у Сербіі і рана пайшоў на пенсію. Пасля выхаду на пенсію ён працягвае займацца навуковай і перакладчыцкай дзейнасцю. У гэты перыяд ён працягвае публікаваць манаграфіі і зборнікі эсэ, а таксама шматлікія пераклады.

Сібінавіч актыўна займаецца перакладам літаратурных твораў на сербскую мову. Адрэдагаваў многія выданні рускіх і ўкраінскіх, беларускіх і грузінскіх пісьменнікаў на сербскай мове. Пераклаў больш за 80.000 радкоў з рускай, беларускай, украінскай, чэшскай, балгарскай, македонскай, армянскай і грузінскай паэзіі. Будучы членам рэдакцыйнай калегіі навуковага выдання поўнага збору твораў Дзесанкі Максімавіч, Сібінавіч сабраў і адрэдагаваў 8 і 9 том гэтага выдання, у якія ўвайшлі паэтычныя пераклады паэткі.[4]

У 1989 годзе першым перавёў (з рускіх падрадкоўнікаў) і апублікаваў з адпаведным прадмовай ў знакамітым сербскім выдавецтве «Српска књижевна задруга» древнегрузинскую паэму «Віцязь у тыгровай шкуры» Шота Руставелі.

На працягу доўгіх гадоў Сібінавіч — выступае на літаратурнай трыбуне Каларчавага народнага універсітэта ў Бялградзе, у Рускім доме, Культурным цэнтры Бялграда, Бібліятэцы горада Бялграда і іншых культурных установах Бялграда, а таксама Сербіі і былой Югаславіі, часта сумесна з музыкамі, акцёрамі і мастакамі.

Сібінавіч з’яўляецца ініцыятарам або ўдзельнікам многіх праектаў, прысвечаных развіццю культурнага супрацоўніцтва і папулярызацыі рускай, украінскай і беларускай літаратуры ў сербскай культуры (вялікая выстава ў Нацыянальнай бібліятэцы Сербіі Пушкін і сербская культура, 1999 год; аўтар праекта і перакладаў для тэлевізійнага цыклу Паэзія Пушкіна, з трох серый, прадстаўленага на Радыё-тэлебачанні Сербіі ў 2000 годзе, у якім сербскія акцёры чыталі вершы А. С. Пушкіна на сербскай мове; уступныя гаворкі пра рускіх пісьменніках ў рамках тэлевізійнага цыкла перадач «Знакамітыя людзі сусветнай літаратуры» Школьнай праграмы РТС, удзел у тэлецыкла з нагоды 100-годдзя з дня нараджэння С. Ясеніна; серыя лекцый і літаратурных вечароў у гарадах Сербіі з нагоды 200-годдзя з дня нараджэння А. С. Пушкіна і 100-годдзя з дня нараджэння С. Ясеніна і інш.). З яго перакладаў вершаў Ганны Ахматавай «Вершы і нарысы» ў 1999 годзе сeрбская актрыса Вольга Савіч сачыніла і выканала ў Інстытуце культуры Сербіі манадраму «Ганна Ахматава».[5]

Узнагароды

За пераклад «Анталогіі беларускай паэзіі» (серб. Антологија белоруске поезије, Бялград, 1993) у 2001 годзе Сібінавіч атрымаў беларускую нацыянальную мемарыяльную грамату «1000 год хрысціянства». За пераклад анталогіі ўкраінскай паэзіі (Српско Сараева, Баня Лука, 2002) у 2004 годзе ён атрымаў Украінскую міжнародную прэмію ім. Івана Франка. Лаўрэат прэміі «Мілаш Джурыч» за пераклад паэзіі (Ганна Ахматава, «Вершы і эсэ», Паидеиа, Бялград, 1999), прэміі за найлепшы пераклад рускай літаратурнай прозы «Доктар Йован Максімавіч» (Т. Талстой, Кис, «Геопоетика», Бялград , 2002).

За сваю дзейнасць з нагоды святкавання 200-годдзя Пушкіна ў 1999 годзе Сібінавіч атрымаў медаль Урада Расійскай Федэрацыі. Сібінавіч быў узнагароджаны «Прэміяй за дасягненні ў галіне мастацкага перакладу» Асацыяцыі літаратурных перакладчыкаў Сербіі (2004), «Прэміяй за дасягненні ў літаратуры» Асацыяцыі пісьменнікаў Сербіі (2012) і «Прэміяй за дасягненні ў навуцы» грамадства славістаў Сербіі (2017). Арганізатары фестывалю «Смедзеревская паэтычная восень» прысудзілі Сібінавічу ў 2016 годзе ганаровую грамату ім. Златка Красны за пераклады сучаснай паэзіі.

Аўтарскія кнігі

З бібліяграфіі перакладаў

Зноскі

  1. http://www.politika.rs/scc/clanak/459185/Preminuo-slavista-Miodrag-Sibinovic
  2. Миодраг Ј. Сибиновић. Ризница српска (20 ліпеня 2012).
  3. Библиотека Миодрага Сибиновића. Пројекат Растко (11 кастрычніка 2020).
  4. Миодраг Сибиновић — библиографија. Пројекат Растко (11 кастрычніка 2020).
  5. Осврти на дело Миодрага Сибиновића. Пројекат Растко (11 кастрычніка 2020).

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (19):
Катэгорыя·Памерлі ў 2020 годзе
Катэгорыя·Выкладчыкі Бялградскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Перакладчыкі Сербіі
Катэгорыя·Дактары філалагічных навук
Катэгорыя·Удакладненне арфаграфіі
Катэгорыя·Літаратуразнаўцы Сербіі
Катэгорыя·Памерлі 26 ліпеня
Катэгорыя·Вікіпедыя·Ізаляваныя артыкулы/сірата0
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1937 годзе
Катэгорыя·Перакладчыкі паводле алфавіта
Катэгорыя·Вучоныя паводле алфавіта
Катэгорыя·Нарадзіліся 6 верасня
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Русісты
Катэгорыя·Філолагі Сербіі
Катэгорыя·Памерлі ў Бялградзе
Катэгорыя·Выпускнікі Бялградскага ўніверсітэта