Міхаіл Міхайлавіч Бахцін (5 (17) лістапада 1895, Арол — 6 сакавіка 1975, Масква) — рускі філосаф і мысляр, тэарэтык еўрапейскай культуры і мастацтва. Даследчык мовы, эпічных формаў апавядання і жанру еўрапейскага рамана. Стваральнік новай тэорыі еўрапейскага рамана, у тым ліку канцэпцыі поліфанізма (шматгалосся) ў літаратурным творы. Даследуючы мастацкія прынцыпы рамана Франсуа Рабле, Бахцін развіў тэорыю ўніверсальнай народнай смяхотнай культуры. Яму належаць такія літаратуразнаўчыя паняцці, як поліфанізм, смяхотная культура, хранатоп, карнавалізацыя, меніпея (эўфемізм па адносінах да галоўнай і вядучай лініі ў развіцці еўрапейскага рамана ў «вялікім часе»).
М. М. Бахцін — аўтар некалькіх лінгвістычных прац, прысвечаных агульнатэарэтычным пытанням, стылістыцы і тэорыі маўленчых жанраў. Інтэлектуальны лідар навукова-філасофскага кола, які вядомы як «Кола Бахціна».
Нарадзіўся ў Арле ў сям’і банкаўскага служачага. У сям’і было шасцёра дзяцей. Затым разам з сям’ёй жыў у Вільні (1905—1911) і Адэсе (1911 -?); Па яго словах, вучыўся ў Петраградскім і Наварасійскім універсітэтах (дакументальных пацверджанняў няма); ўніверсітэт не скончыў.
З 1918 года жыве ў горадзе Невелі, выкладае ў адзінай працоўнай школе. Там складаецца цеснае кола аднадумцаў-інтэлектуалаў: М. І. Каган, Л. В. Пумпянскі, В. М. Валошын, М. В. Юдзіна, Б. М. Зубакіна. У 1919 годзе — першая апублікаваны артыкул «Мастацтва і адказнасць».
З 1920 года жыў у Віцебску, выкладау ў педінстытуце і кансерваторыі, выступаў з публічнымі лекцыямі пра філасофію, эстэтыку, літаратуру. У кола яго знаёмых ўваходзяць П. М. Мядзведзеў, В. М. Валошын, і І. І. Салярцінскі. У 1920—1924 гадах праца над няскончаным філасофскім трактатам і ранняй рэдакцыяй кнігі пра Дастаеўскага.
У 1921 годзе жэніцца на Алене Аляксандраўне Акаловіч.
У 1924 годзе па запрашэнні вяртаецца ў Ленінград.
![]() |
Міхаіл Міхайлавіч Бахцін у Вікіцытатніку |
---|---|
![]() |
Міхаіл Міхайлавіч Бахцін на Вікісховішчы |