wd wp Пошук:

Марыя Грольмусец

Марыя Гро́льмусец, нямецкі варыянт — Марыя Караліна Элізабет Грольмус (в.-луж.: Marja Grólmusec, ням.: Maria Karoline Elisabeth Grollmuß, 24 красавіка 1896, Лейпцыг, Германія — 6 жніўня 1944, канцэнтрацыйны лагер Равенсбрук, Германія) — лужыцкая грамадская дзяячка, журналістка, публіцыст і дзеяч сацыялістычнага супраціву супраць нацысцкага рэжыму ў Германіі.

Біяграфія

Марыя Грольмусец нарадзілася 24 красавіка 1896 года ў Лейпцыгу ў сям’і доктара філалогіі і дырэктара школы Яна Грольмуса (Ёганес Грольмус). У снежні 1917 года скончыла педагагічнае вучылішча ў Лейпцыгу[3], пасля чаго стала выкладаць у пачатковай школе ў дзяржаўнай школе ў Лейпцыгу. У 1918 годзе ўступіла ў лужыцкую культурна-грамадскую арганізацыю «Маціцы сербскай». Вучылася на філалагічным і гістарычным факультэтах Лейпцыгскага і Берлінскага ўніверсітэтаў. Падчас навучання была членам Лігі сацыялістычных студэнтаў. У 1928 годзе абараніла дысертацыю на суісканне навуковай ступені доктара навук па тэме «Ёзэф Герэс і дэмакратыя». У гэты ж час пачала пісаць публіцыстычныя артыкулы ў газеце «Rhein-Mainische Volkszeitung», якая належала левай фракцыі нямецкай Партыі Цэнтра і супрацоўнічала з каталіцкім часопісам «Die Schildgenossen», які выдавала каталіцкае моладзевы рух «Quickborn». У 1927 годзе ўступіла ў Сацыял-дэмакратычную партыю Германіі, з якой была выключана з-за прыхільнасці камуністычным ідэям. У 1929 годзе ўступіў у Камуністычную партыю Германіі, з якой неўзабаве была выключаная пасля ўступлення ў бухарынісцкую апазіцыйную Камуністычную партыю. У 1932 годзе ўступіла у Сацыялістычную рабочую партыю Германіі.

Пасля прыходу да ўлады нацыстаў супрацоўнічала з рэвалюцыйнымі сацыялістамі (Arbeitskreis Revolutionärer Sozialisten) і займалася незаконнай палітычнай дзейнасцю. Перавозіла нелегальныя друкаваныя выданні з Чэхаславакіі і суправаджала палітычных уцекачоў пры перасячэнні мяжы. Для гэтага яна выкарыстала дом свайго бацькі ў вёсцы Дорф-Радзібор ў Верхняй Лужыце. Падтрымлівала палітычныя адносіны з апазіцыйнымі групамі СДПГ, КПГ і аўстрыйскімі сацыялістамі Ота Баўэра.

7 лістапада 1934 года была арыштаваная разам са сваім таварышам па падпольнай дзейнасці Германам Рэйнмутам[4]. Утрымлівалася ў зняволенні ў Дрэздэне. 23 лістапада 1935 года была асуджаная Народнай судовай палатай на шэсць гадоў турэмнага зняволення ў Вальдхайме. Падчас зняволення з-за хваробы шчытападобнай залозы ёй прапанавалі свабоду пры ўмове адмовы ад падпольнай дзейнасці. Пасля яе адмовы яна была пераведзена ў снежні 1940 года ў канцэнтрацыйны лагер Равенсбрук, дзе памерла 6 жніўня 1944 года ад раку.

Сачыненні

Памяць

Зноскі

  1. 1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118698044 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 26 красавіка 2014.
  2. Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118698044 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.
  3. Paul Gedan (Hrsg.): Das städtische Lehrerinnenseminar zu Leipzig. Gedenkschrift zur Feier des 25jährigen Bestehens, Leipzig 1924, S. 62
  4. Peter Steinbach und Johannes Tuchel: Lexikon des Widerstandes 1933—1945. C.H.Beck; 2., überarb. u. erw. Auflage 1998, стр. 74, ISBN 340643861X

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (15):
Катэгорыя·Рух Супраціўлення ў Германіі
Катэгорыя·Памерлі ў 1944 годзе
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікідадзеных без подпісу
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1896 годзе
Катэгорыя·Лужыцкія грамадскія дзеячы
Катэгорыя·Члены Камуністычнай партыі Германіі
Катэгорыя·Памерлі 6 жніўня
Катэгорыя·Члены Сацыял-дэмакратычнай партыі Германіі
Катэгорыя·Члены Маціцы серба-лужыцкай
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Лейпцыгу
Катэгорыя·Памерлі ў Германіі
Катэгорыя·Нарадзіліся 24 красавіка
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных