Лейшманіі (Leishmania, ад імя У. Лейшмана) — род жгуцікавых, якія выклікаюць лейшманіёзы.
Пераносчыкамі лейшманій з’яўляюцца маскіты з роду Phlebotomus ў Старым Свеце, і з роду Lutzomyia ў Новым Свеце. Натуральным рэзервуарам розных відаў служаць пазваночныя жывёлы, якія адносяцца да шасці атрадаў млекакормячых і яшчаркі; зрэшты, на падставе ізаферментнага аналізу паразітаў яшчарак было прапанавана вылучыць у асобны род атрада трыпанасамацід — Sauroleishmania. Лейшманіі ў асноўным паразітуюць у клетках грызуноў, сабак і людзей, але таксама адзначаны выпадкі паразтавання ў даманаў, котак і коней. У Новым Свеце інфекцыя сустракаецца ў апосума, ляніўца і браняносцаў; зарэгістраваныя выпадкі лейшманіёза ў кенгуру ў Аўстраліі. Паводле ацэнак СААЗ ад пачатку 1990-х, на лейшманіёзы хворыя каля 12 мільёнаў чалавек у 88 краінах.