wd wp Пошук:
    ⬜

    Каэфіцыент цеплавога расшырэння

    Каэфіцыент цеплавога расшырэння - фізічная велічыня, якая характарызуе адноснае змяненне аб’ёму або лінейных памераў цела з павелічэннем тэмпературы на 1 К пры пастаянным ціску. Мае размернасць, зваротную тэмпературы. Адрозніваюць каэфіцыенты аб’ёмнага і лінейнага пашырэння.

    Каэфіцыент аб’ёмнага цеплавога расшырэння

    β

    1 V

    (

    ∂ V

    ∂ T

    )

    p

    {\displaystyle \beta ={\frac {1}{V}}\left({\frac {\partial V}{\partial T}}\right)_{p}}

    \{\displaystyle \beta =\{\frac \{1\}\{V\}\}\left(\{\frac \{\partial V\}\{\partial T\}\}\right)_\{p\}\}, К −1 (°C−1) — адносная змена аб’ёму цела пры награванні яго на

    d T

    {\displaystyle dT}

    \{\displaystyle dT\} градусаў пры пастаянным ціску. Каэфіцыент лінейнага цеплавога расшырэння

    Каэфіцыент лінейнага цеплавога расшырэння паказвае адноснае змяненне даўжыні цела пры награванні на тэмпературу ΔT:

    α

    L

    =

    Δ L

    L Δ T

    {\displaystyle \alpha _{L}={\Delta L \over {L\Delta T}}}

    \{\displaystyle \alpha _\{L\}=\{\Delta L \over \{L\Delta T\}\}\}

    α

    L

    =

    L

    − 1

    d L

    d T

    {\displaystyle \alpha _{L}={L^{-1}}{dL \over {dT}}}

    \{\displaystyle \alpha _\{L\}=\{L^\{-1\}\}\{dL \over \{dT\}\}\} — адноснае змяненне лінейнага памеру цела пры награванні яго на dT градусаў пры пастаянным ціску. У агульным выпадку, каэфіцыент лінейнага цеплавога пашырэння можа быць розны пры вымярэнні ўздоўж розных напрамкаў: αx, αy, αz. Для ізатропных цел

    α

    x

    =

    α

    y

    =

    α

    z

    {\displaystyle \alpha _{x}=\alpha _{y}=\alpha _{z}}

    \{\displaystyle \alpha _\{x\}=\alpha _\{y\}=\alpha _\{z\}\} и αV = 3αL;.

    Напрыклад, вада, у залежнасці ад тэмпературы, мае каэфіцыент аб’ёмнага расшырэння

    0,53×10−4 К-1 (пры тэмпературы 5-10 °C); 1,50×10−4 К-1 (пры тэмпературы 10-20 °C); 3,02×10−4 К-1 (пры тэмпературы 20-40 °C); 4,58×10−4 К-1 (пры тэмпературы 40-60 °C); 5,87×10−4 К-1 (пры тэмпературы 60-80 °C). Для жалеза каэфіцыент лінейнага расшырэння роўны 11,3×10-6 K-1[1].

    Для сталі

    Табліца каэфіцыента лінейнага пашырэння α,10-6/°C[2]

    Марка сталі20—100 °C20—200 °C20—300 °C20—400 °C20—500 °C20—600 °C20—700 °C20—800 °C20—900 °C20—1000 °C
    08кп12,513,414,014,514,915,115,314,712,713,8
    0812,513,414,014,514,915,115,314,712,713,8
    10кп12,413,213,914,514,915,115,314,714,812,6
    1011,612,6-13,0-14,6----
    15кп12,413,213,914,514,815,115,314,113,213,3
    1512,413,213,914,414,815,115,314,113,213,3
    20кп12,313,113,814,314,815,115,2---
    2011,112,112,713,413,914,514,8---
    2512,213,013,714,414,715,015,212,712,413,4
    3012,112,913,614,214,715,015,2---
    3511,111,913,013,414,014,415,0---
    4012,412,614,513,313,914,615,3---
    4511,912,713,413,714,314,915,2---
    5011,212,012,913,313,713,914,513,4--
    5511,011,812,613,414,014,514,812,513,514,4
    6011,111,9-13,514,6-----
    15К-12,012,813,613,814,0----
    20К-12,012,813,613,814,2----
    2212,612,913,313,9------
    А1211,912,5-13,614,2-----
    16ГС11,112,112,913,513,914,1----
    20Х11,311,612,513,213,7-----
    30Х12,413,013,413,814,214,614,812,012,813,8
    35Х11,312,012,913,714,214,6----
    38ХА11,012,012,212,913,5-----
    40Х11,812,213,213,714,114,614,812,0--
    45Х12,813,013,7-------
    50Х12,813,013,7-------

    Вымярэння каэфіцыента цеплавога расшырэння

    Прыборы для вымярэння каэфіцыента цеплавога расшырэння вадкасцяў, газаў і цвёрдых цел называюць ділатометрамі.

    Зноскі

    1. ↑ Температурный коэффициент линейного расширения на портале Ti-temperatures.ru
    2. ↑ Зубченко А. С., Колосков М. М., Каширский Ю. В. и др. Марочник сталей и сплавов. — 2003. — С. 585. — 784 с.

    Гл. таксама

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (2):
    Катэгорыя·Тэрмадынаміка
    Катэгорыя·Фізічныя велічыні