Вячасла́ў Усе́валадавіч Іва́наў (21 жніўня 1929, Масква — 7 кастрычніка 2017[8]) — расійскі мовазнавец, літаратуразнавец, індаеўрапеіст, адзін з заснавальнікаў матэматычнай лінгвістыкі і семіётыкі культуры. Акадэмік Расійскай акадэміі навук (2000), акадэмік Расійскай акадэміі прыродазнаўчых навук (1991), прафесар славянскіх і ўсходнееўрапейскіх моў і літаратур Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Лос-Анджэлесе (UCLA), дырэктар Інстытута сусветнай культуры МДУ, дырэктар Расійскай антрапалагічнай школы РДГУ.
Нарадзіўся 21 жніўня 1929 года ў сям’і пісьменніка Усевалада Іванава. У дзяцінстве перажыў сур’ёзную хваробу, якая прывяла да хатняга навучання. У 1941—1943 гадох быў у эвакуацыі ў Ташкенце. У 1946 годзе скончыў школу, у 1951 годзе — філалагічны факультэт МДУ. У 1955 годзе атрымаў ступень доктара філалагічных навук за кандыдацкую дысертацыю пра сувязь клінапіснай хецкай мовы з іншымі індаеўрапейскімі мовамі. Аднак дысертацыю не зацвердзіла Вышэйшая атэстацыйная камісія. У 1978 годзе ў Віленскім універсітэце паўторна атрымаў ступень доктара навук за працу пра балцкія і славянскія дзеясловы. У 1956—1958 гадох вёў семінар па матэматычнай лінгвістыцы ў МДУ.
У 1958 годзе звольнены з МДУ за нязгоду з афіцыйнай ацэнкай рамана Барыса Пастарнака «Доктар Жывага» і за падтрымку поглядаў Рамана Якабсона. Пастанову аб звальненні афіцыйна скасавалі як памылковую ў 1988 годзе.
У 1959—1961 гадах быў кіраўніком групы машыннага перакладу ў Інстытуце дакладнай механікі і вылічальнай тэхнікі і старшынёй Лінгвістычнай секцыі Навуковага савета па кібернетыцы. У 1961—1989 гадах загадваў сектарам структурнай тыпалогіі ў Інстытуце славістыкі. У 1989—1993 гадах — дырэктар Бібліятэкі замежнай літаратуры. У 1989—1994 гадах быў загадчыкам кафедры тэорыі і гісторыі сусветнай культуры МДУ. З 1992 года — дырэктар Інстытута сусветнай культуры МДУ. З 2003 году — дырэктар Расійскай антрапалагічнай школы. З 2010 года — адзін з заснавальнікаў і старшыня апякунскага савета Фонду фундаментальных лінгвістычных даследаванняў.
У 1989—2001 гадах быў прафесарам кафедры славянскіх моў і літаратур Стэнфардскага ўніверсітэта. З 1992 года — прафесар кафедры славянскіх моў і літаратур у Каліфарнійскім універсітэце ў Лос-Анджэлесе.
Даследаваў розныя тэмы гістарычнай і параўнальнай лінгвістыкі (у першую чаргу індаеўрапейскіх моў), псіхалінгвістыкі, семіётыкі, матэматычнай лінгвістыкі, літаратуразнаўства, гісторыі культуры, антрапалогіі. Бібліяграфія навуковых прац налічвае больш за тысячу адзінак. Апублікаваў пераклады з васямнаццаці моў.
Разам з Уладзімірам Тапаровым напісаў дзве манаграфіі і шмат артыкулаў па семіётыцы славянскай культуры.
Разам з Тамазам Гамкрэлідзэ аўтар фундаментальнай працы «Індаеўрапейская мова і індаеўрапейцы», якая вывучае граматыку і лексіку гіпатэтычнай прамовы ўсіх індаеўрапейскіх моў, плануецца рэканструкцыя асноўных характарыстык сацыяльнай арганізацыі, рэлігіі і матэрыяльнай культуры даіндаеўрапейцаў, разглядаецца пытанне пра паходжанне індаеўрапейцаў. У кнізе ўпершыню вылучаецца г.зв. «Армянская гіпотэза».