wd wp Пошук:

Артур Уэлслі Уэлінгтан

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Уэлінгтан. .mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst a,.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst span.iw{display:inline-block}.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst a::first-letter,.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst span.iw::first-letter{text-transform:capitalize}

А́ртур Уэ́лслі, 1-ы герцаг Уэ́лінгтан (~1.5.1769, Дублін — 14 верасня 1852) — брытанскі дзяржаўны дзеяч, военачальнік.

З роду ірландскіх Уэслі (пасля 1798 — Уэлслі). Пэр Вялікабрытаніі — лорд Уэлінгтан (1809), віконт (1809), граф, маркіз (1812), герцаг (1814). Камандорскі крыж ордэну Лазні (1805), ордэн іспанскага Залатога Руна (1812).

Дэпутат ірландскай Палаты прадстаўнікоў (1790), брытанскай Палаты прадстаўнікоў (1806), пасол у Францыі (1814), член кабінету міністраў (1818), прэм’ер-міністр (1828) (25-ы, 28-ы прэм’ер-міністр Вялікабрытаніі), мін. зам. спраў (1834). Належаў да партыі Торы.

Мал. лейтэнант (1787), падпалкоўнік (1793), палкоўнік (1799), ген.-маёр (1802), ген.-лейтэнант (1808). Галоўнакамандуючы брытанскімі сіламі ў Майсоры і паўднёвым захадзе Індыі (1800), брытанскімі, потым саюзнымі, сіламі ў Партугаліі і Іспаніі (1808—1814), саюзнымі сіламі ў час напалеонаўскай рэстаўрацыі (1815). Удзельнічаў у фландрскай (чэрвень 1794—красавік 1795), майсорскай (1799—1803), ганаверскай (восень 1805), дацкай (лета 1807) кампаніях, у напалеонаўскіх войнах у Партугаліі і Іспаніі (1808—1813), у Францыі (1813—1814), у кампаніі 1815.

Узяў перамогі ў бітвах пад Асай (1803), Вімейра (1808), Порта (1809), Талаверай (1809), Бусако (1810), Фуэнтэс дэ Анора (1811), у аблогах Сьюдад Радрыга і Бадахос (1812), бітвах пад Саламанкай (1812), Віторыяй (1813), у аблозе Сан Себасцьян (1813), у бітвах пад Сара(1813), пры ўзяцці Тулузы (1814), Ватэрлоа (1815).

Першы, хто перамог напалеонаўскае войска ў полі. Папулярны ў войску, і наогул сярод усіх слаёў грамадства, меў ухвальны прыдомак «Жалезны герцаг».

Пасля перамогі пад Віторыяй у С.-Пецярбургу ў першы раз быў праспяваны «Тэ дэум» у гонар перамогі, у якой рускія войскі не бралі непаср. ўдзелу. Бетховен прысвяціў Уэлінгтану Опус 91 «Перамога пад Віторыяй».

Пахаваны ў саборы Св. Паўла ў Лондане.

Зноскі

  1. 1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118806645 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 26 красавіка 2014.
  2. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. Веллингтон Артур Уэлсли // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. 1 2 3 4 Kindred Britain
  5. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  6. Lundy D. R. The Peerage
  7. http://www.historyofparliamentonline.org/volume/1790-1820/member/wellesley-sir-arthur-1769-1852
  8. Mackie, Colin British Diplomatic Directory (1820-2005) — Форын Офіс.

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (53):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Чорнага арла
Катэгорыя·Генералісімусы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1769 годзе
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Святых Маўрыкія і Лазара
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога Георгія
Катэгорыя·Нарадзіліся 1 мая
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Марыі Тэрэзіі
Катэгорыя·Пахаваныя ў Англіі
Катэгорыя·Міністры ўнутраных спраў Вялікабрытаніі
Катэгорыя·Камандоры ордэна Святых Маўрыкія і Лазара
Катэгорыя·Выпускнікі Ітана
Катэгорыя·Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
Катэгорыя·Лорды Вярхоўныя канстэблі Англіі
Катэгорыя·Нарадзіліся 14 верасня
Катэгорыя·Герцагі Уэлінгтаны
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Дубліне
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю з назвай артыкула
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога апостала Андрэя Першазванага
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Чырвонага арла 1-й ступені
Катэгорыя·Афіцэры ордэна Святых Маўрыкія і Лазара
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Мяча
Катэгорыя·Узнагароджаныя ордэнам Цэрынгенскага льва
Катэгорыя·Ваенная галерэя
Катэгорыя·Брытанскія камандзіры напалеонаўскіх і рэвалюцыйных войн
Катэгорыя·Торы Вялікабрытаніі
Катэгорыя·Рыцары Вялікага крыжа ордэна Лазні
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога Міхаіла (Францыя)
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Чырвонага арла
Катэгорыя·Прафесары Оксфардскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога Аляксандра Неўскага
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святой Ганны 1 ступені
Катэгорыя·Кавалеры Ваеннага ордэна Максіміліяна Іосіфа
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Падвязкі
Катэгорыя·Прэм’ер-міністры Вялікабрытаніі
Катэгорыя·Міністры замежных спраў Вялікабрытаніі
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Слана
Катэгорыя·Фельдмаршалы Вялікабрытаніі
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Лазні
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святых Маўрыкія і Лазара
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ваеннага ордэна Вільгельма
Катэгорыя·Генерал-фельдмаршалы Расійскай імперыі
Катэгорыя·Вялікія афіцэры ордэна Святых Маўрыкія і Лазара
Катэгорыя·Памерлі 14 верасня
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога Георгія I класа
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1852 годзе
Катэгорыя·Памерлі ў 1852 годзе
Катэгорыя·Кавалеры Вышэйшага ордэна Святога Дабравешчання
Катэгорыя·Бітва пры Ватэрлоа
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Памерлі ў Кенце