Апокрыфічны ліст Якава, апокрыф Якава, Таемная кніга Якава - адзін з апокрыфаў Новага Запавету. Ён апісвае таемныя павучэнні Ісуса Пятру і Якаву пасля Уваскрэсення, але да Ушэсця.
Галоўнай тэмай твора з’яўляецца тое, што чалавек павінен прыняць пакуты як непазбежнае. Згадванне Якава і Пятра дазволіла даследчыкам выказаць здагадку, што ліст ўзнік ў яўрэйскай хрысціянскай абшчыне. Праца не паказвае ніякую залежнасць ад кананічных тэкстаў, і, верагодна, напісаная ў сярэдзіне-канцы 2-га стагоддзя. Апокрыф мае гнастычнае падабенства, але не можа быць аднесены да якой-небудзь гнастычнай секты, і некаторыя навукоўцы выключаюць, што ён не мае дачынення да гностыкаў увогулле.
Тэкст захаваўся ў адным часткова пашкоджаным рукапісе ў другой часцы Кодэкса Юнга, аднаго з трынаццаці кодэксаў бібліятэкі Наг-Хамадзі. Хоць тэкст, здаецца, копцкім перакладам з грэчаскага, аўтар сцвярджае, што ён быў напісаны на яўрэйскай мове. З-за спасылак на пераследы і пакутніцтва, малаверагодна, што тэкст быў напісаны пасля 313 года, калі пры Канстанціне пераслед хрысціянаў скончыў. Аналіз струтуры тэксту дае час напісання ў 2 стагоддзі, і, магчыма, у першай палове.
Тэкст напісаны ў форме ліста (паслання) (г.зн. ліст) ад Якава іншай асобе, імя якога схаванае пашкоджаннямі тэксту. Аўтар апісвае Ісуса, Які дае пашыраныя выказванні і адказваючы на розныя пытанні на працяцягу 550 дзён пасля Уваскрэсення, але да Ушэсця. І Якаў і Пётр даюць сакрэтныя парады, але толькі ў канцы Якаў, здаецца, разумее, што адбылося.
Ісус павучае ў незвычайных і, здавалася б, супярэчлівых фразах, а таксама прапануе кароткія прыпавесці. Ён запрашае Пятра, Якава ў Валадарства Нябеснае з Ім, але яны занятыя пытаннямі іншых апосталаў і губляюць свой шанец. Пасля гэтага апісваецца, як Якаў рассыланне 12 апосталаў, такім чынам паказваецца (як і ў іншых апакрыфічных дакументаў), што Якаў стаў пераемнікам Ісуса як лідар гэтага руху.
Кароткая частка ліста з’яўляецца незалежнай ад астатняй часткі тэксту, даўшы падставу некаторым даследчыкам лічыць, што Апокрыф, магчыма, паўстаў як некалькі асобных тэкстаў, аб’яднаных разам. Гэтая частка ліста спасылаецца на папярэдняе “сакрэтнае Евангелле”, якое, відаць, была страчана. У апокрыфе абмеркаванне пакутніцтва і прароцтва таксама прадстаўляюцца некалькі асобна, паказваючы на арыгінальны тэкст, як асноўнай часткі дакумента, у склад якога уваходзяць кароткія выслоўі. Няясна, ці кананічныя тэксты з’яўляюцца часткай апошняй рэдакцыі апокрыфа ці ён мае крыніцы з іншых твораў.
Для многіх навукоўцаў, характар выказванняў выглядае некалькі гнастычным, у першую чаргу таму, што яго вучэнні не адпавядаюць з агульнапрынятай інтэрпрэтацыі кананічных Пісанняў. Таксама рукапіс быў знойдзены сярод відавочных гнастычных вучэнняў бібліятэкі Наг-Хамадзі. Тэкст таксама выкарыстоўвае гнастычныя тэрміны, такія як спасылкі на “паўнату” ў якасці сродку выратавання. Тым не менш вучэнні апокрыфа Якава, вядома, не адпавядаюць вучэнню Валентыніянства або іншых развітых гнастычных касмалогій, так што некаторымі даследчыкамі не лічацца як уласна гнастычным тэкстам.
Тэмы гэтай старонкі (1):