wd wp Пошук:
    ⬜

    Абутак з пячоры Арэні

    Абутак з пячоры Арэні.

    Абутак з пячоры Арэні — скураны чаравік, выраблены 5500 год назад і знойдзены ў 2008 годзе ў выдатным стане ў пячорным комплексе Арэні, што знаходзіцца ў Ваёцдзорскай вобласці Арменіі[1]. Гэта суцэльны скураны чаравік, які на некалькі стагоддзяў старэй абутку ледзянога чалавека Эцы, што робіць яго найстарэйшым суцэльна-скураным абуткам у свеце, вядомым даследчыкам. Адкрыццё было зроблена міжнароднай камандай даследчыкаў пад кіраўніцтвам Барыса Гаспарана, археолага з Інстытута археалогіі і этнаграфіі Нацыянальнай акадэміі навук Арменіі[2]. Нашмат больш стары абутак, 10 000-гадовыя сандалі, вырабленыя з валакна палыну, былі выяўлены ў ЗША ў пячоры Форт-Рок у Арэгоне[3] — згодна наяўным довадам, карыстацца абуткам людзі пачалі ад 40 000 да 26 000 гадоў назад[4][5].

    Адкрыццё

    Армянская аспірантка Дыяна Зардарян выявіла скураны чаравік падчас раскопаў, што праводзіліся групай археолагаў з армянскага Інстытута археалогіі і этнаграфіі, а таксама з Ірландыі і ЗША[6]. Абутак быў выяўлены ляжалым верх нагамі на дне акуратна апрацаванай ямы глыбінёй 45 см і дыяметрам 44-48 см пад перавернутай пабітай керамічнай чарай меднага веку[7]. Побач быў знойдзены пабіты збан і казіныя рогі. Дзякуючы раскопам у тым жа раёне была знойдзена самая старая ў свеце вінакурня[8].

    Аналіз

    Абутак быў знойдзены ў амаль ідэальным стане з-за халаднаватых і сухіх умоў пячоры і тоўстага пласта авечага гною, які дзеяў як ушчыльнік. Вялікія ёмістасці для захоўвання былі знойдзены ў той жа пячоры, у многіх з іх добра захаваліся пшаніца, ячмень, абрыкосы, а таксама іншыя ядомыя расліны[9]. Абутак быў запоўнены саломай і травой. Археолагі не ўпэўнены, ці была гэта ізаляцыя, каб трымаць нагу ў цяпле, ці ж трава выкарыстоўвацца для захавання формы абутку падчас захоўвання. Вядучы археолаг Рон Пінхасі не змог вызначыць, ці належаў чаравік мужчыну ці жанчыне. Тым часам як памер абутку невялікі, прыкладна 37-ы, ён заявіў, што «абутак мог таксама падысці мужчыне з той эпохі»[9]. Захаваліся нават шнуркі абутку[9].

    Асноўныя падабенствы ў тэхніцы вырабу суцэльных скураных чаравікаў, што знаходзяцца на тэрыторыі Еўропы, і абутку з пячоры Арэні, могуць сведчыць, што абутак гэтага тыпу насіўся на працягу тысячагоддзяў у вялікім і экалагічна размаітым геаграфічным рэгіёне[7]. Паводле думкі Пінхасі, чаравік з пячоры Арэні падобны на ірландскі пампуці, абутак, які насілі на астравах Аран да 1950-х гадоў[10]. Абутак таксама вельмі нагадвае традыцыйны балканскі, вядомы як апанак[11].

    Калі матэрыял быў даследаваны ў дзвюх радыевугляродных лабараторыях у Оксфардзе і ў Каліфорніі, было ўсталявана, што абутак узыходзіць да 3500 гадоў да н.э. Гэта дата на некалькі сотняў гадоў старэй даты, усталяванай для скуранога абутку, знойдзенага на ледзяным чалавеку Эцы[9].

    Пасля апрацоўкі для захавання абутак з пячоры Арэне будзе выстаўлены ў Гістарычным музеі Арменіі[12].

    Зноскі

    1. ↑ Dindar, Shereen. World’s Oldest Leather Shoe Found—Stunningly Preserved (нявызн.), National Post (June 9, 2010). Праверана June 11, 2010.
    2. ↑ Bruce Bower. Ancient shoe steps out of cave and into limelight (нявызн.) (July 3, 2010). Праверана September 8, 2010. Архівавана 26 кастрычніка 2012.
    3. ↑ World’s Oldest Shoes In Oregon – 10,000-Year-Old Sandals Found In 1938 Among 70 Pairs Unearthed Within Cave (нявызн.), Seattle Times (December 1, 1999). Праверана June 13, 2010.
    4. ↑ Johnson, Olivia. Bones reveal first shoe-wearers (нявызн.), BBC News (August 24, 2005). Праверана June 12, 2010.
    5. ↑ Trinkaus, E.; Shang, H. (2008). Anatomical evidence for the antiquity of human footwear: Tianyuan and Sunghir. 35. 1928–1933. doi:10.1016/j.jas.2007.12.002. .
    6. ↑ Oldest Leather Shoe A ‘Dream’ Find For Armenian Scientist, Armenia Liberty (RFE/RL), June 12, 2010.
    7. 1 2 Pinhasi, Ron. First Direct Evidence of Chalcolithic Footwear from the Near Eastern Highlands (нявызн.), PloS ONE (June 9, 2010). Праверана June 9, 2010.
    8. ↑ ‘Oldest known wine-making facility’ found in Armenia. (нявызн.), BBC (January 11, 2011). Праверана January 11, 2011.
    9. 1 2 3 4 What’s Older Than the Pyramids and Smells Worse Than a Mummy? (нявызн.), Fox News (June 9, 2010). Праверана June 9, 2010.
    10. ↑ 5,500-year leather mocassin world’s oldest shoe (нявызн.) (June 10, 2010). Праверана June 12, 2010.
    11. ↑ National Geographic: World’s Oldest Leather Shoe Found—Stunningly Preserved
    12. ↑ Gevorgyan, Siranuysh. Do You Have that in a Size 38?: World’s oldest shoe to go on display in Yerevan (нявызн.), ArmeniaNow.com (June 14, 2010). Праверана June 14, 2010. Архівавана 23 кастрычніка 2010.
    Тэмы гэтай старонкі (5):
    Катэгорыя·Еўропа меднага веку
    Катэгорыя·Гісторыя Арменіі
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Абутак
    Катэгорыя·Археалагічныя артэфакты