Янотападобны сабака для Беларусі — від сысуноў сямейства Сабачыя (Canidae), адзін з двух інтрадукаваных відаў драпежнікаў у Беларусі[1].
Акліматызаваны від. У Беларусь 100 янотападобных сабак былі завезеныя ў 1936 годзе і выпушчаныя ў Парыцкім, Любанскім і Чачэрскім раёнах. Але ўжо да гэтага часу на тэрыторыі рэспублікі сустракаліся адзінкавыя асобіны янотападобнага сабакі, якія заходзілі з суседніх абласцей РСФСР (Калінінскай, Пскоўскай і Смаленскай), у якіх іх выпуск быў праведзены раней. Для звяроў былі збудаваныя штучныя норы, і першы час іх падкормлівалі мясам і рыбай. Яны хутка прывыклі да падкорму і доўгі час не выходзілі з нор на пошукі ежы. Звяры, выпушчаныя ў Парыцкім раёне, добра прыжыліся і ў 1940 годзе ўжо сустракаліся ў 14 прылеглых раёнах[1].
У 1947-50 гадах у Парыцкім і Любанскім раёнах адлоўленыя 52 асобіны, з іх 32 выпушчаныя ў Лагішынскім (цяпер Пінскі), а 20 у Слонімскім раёнах. У 1952 годзе янотападобны сабака ўжо сустракаўся ва ўсіх абласцях з відавочнай перавагай у паўднёва-ўсходняй частцы[1].
На 2013 год колькасць янотападобных сабак у рэспубліцы даволі высокая[1]. Колькасць янотападобных сабак, якія жывуць у паляўнічых угоддзях Беларусі, на 2013 год складала 13 400 асобін[1].
Янотападобныя сабакі жывуць у Гродзенскім, Віцебскім[2] і Мінскім заапарках[3], у Магілёўскім заасадзе[4].
У Беларусі янотападобны сабака аддае перавагу шырокалісцевым і змешаным лясам, невялікім пералескам, якія мяжуюць з балотамі, рэкамі, азёрамі і іншымі вадаёмамі. Насяляе яна таксама ў пойменных астраўных лясах, зарасніках хмызняку і трыснёгу па берагах рэк і азёр. З раёнаў, дзе праводзяцца меліярацыйныя работы і знікаюць натуральныя вадаёмы, звяры звычайна сыходзяць[1].
Аховы не патрабуе. У Беларусі з 1950 года дазволены яго адстрэл. Здабываецца ў асноўным для атрымання футра. У паляўнічай гаспадарцы гэты звер можа наносіць страты, руйнуючы гнёзды наземна-гняздуючых паляўнічых птушак. Асабліва шкодны ён ў плаўнях і узбярэжжах ліманаў, дзе есць шмат яек і птушанят вадаплаўных птушак[1]. Менавіта з-за спусташэння птушыных гнёздаў у вясновы час янотападобны сабака лічыцца шкодным для паляўнічай гаспадаркі відам, і паляванне на яго дазволена круглы год. Месцамі небяспечы як пераносчык віруса шаленства. У цяперашні час, згодна з Правіламі палявання ў РБ, прызнаны шкодным для паляўнічай гаспадаркі вім. Аднак ацэньваць шкодную або карысную дзейнасць янотападобнага сабакі неабходна для кожнага канкрэтнага рэгіёну. Правільным ці няправільным было рашэнне акліматызацыі гэтага віду на тэрыторыі краіны — зараз пытанне гісторыі. Від стаў складнікам часткай фаўны Беларусі[1].
![]() |
Янотападобны сабака ў Беларусі на Вікісховішчы |
---|