Тэрмадынамічныя велічыні |
---|
![]() |
Артыкул з'яўляецца часткай серыі «Тэрмадынаміка». |
Энтрапія |
Колькасць цеплыні |
Тэрмадынамічная работа |
Хімічны патэнцыял |
Гл. таксама: Тэрмадынамічныя патэнцыялы. |
Раздзелы тэрмадынамікі |
Пачаткі тэрмадынамікі |
Ураўненне стану |
Тэрмадынамічныя велічыні |
Тэрмадынамічныя патэнцыялы |
Тэрмадынамічныя цыклы |
Фазавыя пераходы |
кіраваць |
Гл. таксама «Фізічны партал» |
Тэрмадынамічная работа — спосаб перадачы энергіі, звязаны з зменай знешніх параметраў сістэмы.
Механічная работа вызначаецца як:
(
F →
d r
→
)
{\displaystyle \delta A=({\overrightarrow {F}}{\overrightarrow {dr}})}
,
дзе
F →
{\displaystyle {\overrightarrow {F}}}
— сіла, а
d r
→
{\displaystyle {\overrightarrow {dr}}}
— бясконца малое перамяшчэнне.
Элементарная работа тэрмадынамічнай сістэмы над знешнім асяроддзем можа быць вылічаная так:
(
F →
d r
→
P (
d s
→
d r
→
P d V
{\displaystyle \delta A=({\overrightarrow {F}}{\overrightarrow {dr}})=P({\overrightarrow {ds}}{\overrightarrow {dr}})=PdV}
,
дзе
d s
→
{\displaystyle {\overrightarrow {ds}}}
— нармаль бясконца малой пляцоўкі,
P
{\displaystyle P}
— ціск і
d V
{\displaystyle dV}
— бесканечна малы прырост аб’ёму.
Работа ў тэрмадынамічным працэсе
1 → 2
{\displaystyle 1\rightarrow 2}
, такім чынам, выражаецца так:
∫
1
2
P d V
{\displaystyle A=\int \limits _{1}^{2}PdV}
.
Велічыня работы залежыць ад шляху, па якім тэрмадынамічная сістэма пераходзіць са стану 1 у стан 2, і не з’яўляецца функцыяй стану сістэмы. Гэта лёгка даказаць, калі ўлічыць, што геаметрычны сэнс вызначанага інтэграла — плошча пад графікам крывой. А раз работа вызначаецца праз інтэграл, то ў залежнасці ад шляху працэсу плошча пад крывой, а значыць, і работа, будзе розная. Такія велічыні называюць функцыямі працэсу.
Нягледзячы на тое, што да гэтага часу і ў фізічнай хіміі выкарыстоўваецца абазначэнне работы
A
{\displaystyle A}
, у адпаведнасці з рэкамендацыямі ІЮПАК работу ў хімічнай тэрмадынаміцы трэба абазначаць як
W
{\displaystyle W}
[1]. Зрэшты, аўтары могуць выкарыстоўваць якія заўгодна абазначэнні, калі толькі дадуць ім расшыфроўку[2].