wd wp Пошук:

Трыбун

Трыбу́н (лац.: tribunus) — службовая асоба ў Старажытным Рыме.

Ваенны трыбун

Ваенны трыбун (лац.: tribunus militum) - камандная пасада ў рымскім легіёне. У эпоху Рэспублікі ў кожным рымскім легіёне было некалькі (звычайна шэсць) трыбунаў, якія павінны былі камандаваць легіёнам па чарзе. Як правіла, ваенныя трыбуны адбываліся з шляхетных сем’яў. Аднак, паколькі яны часта не мелі дастатковага вопыту, а распыленне камандных функцый істотна ўскладняла кіраўніцтва легіёнам, ужо ў эпоху, непасрэдна папярэднюю грамадзянскім войнам (у прыватнасці, падчас вайны ў Афрыцы супраць цара Югурты), вайскаводы перадавяралі кіраўніцтва легіёнам легата, як правіла, дасведчаным ваеначальнікам, сваім сябрам ці сваякам. Трыбунам пры гэтым заставаліся дапаможныя і дарадчыя функцыі, а таксама камандаванне асобнымі вылучанымі падраздзяленнямі ў адну або некалькі кагортаў. У эпоху Імперыі ў кожным легіёне быў адзін ваенны трыбун з ліку сенатараў - tribunus laticlavius ​​(другі па старшынстве ў легіёне пасля легата) і пяць - з саслоўя вершнікаў - tribunus angusticlavius.

Камандная пасаду Ваеннага трыбуна была заснавана законамі Канулея ў 444 г. да н.э.

Плебейскі трыбун

Плебейскі трыбун - (лац.: tribunus plebis) - службовая асоба, якая згодна з рымскай традыцыі з 494 г. да н. э. штогод абіраецца з плебеяю на сходах па трыбах. Пасада народных трыбунаў была ўведзена для абароны правоў плебеяў ад самавольства патрыцыянскіх магістратаў. У перыяд позняй рэспублікі штогод выбіралі 10 трыбунаў.

Трыбуны мелі права накладваць вета на распараджэнні або пастановы любога магістрата (акрамя дыктатара і цэнзара) і сената, арыштоўваць і прыгаворваць да штрафу магістратаў (акрамя дыктатара) і радавых грамадзян, склікаць сходу плебеяў, пасяджэнні трыбутных каміцый і сената і старшынстваваць на іх, выдаваць эдыкты і прапаноўваць законапраекты. Трыбуны былі адзінай магістратурай, не складаючай свае паўнамоцтвы перад прызначаным дыктатарам.

Гай Юлій Цэзар стаў першым пажыццёвым трыбунам, што забяспечвала яму асабістую недатыкальнасць. Актавіян Аўгуст, Тыберый і наступныя прынцэпсы таксама прымалі пажыццёвую трыбунскую ўладу.

Народны трыбунат праіснаваў да III стагоддзя.

Ваенныя трыбуны з консульскай уладай

Некаторы час у IV стагоддзі выбіраліся так званыя ваенныя трыбуны з консульскай уладай, якія замянялі консулаў (іх магло быць не два, як консулаў адначасова, а больш, напрыклад, чатыры), што з’явілася саступкай патрыцыята плебейству. Пасля, калі плебеі атрымалі доступ да ўсіх магістратур, неабходнасць у такіх трыбунах адпала.

Літаратура

Гл. таксама

Тэмы гэтай старонкі (2):
Катэгорыя·Магістратуры Старажытнага Рыма
Катэгорыя·Народныя трыбуны