Параметры Стокса — набор велічынь, якія апісваюць вектар палярызацыі электрамагнітных хваляў, уведзены ў фізіку Дж. Стоксам у 1852 годзе[1]. Параметры Стокса ёсць варыянтам апісання некагерэнтнага ці часткова палярызаванага выпраменьвання ў тэрмінах поўнай інтэнсіўнасці, ступені палярызацыі і формы эліпса палярызацыі.
У выпадку плоскай манахраматычнай хвалі параметры Стокса звязаны з параметрамі палярызацыйнага эліпса наступным чынам:[2]
S
0
E
a
2
E
b
2
S
1
I cos 2 ψ cos 2 χ
S
2
I sin 2 ψ cos 2 χ
S
3
I sin 2 χ
{\displaystyle {\begin{aligned}S_{0}&=I=E_{a}^{2}+E_{b}^{2}\S_{1}&=Q=I\cos 2\psi \cos 2\chi \S_{2}&=U=I\sin 2\psi \cos 2\chi \S_{3}&=V=I\sin 2\chi \end{aligned}}}
Тут
E
a
{\displaystyle E_{a}}
і
E
b
{\displaystyle E_{b}}
— вялікая і малая паўвосі палярызацыйнага эліпса,
ψ
{\displaystyle \psi }
— вугал павароту палярызацыйнага эліпса адносна адвольнай лабараторнай сістэмы каардынат, мае назву азімута эліптычна-палярызаванага выпраменьвання[3] (ці коратка — азімут), а вугал, вызначаемы з умовы дзелі малой паўвосі да вялікай
t g
χ
=
E
b
/
E
a
{\displaystyle \mathrm {tg} ,{\chi }=E_{b}/E_{a}}
— вугал эліптычнасці эліпса палярызацыі. Няцяжка заўважыць, што
S
1
{\displaystyle S_{1}}
,
S
2
{\displaystyle S_{2}}
і
S
3
{\displaystyle S_{3}}
з’яўляюцца праекцыямі
S
0
{\displaystyle S_{0}}
на нейкія каардынатныя восі. У выніку незалежнымі являются тры параметры Стокса, паколькі:
I
2
=
Q
2
U
2
V
2
{\displaystyle I^{2}=Q^{2}+U^{2}+V^{2}}
Параметры Стокса можна звязать з велічынямі, непасрэдна вымяраемымі на вопыце. Няхай
E
1
{\displaystyle E_{1}}
і
E
2
{\displaystyle E_{2}}
— амплітуды змянення вектара
E →
{\displaystyle {\vec {E}}}
ў двух адвольных артаганальных накірунках, а
δ
{\displaystyle \delta }
— рознасць фаз ваганняў у гэтых накірунках. Тады:
S
0
E
1
2
E
2
2
S
1
E
1
2
−
E
2
2
S
2
2
E
1
E
2
cos δ
S
3
2
E
1
E
2
sin δ
{\displaystyle {\begin{aligned}S_{0}&=I=E_{1}^{2}+E_{2}^{2}\S_{1}&=Q=E_{1}^{2}-E_{2}^{2}\S_{2}&=U=2E_{1}E_{2}\cos \delta \S_{3}&=V=2E_{1}E_{2}\sin \delta \end{aligned}}}
Заўвага: у дадатак да варыянтаў абазначэнняў
S
0
{\displaystyle S_{0}}
,
S
1
{\displaystyle S_{1}}
,
S
2
{\displaystyle S_{2}}
,
S
3
{\displaystyle S_{3}}
ці
I
{\displaystyle I}
,
Q
{\displaystyle Q}
,
U
{\displaystyle U}
,
V
{\displaystyle V}
у некаторых навуковых традыцыях можна сустрэць абазначэнні параметраў вектара
I
{\displaystyle I}
,
M
{\displaystyle M}
,
C
{\displaystyle C}
,
S
{\displaystyle S}
або
I
{\displaystyle I}
,
P
1
{\displaystyle P_{1}}
,
P
2
{\displaystyle P_{2}}
,
P
3
{\displaystyle P_{3}}
ці
S
1
{\displaystyle S_{1}}
,
S
2
{\displaystyle S_{2}}
,
S
3
{\displaystyle S_{3}}
,
S
4
{\displaystyle S_{4}}
.
Выразім з дапамогай параметраў Стокса лінейную палярызацыю. У гэтым выпадку рознасць фаз у любых артаганальных накірунках павінна быць роўная
m π
{\displaystyle \delta =m\pi }
, дзе
m
{\displaystyle m}
— цэлы лік. Тады атрымліваем
I
=
E
1
2
E
2
2
=
E
a
2
E
b
2
Q
= I cos
2 χ
cos
2 ψ
= I
1 I
I
2
− ( 2
E
1
E
2
)
2
sin
2
δ
cos
2 ψ
= I cos
2 ψ
U
= I cos
2 χ
sin
2 ψ
= I
1 I
I
2
− ( 2
E
1
E
2
)
2
sin
2
δ
sin
2 ψ
= I sin
2 ψ
V
= I sin
2 χ
= I
2
E
1
E
2
I
sin
δ
= 0
{\displaystyle {\begin{aligned}I&=E_{1}^{2}+E_{2}^{2}=E_{a}^{2}+E_{b}^{2}\Q&=I\cos {2\chi }\cos {2\psi }=I{\frac {1}{I}}{\sqrt {I^{2}-(2E_{1}E_{2})^{2}\sin ^{2}\delta }}\cos {2\psi }=I\cos {2\psi }\U&=I\cos {2\chi }\sin {2\psi }=I{\frac {1}{I}}{\sqrt {I^{2}-(2E_{1}E_{2})^{2}\sin ^{2}\delta }}\sin {2\psi }=I\sin {2\psi }\V&=I\sin {2\chi }=I{\frac {2E_{1}E_{2}}{I}}\sin {\delta }=0\end{aligned}}}
Няхай лабараторная вось адліку была выбрана гарызантальнай, як часта гэта й робіцца. Калі
0
{\displaystyle \psi =0}
, то атрымліваецца гарызантальная лінейная палярызацыя, калі
±
π 2
{\displaystyle \psi =\pm {\frac {\pi }{2}}}
, то гэта ёсць вертыкальная лінейная палярызацыя.
У табліцы прыведзеныя значэнні параметраў Стокса для трох прыватных выпадкаў
Палярызацыя | Параметры Стокса | |||
---|---|---|---|---|
Лінейная | ||||
Правая кругавая | ||||
Левая кругавая |
Часта чатыры параметры Стокса аб’ядноўваюць у адзін чатырохмерны вектар, што завецца вектарам Стокса:
S →
(
S
0
S
1
S
2
S
3
)
=
(
I
Q
U
V
)
{\displaystyle {\vec {S}}\ ={\begin{pmatrix}S_{0}\S_{1}\S_{2}\S_{3}\end{pmatrix}}={\begin{pmatrix}I\Q\U\V\end{pmatrix}}}
Вектар Стокса ахоплівае прастору непалярызаванага, часткова палярызаванага і цалкам палярызаванага выпраменьвання. Для параўнання, вектар Джонса, якi таксама ужываецца для апісання палярызацыі, можна выкарыстоўваць толькі для цалкам палярызаванага выпраменьвання, у выніку той больш карысны для задач, звязаных з кагерэнтным выпраменьваннем.
Уплыў аптычнай сістэмы на палярызацыю святла, якое падае на яе, і зададзенага вектарам Стокса, можна разлічыць з дапамогай пераўтварэння Мюллера.
Ніжэй паказаныя вектары Стокса для некаторых простых варыянтаў палярызацыі святла.
Гарызантальная палярызацыя | Вертыкальная палярызацыя | Лінейная палярызацыя (+45°) | Лінейная палярызацыя (−45°) |
Левая кругавая палярызацыя | Правая кругавая палярызацыя | ||
Непалярызаванае святло | |||
У квазіманахраматычным выпраменьванні прысутнічаюць хвалі розных, хоть і блізкіх частот. Няхай
a
1
{\displaystyle a_{1}}
і
a
2
{\displaystyle a_{2}}
— імгненныя амплітуды ў двух узаемна-перпендыкулярных накірунках. Тады параметры Стокса задаюцца наступнымі выражэннямі:[4]
I
= ⟨
a
1
2
⟩ + ⟨
a
2
2
⟩
Q
= ⟨
a
1
2
⟩ − ⟨
a
2
2
⟩
U
= 2 ⟨
a
1
a
2
cos δ ⟩
V
= 2 ⟨
a
1
a
2
sin δ ⟩
{\displaystyle {\begin{aligned}I&=\langle a_{1}^{2}\rangle +\langle a_{2}^{2}\rangle \Q&=\langle a_{1}^{2}\rangle -\langle a_{2}^{2}\rangle \U&=2\langle a_{1}a_{2}\cos \delta \rangle \V&=2\langle a_{1}a_{2}\sin \delta \rangle \end{aligned}}}
Для вызначэння параметраў Стокса увядзем інтэнсіўнасць
I ( θ , ϵ )
{\displaystyle I(\theta ,\epsilon )}
ваганняў у накірунку, што ўтварае вугал
θ
{\displaystyle \theta }
з накірункам восі Ox, калі іх y-кампанента запазняецца на велічыню
ϵ
{\displaystyle \epsilon }
у адносінах
да x-кампаненты. Тады
I
= I (
0
∘
, 0 ) + I (
90
∘
, 0 )
Q
= I (
0
∘
, 0 ) − I (
90
∘
, 0 )
U
= I (
45
∘
, 0 ) − I (
135
∘
, 0 )
V
= I
(
45
∘
,
π 2
)
− I
(
135
∘
,
π 2
)
{\displaystyle {\begin{aligned}I&=I(0^{\circ },0)+I(90^{\circ },0)\Q&=I(0^{\circ },0)-I(90^{\circ },0)\U&=I(45^{\circ },0)-I(135^{\circ },0)\V&=I\left(45^{\circ },{\frac {\pi }{2}}\right)-I\left(135^{\circ },{\frac {\pi }{2}}\right)\end{aligned}}}
У адрозненне ад манахраматычнага выпраменьвання, у квазіманахраматычным выпадку параметры Стокса незалежныя і звязаныя няроўнасцю
I
2
⩾
Q
2
U
2
V
2
{\displaystyle I^{2}\geqslant Q^{2}+U^{2}+V^{2}}
Гэту няроўнасць можна растлумачыць, уявіўшы, што квазіманахраматычнае выпраменьванне складаецца з цалкам палярызаванага і цалкам палярызаванага выпраменьвання. На аснове гэтага можна ўвесці ступень палярызацыі:
Q
2
U
2
V
2
I
{\displaystyle p={\frac {\sqrt {Q^{2}+U^{2}+V^{2}}}{I}}}
Увядзём камплексную інтэнсіўнасць лінейнае палярызаванае хвалі
L
≡
|
L
|
e
i 2 θ
≡
Q + i U .
{\displaystyle {\begin{matrix}L&\equiv &|L|e^{i2\theta }\&\equiv &Q+iU.\\end{matrix}}}
Можна паказаць, што пры павароце
θ → θ +
θ ′
{\displaystyle \theta \rightarrow \theta +\theta ‘}
палярызацыйнага эліпса велічыні
I
{\displaystyle I}
і
V
{\displaystyle V}
остаются нязменнымі, а велічыні
L
{\displaystyle L}
,
Q
{\displaystyle Q}
і
U
{\displaystyle U}
мяняюцца наступным чынам:
L
→
e
i 2
θ ′
L ,
Q
→
Re
(
e
i 2
θ ′
L
)
,
U
→
Im
(
e
i 2
θ ′
L
)
.
{\displaystyle {\begin{matrix}L&\rightarrow &e^{i2\theta ‘}L,\Q&\rightarrow &{\mbox{Re}}\left(e^{i2\theta ‘}L\right),\U&\rightarrow &{\mbox{Im}}\left(e^{i2\theta ‘}L\right).\\end{matrix}}}
Дзякуючы гэтым уласцівасцям параметры Стокса можна звесці да
трох абагульненых інтэнсіўнасцяў:
I
≥
0 ,
V
∈
R
,
L
∈
C
,
{\displaystyle {\begin{matrix}I&\geq &0,\V&\in &\mathbb {R} ,\L&\in &\mathbb {C} ,\\end{matrix}}}
дзе
I
{\displaystyle I}
— поўная інтэнсіўнасць,
|
V
|
{\displaystyle |V|}
— інтэнсіўнасць кампаненты з кругавой палярызацыяй, а
|
L
|
{\displaystyle |L|}
— інтэнсіўнасць лінейна палярызаваной кампаненты выпраменьвання. Поўная інтэнсіўнасць палярызаванага выпраменьвання ёсць
I
p
=
|
L
|
2
|
V
|
2
{\displaystyle I_{p}={\sqrt {|L|^{2}+|V|^{2}}}}
, а арыентацыя і накіраванне кручэння вызначаюцца раўнаннямі
θ
=
1 2
arg ( L ) ,
h
=
sgn ( V ) .
{\displaystyle {\begin{matrix}\theta &=&{\frac {1}{2}}\arg(L),\h&=&\operatorname {sgn}(V).\\end{matrix}}}
Паколькі
Re
( L )
{\displaystyle Q={\mbox{Re}}(L)}
, а
Im
( L )
{\displaystyle U={\mbox{Im}}(L)}
, то
|
L
|
=
Q
2
U
2
,
θ
=
1 2
tan
− 1
( U
/
Q ) .
{\displaystyle {\begin{matrix}|L|&=&{\sqrt {Q^{2}+U^{2}}},\\theta &=&{\frac {1}{2}}\tan ^{-1}(U/Q).\\end{matrix}}}