Нацюрморт
Нацюрмо́рт (фр.: nature morte — «мёртвая прырода») — выява неадушаўлёных прадметаў у выяўленчым мастацтве, у адрозненне ад партрэтнай, жанравай, гістарычнай і пейзажнай тэматыкі.
Зыходную кропку ранняга нацюрморта можна знайсці ў XV—XVI стагоддзях, калі ён разглядаўся як частка гістарычнай ці жанравай кампазіцыі. Доўгі час нацюрморт захоўваў сувязь з рэлігійнай карцінай, апраўляючы кветкавымі гірляндамі фігуры Маці Божай і Хрыста, а таксама часта размяшчаючыся на адваротным боку алтарнага абраза (як у «Трыпціху сямейства Брак» Рагіра ван дэр Вэйдэна). Таксама ў XVI стагоддзі была распаўсюджана традыцыя стварэння партрэтаў з выявай чэрапа, напрыклад, партрэт Жана Карандэля працы Яна Госарта (гл. vanitas). Раннія нацюрморты часта выконвалі ўтылітарную функцыю, напрыклад, у якасці ўпрыгожвання створак шафы ці для маскіроўкі сцянной нішы.
Нацюрморт канчаткова афармляецца ў якасці самастойнага жанру жывапісу ў творчасці галандскіх і фламандскіх мастакоў XVII у. Прадметы ў нацюрмортнай жывапісу гэтага перыяду часта ўтрымліваюць утоеную алегорыю — або скарабежнасці ўсяго зямнога і непазбежнасці смерці (Ванітас), або — у шырэйшым сэнсе Пакут Хрыстовых і Уваскрэсення. Гэта значэнне перадаецца пасродкам выкарыстання прадметаў — у большасці выпадкаў знаёмых і сустракаемых у штодзённым жыцці, якім надаецца дадатковае сімвалічнае значэнне.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нацюрморт
Катэгорыя·Нацюрморт
Катэгорыя·Жанры жывапісу
Катэгорыя·Жанры фатаграфіі