Зелянушка звычайная
Зелянушка звычайная (Carduelis chloris) — пеўчая птушка сямейства ўюрковых.
Апісанне
Даўжыня цела 15 см, размах крылаў 24-28 см. Самец алiўкава-зялёны, самка больш шэрая; самец i самка з жоўтымi люстэркамi на крылах i жоўтымi плямамi каля асновы хваста. Маладыя ў рысачкi, жоўтыя плямы толькi каля асновы хваста, а на крылах лёгкія праясненні. Голас: даволi разнастайныя спевы з працяглай трэллю.
Пашырэнне
Арэал разарваны: Еўропа (акрамя поўначы), Малая Азiя, Блізкі Усход, Каўказ, поўнач Iрана i Туркменiя, Паўночна-Заходняя Афрыка i Сярэдняя Азiя. Iнтрадуцыраваны на Азоры, паўднёвы ўсход Аўстралiі, Новую Зеландыю, месцамi ў паўднёва-ўсходняй частцы Паўднёвай Амерыкi.
Насяляе ўскрайкi густых лясоў з сярэдняй вiльготнасцю i добра развiтым падростам (асаблiва ядлоўцамi), парослыя берагi вадацёкаў, паркi, сады, пасадкі ўздоўж дарог, могiлкi, высокiя жывыя агароджы, маладыя пасадкi хваёвых, а таксама групы дрэў у гарадах. Засяляе раўнiны звычайна не вышэй за 900 м над у.м., але ў Швейцарыi даходзiць да 1400, у Татрах — 1100—1450 м, у Азii — да 2000 м.
Часткова аселая, часткова пералётная. Месца зiмовак — паўднёвая частка гнездавога арэала.
Падвiды
- C. ch. chloris — большая частка Еўропы (ад поўначы Шатландыi праз цэнтральную паўночную i ўсходнюю часткі кантынента);
- C. ch. harrisoni — Вялiкабрытанiя i Iрландыя (акрамя поўначы Шатландыi);
- C. ch. müchlei — поўнач Iталiі, Балгарыя, поўдзень Румынiі, Малая Азiя;
- C. ch. madaraszi — Сардзінiя, Корсiка;
- C. ch. aurantiiventris — паўднёвы захад Еўропы, паўночны захад Афрыкі;
- C. ch. turkestanicus (сiн. C. ch. bilkevitschi) — Крым, Каўказ, поўнач Iрана, Туркменiя;
- C. ch. chlorotica — Блізкі Усход.
Асаблівасці біялогіі
Гняздо добра замаскiраванае, у густых, але не вельмi тонкiх галiнках. Аддае перавагу елцы i ядлоўцу, але робіць гнёзды i ў лiсцевых дрэвах цi кустах. Гняздо слаiстае: знешні слой няшчыльны — з травы, тонкiх галiнак i карэньчыкаў; наступны (праглядаецца скрозь знешнi) — з лiшайнiкаў i зялёнага моху. Высцiлка з дробных карэньчыкаў, траў, раслiннага пуху i валосся, а таксама пёраў. Могуць выкарыстоўваць розныя матэрыялы, зробленыя чалавекам. Гнёзды без зялёнага моху сустракаюцца вельмi рэдка (звычайна ў гарадах).
Яйкi (4-6, часам 2-7), з не вельмі вострымi канцамi, белавата-шэрыя або шэра-сiняватыя (часта з ружаватым адценнем). З не вельмi густымi, падвойнымi плямкамi: глыбокія- ружовыя i вельмi дробныя; паверхневыя — большыя, чырванаватыя, пурпуровыя або цёмна-чырвоныя, сканцэнтраваныя на шырэйшым канцы.
Літаратура
- Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік / пад рэд. М. Нікіфарава. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000.
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Віды па-за небяспекай
Катэгорыя·Уюрковыя
Катэгорыя·Жывёлы паводле алфавіта
Катэгорыя·Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе