У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Жалезныя вароты. 44°40′16″ пн. ш. 22°31′47″ у. д. HGЯO
Жалезныя вароты (сербск.: Ђердапска клисура, рум.: Porţile de Fier) — звужэнне ў даліне Дуная ў месцы збліжэння Карпат і Стара-Планіны (рачныя вароты(руск.) бел.) на мяжы Сербіі і Румыніі ніжэй горада Аршова(руск.) бел.. Даўжыня — 15 км, шырыня — 162 м. Гэта месца лічыцца адным з самых прыгожых у Еўропе.
На правым беразе раскінуўся нацыянальны парк Джэрдап(руск.) бел. (Сербія). Самыя старажытныя з цяпер прысутных насельнікаў вобласці Жалезных Варот — паўкачавыя жывёлагадоўчыя плямёны раманамоўных валахаў (балканараманская група). На паўночным беразе іх нашчадкамі з’яўляюцца сучасныя румыны. На паўднёвым беразе цяпер пражываюць як сербы, так і сербскія влахі(руск.) бел..
Быстракі і парог у рэчышчы ракі Дунай, званы Пераграда, перашкаджаў суднаходству аж да будаўніцтва Сіпскага абыходнага канала[1] у 1896 годзе даўжынёй у 2,5 км. У 1964 — 1972 гадах Югаславіяй і Румыніяй пры навукова-тэхнічным садзейнічанні СССР была створана сучасная суднаходная сістэма, былі ўзведзены плаціны і дзве магутныя гідраэлектрастанцыі (Джэрдап I(руск.) бел. і Джэрдап II). Найбуйнейшы горад цясніны — Драбета-Турну-Севярын (Румынія).
![]() |
Жалезныя Вароты на Вікісховішчы |
---|