wd wp Пошук: ⬜

Вольны горад Кракаў

Вольны незалежны і строга нейтральны горад Кракаў з акругай (польск.: Wolne Miasto Kraków) альбо Кра́каўская рэспу́бліка (польск.: Rzeczpospolita Krakowska) — створаная паводле ўмоў Венскага кангрэсу горад-дзяржава пад кантролем трох суседзяў: Расійскай імперыі, Прусіі і Аўстрыі. Была ўтвораная 18 кастрычніка 1815 з паўднёвай часткі Варшаўскага княства і напачатку мела абмежаваную ўнутраную аўтаномію.

У 1833 годзе дзяржавы-апякункі навязалі Кракаву новую канстытуцыю, якая фактычна пераўтварыла яго ў пратэктарат. У 1836—1846 Вольны горад Кракаў быў акупаваны аўстрыйскімі войскамі. Па здушэнні Кракаўскага паўстання тэрыторыя Кракаўскай рэспублікі была анэксаваная Аўстрыйскай імперыяй.

Гл. таксама

Літаратура

Кракаўская рэспубліка // БЭ ў 18 тамах. Т.8, Мн., 1999, С.445
Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki i Józef Mitkowski (red.) Dzieje Krakowa, t.3 (Kraków w latach 1796—1918), Kraków 1979.
W. Tokarz, Wolne Miasto Kraków, w: Polska, jej dzieje i kultura. Od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, Warszawa 1927.
A. Lewak, Rzeczpospolita Krakowska, w: Polska, jej dzieje i kultura. Od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, Warszawa 1927.
A. Chwalba, Historia Polski 1795—1918, Kraków 2000.
A. Jakimyszyn, Żydzi krakowscy w dobie Rzeczypospolitej Krakowskiej, Kraków-Budapeszt 2008.
Ziemia chrzanowska i Jaworzno, Kraków 1969.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вольны горад Кракаў
http://www.krakow.friko.pl/html/pozorne_panstwo.html Архівавана 31 мая 2012.
http://149.156.142.12/fortykrakow/wolnykrakow/wolkrak.htm Архівавана 11 студзеня 2012.
http://www.twierdza.art.pl/a_wmk.htm Архівавана 14 красавіка 2012.
https://web.archive.org/web/20040909054015/http://homepage.mac.com/crowns/chrzanovia/historia/av1809-46.html