wd wp Пошук:

Белафіны

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Белыя. Белафіны — тэрмін, які выкарыстоўваўся з часоў Грамадзянскай вайны ў Фінляндыі (1918) да сярэдзіны 1940-х гадоў у савецкай прапагандзе, а пасля ў савецкай гістарычнай літаратуры і публіцыстыцы, і пазначаў як прадстаўнікоў кіруючага класа Фінляндыі і яго прыхільнікаў, якія перамаглі падчас Грамадзянскай вайны ў Фінляндыі, так і фінскія ўзброеныя сілы і дзяржаўна-палітычнае кіраўніцтва Фінляндыі, якія супрацьстаялі Савецкай Расіі і СССР падчас Савецка-фінскіх войнаў 1918-1920, 1921-1922, 1939-1940 і 1941-1944 гадоў .

Паводле меркавання раду сучасных даследчыкаў, тэрмін з’яўляецца наўмысным «вынаходствам» савецкай прапаганды.

У прыватнасці, Леў Гудкоў лічыць, што па спосабе ўтварэння тэрмін з’яўляецца характэрнай для канспіралагічнай свядомасці кантамінацыяй негатыўнага кампанента (элемента семантыкі ворага) з нейтральным паняццем той групы, на якую накіравана ідэалагічная агрэсія. Аб’ядноўваючы такім чынам «белагвардзейцаў» з «фінамі» (а роўна палякамі, эстонцамі — у аналагічных канструкцыях «белапалякі», «белаэстонцы»), тэрмін выклікаў у памяці масавага слухача алюзіі часоў Грамадзянскай вайны і дазваляў уявіць напад на Фінляндыю як вызваленчы паход, а фінскую армію, якая супрацівіцца савецкаму ўварванню нацыянальную — як армію эксплуататараў, ворагаў уласнага працоўнага народа. Паводле меркавання Л. Д. Гудкова, рэальнай сэнсавай нагрузкі тэрмін не нёс і быў, па сутнасці, цалкам бессэнсоўным[1].

Згодны з Львом Гудковым і Уладзімір Нявежын.[2]

Паводле меркавання збіральніка савецкага лагернага фальклору Жака Расі, тэрмін «выдуманы сав.<ецкай> прапагандай як шавіністычная лаянка, якая, тым не менш, не павінна была быць крыўднай для лаяльных фінаў (пар. „сіяніст“ замест „жыд“)»[3].

Аднак у самой Фінляндыі, пачынаючы з Грамадзянскай вайны ў Фінляндыі 1918 года і да цяперашняга часу мае шырокае ўжыванне тэрмін «valkoiset»[4] («белыя»), які выкарыстоўваецца для абазначэння буржуазна-дэмакратычных сіл, прыхільнікаў фінскага Сената, якія супрацьстаялі фінскім «чырвоным» («punaiset» або, грэбліва, «punikki»), а для абазначэння жарсцяў, выяўленых фінскімі «белымі» падчас і пасля заканчэння баявых дзеянняў выкарыстоўваецца тэрмін «valkoinen terrori»[4] («белы тэрор»).

Гл. таксама

Зноскі

  1. Гудков Л. Д. Негативная идентичность. (Образ врага в советском тоталитарном искусстве и литературе). Статьи 1997—2002 годов. : Авторский сборник — м: Новое литературное обозрение, 2004.
  2. Невежин В. А. Синдром наступательной войны. Советская пропаганда в преддверии «священных боёв» 1939—1941 — м: АИРО-XX, 1997. — Гл. 2. Обоснование активизации внешней политики СССР — С. 67—113.
  3. Жак Росси. Архівавана 4 сакавіка 2016. Справочник по ГУЛАГу — 2-е изд., дополненное — м: «Просвет», 1991. — 269 с. — (Преступление и наказание в мировой практике). Архівавана 4 сакавіка 2016.; за рубежом: Jacques Rossi. The GULAG Handbook : A Historical Dictionary of Soviet Penitentiary Institutions and Terms Related to the Forced Labour Camps / With a Preface by Alain Besancon — London: Overseas Publications Interchange Ltd, 1987.
  4. 1 2 Punainen ja valkoinen terrori (фін.)  // Мультымоўны сайт «Mannerheim Carl Gustaf Emil 1867−1951» = «Маннергейм Карл Густав Эміл 1867−1951» (www.mannerheim.fi)(Праверана 15 снежня 2013)
Тэмы гэтай старонкі (4):
Катэгорыя·Прапаганда ў СССР
Катэгорыя·Савецкая гістарыяграфія
Катэгорыя·Ідэалагічныя клішэ
Катэгорыя·Расійска-фінскія адносіны