wd wp Пошук: ⬜

Акіра Ёсіна

Акіра Ёсіна (яп.: 吉野彰; 30 студзеня 1948, Суйта, Японія) — японскі хімік, супрацоўнік карпарацыі Asahi Kasei і прафесар універсітэта Мейдзё ў Нагоі. Стварыў першую бяспечную, жыццяздольную літый-іонную батарэю[5], якая стала шырока выкарыстоўвацца ў мабільных тэлефонах і ноўтбуках. Ёсіна быў узнагароджаны Нобелеўскай прэміяй па хіміі ў 2019 годзе разам з Стэнлі Уітынгемам і Джонам Гудэнафам.

Ранняе жыццё і адукацыя

Нарадзіўся ў Суйце, Японія, 30 студзеня 1948 года. Скончыў сярэднюю школу Кітана ў горадзе Осака ў 1966 годзе. Атрымаў ступень бакалаўра ў 1970 годзе і ступень магістра ў 1972 годзе, адначасова быў як інжынерам Кіёцкага ўніверсітэта, так і меў ступень доктара інжынерыі ўніверсітэта Осакі ў 2005 годзе[6].

У гады каледжа Ёсіна наведваў курс, які выкладаў Кэн’іці Фукуі, першы азіят, які стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па хіміі [7].

Кар’ера

Усю сваю неакадэмічную кар’еру правёў у карпарацыі Asahi Kasei[8]. Адразу пасля заканчэння магістратуры ў 1972 годзе пачаў працаваць у Asahi Kasei[9]. Пачаў працаваць у лабараторыі Кавасакі ў 1982 годзе, а ў 1992 годзе атрымаў званне менеджара па распрацоўцы прадуктаў для іонных батарэй[10]. У 1994 годзе ён стаў менеджарам тэхнічнага развіцця вытворцы LIB A&T Battery Corp.[10], сумеснай кампаніі Asahi Kasei і Toshiba. Asahi Kasei зрабіў яго стыпендыятам у 2003 годзе, а ў 2005 годзе — генеральным дырэктарам уласнай лабараторыі[10]. З 2017 года з’яўляецца прафесарам універсітэта Мейдзё, і яго статус у Asahi Kasei змяніўся на ганаровага стыпендыята[10].

Даследаванні

У 1981 годзе Ёсіна пачаў даследаванні акумулятарных батарэй з выкарыстаннем поліацэтылену[11]. Поліацэтылен — электраправодны палімер, адкрыты Хідэкі Сіракавай, які пазней (у 2000 годзе) будзе ўдастоены Нобелеўскай прэміі па хіміі за сваё адкрыццё[9].

У 1983 годзе Ёсіна выпусціў прататып акумулятарнай батарэі з выкарыстаннем аксіду літыя-кобальту (LiCoO2) (адкрыты ў 1979 годзе) у якасці катода і поліацэтылена ў якасці анода. Гэты прататып, у якім сам матэрыял анода не ўтрымлівае літыя, а іоны літыя мігруюць з LiCoO2 у анод падчас зарадкі, быў прамым папярэднікам сучаснай літый-іоннай батарэі (LIB)[10].

Поліацэтылен меў нізкую рэальную шчыльнасць, што азначала вялікую ёмістасць, патрэбны вялікі аб’ём батарэі, а таксама праблемы з нестабільнасцю, таму Ёсіна перайшоў на вугляродзісты матэрыял у якасці анода і ў 1985 годзе сканструяваў першы прататып LIB і атрымаў асноўны патэнт.[9][12]

Так з’явіўся цяперашні літый-іонны акумулятар[9].

LIB у гэтай канфігурацыі была камерцыялізавана Sony ў 1991 годзе і A&T Battery ў 1992[13]. Ёсіна апісаў праблемы і гісторыю працэсу вынаходніцтва ў кнізе ў 2014 годзе[14].

Ёсіна выявіў, што ў якасці аноднага матэрыялу падыходзіць вугляродзісты матэрыял з пэўнай крышталічнай структурай[15] і гэта анодны матэрыял, які выкарыстоўваўся ў камерцыйным LIB першага пакалення. Ёсіна распрацаваў зборшчык току з алюмініевай фальгі[16], які ўтварыў пласт пасівацыі для забеспячэння высокага напружання батарэі пры нізкіх коштах, а таксама распрацаваў функцыянальную мембрану-сепаратар[17] і выкарыстанне дадатковага тэмпературнага каэфіцыента (ДТК)[18] для дадатковай бяспекі[10].

Рулонная структура LIB была задумана Ёсіна для забеспячэння вялікай плошчы паверхні электродаў і забеспячэння высокага разраду току, нягледзячы на нізкую праводнасць арганічнага электраліта[10].

У 1986 годзе Ёсіна замовіў вытворчасць партыі прататыпаў LIB[10]. Зыходзячы з даных выпрабаванняў бяспекі з гэтых прататыпаў, Міністэрства транспарту Злучаных Штатаў выступіла з лістом, у якім гаворыцца, што батарэі адрозніваюцца ад металічнай літыевай батарэі[19].

Узнагароды

Прэмія хімічных тэхналогій Японскага хімічнага таварыства (1998)[20]
Узнагарода Электрахімічнага таварыства (1999)[20]
Прэміі Іхімуры ў прамысловасці — прэмія за заслугі (2001)[20]
Пахвала Міністэрства адукацыі, культуры, спорту, навукі і тэхналогій у галіне навукі і тэхнікі — прэмія за навуку і тэхніку, катэгорыя развіцця (2003)[20]
Медаль з фіялетавай стужкай ад урада Японіі (2004)[20]
Прэмія Ямадзакі-Тэіты ад Фонду садзейнічання матэрыялазнаўству і тэхналогіям Японіі (2011)[21]
Прэмія C&C ад NEC C&C Foundation (2011)[22]
Медаль IEEE за экалагічныя тэхналогіі і тэхналогіі бяспекі (2012)[23]
Глабальная энергетычная прэмія (2013)[24]
Прэмія Чарльза Старка Дрэйпера (2014)[25]
Японская прэмія (2018)[26]
Еўрапейская прэмія вынаходніка (2019)[27]
Нобелеўская прэмія па хіміі (2019)[5]
Ордэн культуры (2019)[28]

Зноскі

↑ http://www.japanprize.jp/data/foundation/2018jpnews59_e.pdf
↑ Akira Yoshino // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag Праверана 9 кастрычніка 2017.
↑ (unspecified title) — doi:10.1002/ANIE.201105006
↑ https://www.asahi-kasei.co.jp/asahi/jp/news/2013/pdf/ze140108.pdf
1 2 Nobel Prize in Chemistry Honors Work on Lithium-Ion Batteries - John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham and Akira Yoshino were recognized for research that has “laid the foundation of a wireless, fossil fuel-free society.” (нявызн.), The New York Times .Specia, Megan (9 October 2019). «Nobel Prize in Chemistry Honors Work on Lithium-Ion Batteries — John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham and Akira Yoshino were recognized for research that has „laid the foundation of a wireless, fossil fuel-free society.“». The New York Times. Retrieved 9 October 2019.
↑ Profile of Akira Yoshino and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery
↑ 芦原千晶. ＜あの頃＞リチウムイオン電池開発の研究者・吉野彰さん (нявызн.) (недаступная спасылка). 中日新聞 (30 верасня 2018). Архівавана з першакрыніцы 9 кастрычніка 20199 October 2019. Праверана 7 кастрычніка 2021.
↑ Profile of Dr. Akira Yoshino (нявызн.).
1 2 3 4 Profile of Akira Yoshino, Dr.Eng., and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery (нявызн.).
1 2 3 4 5 6 7 8 Profile of Akira Yoshino, Dr.Eng., and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery (нявызн.).«Profile of Akira Yoshino, Dr.Eng., and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery» (PDF). Asahi Kasei. Retrieved 10 October 2019.
↑ A conversation with a lithium-ion battery pioneer (нявызн.) .
↑ JP 2642206 (нявызн.)., by USPTO PATENT FULL-TEXT AND IMAGE DATABASE
↑ Masaki Yoshio. Introduction: Development of Lithium-Ion Batteries (нявызн.). Springer (16 верасня 2009).
↑ Yoshino (2014). Lithium-Ion Batteries: Advances and Applications, chapter 1. Elsevier. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780444595133000017. Retrieved on 9 October 2019.
↑ JP 2642206 (нявызн.).«JP 2642206»., by USPTO PATENT FULL-TEXT AND IMAGE DATABASE
↑ Article of Tech-On (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2012. Праверана 7 кастрычніка 2021., JP 2128922, Yoshino; Akira, «Nonaqueous secondary Battery», Application date 28 May 1984, issued 2 May 1997, assigned to Asahi Kasei
↑ JP 2642206 (нявызн.)., Yoshino; Akira, «Battery», Application date 28 May 1989, issued 2 May 1997, assigned to Asahi Kasei
↑ JP 3035677 (нявызн.)., Yoshino; Akira, « Secondary battery equipped with safety element», Application date 13 September 1991, issued 25 February 2000, assigned to Asahi Kasei
↑ Lithium-ion secondary battery (Japanese) 2nd edition, chapter 2 «History of development of lithium-ion secondary battery», P27-33, Nikkan Kogyo Shimbun (1996)
1 2 3 4 5 Profile of Dr. Akira Yoshino (нявызн.).«Profile of Dr. Akira Yoshino» (PDF). Asahi Kasei. Retrieved 10 October 2019.
↑ MST 山崎貞一賞 - トップページ (нявызн.).
↑ NEC C&C Foundation (нявызн.).
↑ The reason for the award-winning of the IEEE Medal and prize winners, John B. Goodenough and Rachid Yazami were awarded jointly.
↑ Russia honors lithium-ion scientist (нявызн.).
↑ UT Austin’s John B. Goodenough Wins Engineering’s Highest Honor for Pioneering Lithium-Ion Battery (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 14 мая 2016. Праверана 7 кастрычніка 2021.
↑ 10 Lessons On How To Innovate From This Year’s Japan Prize Winners (нявызн.).
↑ Akira Yoshino (JP) (нявызн.).
↑ ‘Mario Bros.’ creator Shigeru Miyamoto to be given one of Japan’s highest honors (нявызн.).

Cпасылкі

Бацька літый-іонных батарэй (Chemistry World, ліпень 2018)