Oxyura leucocephala — птушка сямейства качыных.
Прысадзістая качка сярэдніх памераў. Даўжыня 43 — 48 см, маса 500—900 грамаў, даўжыня крыла ў самцоў 15,7 — 17,2 см, самак — 14,8 — 16,7 см, размах крылаў 62 — 70 см. Афарбоўка самца ў шлюбным уборы вельмі характэрная: белая галава з невялікай чорнай «шапачкай», блакітная, «ўздутая» ля падставы дзюба, афарбоўка цела складаецца са спалучэння цёмна-рудога, бурага, карычневага і вохрыстага колераў з дробным цёмным крапам у выглядзе бязформеннага сыпу або струйкаватага малюнка. У самкі афарбоўка ў цэлым як у самца, але галава таго ж колеру, што і астатняе цела і больш бурых тонаў у афарбоўцы; характэрныя светлыя падоўжныя палосы на шчоках, дзюба шэрая. У самца ў летнім уборы дзюба становіцца шэрай, чорная «шапачка» на галаве становіцца шырэй. Вясной і летам сустракаюцца самцы з амаль чорнай галавой з розным развіццём белага на шчоках — ад асобных пёраў да цалкам развітых плям; дзюба ў іх шэрая або блакітная, — гэта, хутчэй за ўсё, аднагадовыя птушкі. Маладыя падобныя на самку, але некалькі менш, а палосы на шчоках і пярэдняя частка шыі светлыя, амаль белыя. Пухавічкі цёмна-бурыя са светлымі палоскамі на шчоках. Ва ўсіх уборах і узростах адрозніваецца характэрнай манерай плаваць з паднятым амаль вертыкальна клінаватым хвастом з жорсткіх пёраў.
Адзіны абарыгенны прадстаўнік свайго падсямейства Oxyurinae у Палеарктыцы. Згодна з чырвоным спісам саюза аховы прыроды (Red List IUCN) лічыцца знікаючым відам (Endangered, EN).
Арэал палеарктычны, мазаічны, моцна фрагментарны. Распаўсюджаны ад Іспаніі і Марока ў Міжземнамор’і да заходняга Кітая і заходняй Манголіі. Вылучаюць 4 асноўных біягеаграфічных папуляцыі, межы паміж якімі дрэнна вывучаны[1]:
Уся жыццё птушка праходзіць на вадзе, яна ніколі не выходзіць на сушу. Характэрнай асаблівасцю віду з’яўляецца яе манера плаваць з паднятым вертыкальна хвастом. Пры небяспецы гэтая качка апускаецца ў ваду вельмі глыбока, так што з вады тырчыць толькі верх спіны. Птушка выдатна нырае і плавае, праплываючы пад вадой 30-40 м. Вынырнуўшы з вады, тут жа здольная нырнуць яшчэ, нырае ціха, без усплёску, як быццам тоне. Узлятае неахвотна, з доўгага разбегу супраць ветру. Лётае неахвотна, пры небяспецы аддае перавагу занырванню.
Корміцца саўка, пераважна, па начах, занырвая на розную глыбіню. Харчуецца гэтая качка малюскамі, воднымі насякомымі і іх лічынкамі, чарвякамі, ракападобнымі, лісцем і насеннем воднымі раслінамі. Даследаванні ў Іспаніі[2] паказалі, што важным складнікам рацыёну птушкі з’яўляюцца бентасныя лічынкі званцоў.