Стражніца КАП - ніжэйшае падраздзяленне Корпуса аховы мяжы.
Стражніцы былі асноўнай Корпуса аховы мяжы. Кожная стражніца складалася з 18 жаўнеры і размяшчалася непасрэдна ля лініі мяжы ў зоне адказнасці. За кожнай стражніцай замацоўваўся адрэзак мяжы. Канцы зон адказнасці абазначалісь памежнымі слупамі, якія мелі свой нумар. Па стане на 1 снежня 1927 года было пабудавана 352 стражніцы [1].
Жаўнеры, прызначаныя ў Корпус аховы памежжа, праходзілі 6-месячную падрыхтоўку ў спецыялізаваным пяхотным палку[2]. Затым групу жаўнераў адправілі ў запасныя роты на 6 месяцаў. На наступныя 12 месяцаў гэтая група з запасных рот была вылучана ў запасныя ўзводы памежных рот[3]. Кожныя паўгода запасныя роты КАП брыгады «Гродна» і палкоў «Віленя» і «Сарны» адпраўлялі навабранцоў непасрэдна на стражніцы тэрмінам на 12 месяцаў. У батальёнах палка «Глыбокае» (за выключэннем батальёна «Слабодка»), палка «Валожын», брыгад «Палессе» і «Падолле», батальёнаў «Красне» і «Клецк» навабранцаў на 6 месяцаў пераводзілі ў запасныя ўзводы памежных рот, а затым на наступныя 6 месяцаў — на стражніцы. Жаўнер стражніцы павінен мець прынамсі тры ступені пачатковай школы і прадстаўляць пажаданыя маральныя і палітычныя каштоўнасці. Склад стражніц у манеўрах і вучэннях не ўдзельнічалі[4]. Жаўнеры КАП удзельнічалі ў вучэннях толькі ў межах сваіх батальёнаў.
Шырыня ўчастка, які быў замацаваны за стражніцай, вызначалася камандзірам батальёна, а глыбіня практычна не адрознівалася ад памежнай паласы і складала каля 6 кіламетраў[5]. Асноўнымі элементамі памежнай службы з’яўляліся: назіральныя пасты, пастарункі, санітарныя дазоры, каравулы, дзённыя і начныя аб’езды, засады, кантрольныя пасты, пасты аховы і праверкі[6].
Камандзір КАП генэрал Генрык Мінкевіч выдаў «Часовую інструкцыю падрыхтоўкі КАП на 1925/1926 гг.» [7]. У межах стражніцы маглі праводзіцца вучэнні як саставу стражніц, так і ўсёй роты. У межа стражніцы маглі функцыянавац [8]:
Акрамя таго, у межах стражніц праводзіліся абавязковыя навучанні непісьменных, культурна-асветніцкая работа і фізычная падрыхтоўка. Праграму падрыхтоўкі асабовага складу стражніцы рыхтаваў камандзір роты ці штаб батальёна[8].
У першыя гады дзейнасці КАП існавала адзіная сістэма нумарацыі вартавых вышак. У 1928 годзе яе змянілі [9] [10] [11] [12].
У пачатку 1939 года 1-ы пяхотны полк КАП «Карпаты» прыняў у Стражы Гранічнай ўчастак польска-венгерскай мяжы[13] [14].