wd wp Пошук: ⬜

Скварка

Скварка — тое, што застаецца пасля вытаплівання з тканіны жывёлы тлушчу, галоўным чынам з сала. У залежнасці ад ужытага суроўца можа ўтрымліваць пэўную колькасць мяса ці тлушчу. У гастраноміі цэніцца за смакавыя якасці. Вельмі папулярная страва ў Сярэдняй і Усходняй Еўропе.

Скваркі магчыма ўжываць непасрэдна ці як адзін са складнікаў стравы. Ужываецца як дадатак да мясных страваў, як тлушч да пірагоў (таксама і салодкіх), часта дадаецца да бульбы. Разам з вытапленым тлушчам і цыбуляю выкарыстоўвацца як аздабленне і афарбоўка ежы.

Цікава, што беларусы спажываюць скваркі радзей, чым украінцы. У Беларусі перавага традыцыйна аддаецца салу і паляндвіцы [1]. Таксама скваркі загортвалі ў дранікі, якія перад спажываннем мачалі ў вытаплены тлушч[2]. Выкарыстоўвалі скварку разам з сырой бульбаю для прыгатавання «кішкі»[3].

У «Літоўскай гаспадыні» згадваецца, што скваркі кладуць у ежу чэлядзі [4].

«Чарка і скварка»

Выраз шырока выкарыстоўваецца ў беларускіх прыказках і, імаверна, паходзіць ад беларускай прымаўкі «Абы скварка і чарка, дык будзе там і наш Марка»[5].

У наш час выраз «чарка і скварка» набыў негатыўнае адценне і ўжываецца ў дачыненні да апалітычнай часткі беларускага грамадства[6][7][8][9], крытыкуючы яго засяроджванне выключна на побытавых праблемах замест надавання ўвагі таксама пытанням маральных і духоўных каштоўнасцей.

Народныя прыказкі

Абы скварка й чарка, дык будзе там і наш Марка[5]
Гіблы не скваркі, а чаркі чакае[10]
Дзе чарка, там i скварка
Дурны, дурны, а скваркі любіць
Вып’ем па чараццы, зьямо па сквараццы
Людзям чарка, зямлі скварка
Ня маеш скваркі, не шукай чаркі
Пільнуй гаспадаркі — будуць у гаршку скваркі

У мастацтве

Штодзень у капусце
Каб плавала скварка,
А к ёй, калі трэба,
Знайшлася б і чарка.
—«Бывайце здаровы». Словы А. Русака. Музыка І. Любана., Песні роднага краю. Спеўнік. Мн., Беларусь, 1972. С. 104--106.

Зноскі

↑ В. В. Похлёбкин. Белорусская кухня // Национальные кухни наших народов. — М.: Центрполиграф, 2009. — 640 с. — ISBN 978-5-9524-4050-0.
↑ Алесь Касцень. Блін // «Звязда» № 94, 23 мая 2008.
↑ Зьміцер Дзядзенка. Дзед сьвінушку ўбіў // «Спадчына» №2—3, 2003.
↑ Ганна Цюндзявіцкая. Аб захоўванні вяндліны і саленні розных відаў мяса і рыбы // Літоўская гаспадыня. — Мн.: Полымя, 1993.
1 2 Зміцер Санько. Малы руска-беларускі слоўнік прыказак, прымавак і фразем. — Мінск: Навука і тэхніка, 1991. — ISBN 5-343-00761-9.
↑ «Кухня як частка нацыянальнай ідэі» Архівавана 2 снежня 2008. // Радыё Свабода, 22 жніўня 2008.
↑ Алег Аблажэй. Дэмакрат апаптоз(недаступная спасылка) // «Свабода» №42, 2007.
↑ Віталь Цыганкоў. Вясковы тупік // «Свабода» №23, 4 сакавіка 1997.
↑ Мікалай Куксо. Калі ідэал — «чарка і скварка» // «Народная Воля» №173—174, 14 лістапада 2008.
↑ Фёдар Янкоўскі. Беларускія прыказкі прымаўкі фразеалагізмы. — Мінск: Навука і тэхніка, 1992. — С. 338. — 10 000 экз. — ISBN 5-343-001769-7.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Скварка