«Рымскія канікулы» (англ.: Roman Holiday) — амерыканская рамантычная камедыя з элементамі меладрамы 1953 года. Рэжысёр і прадзюсар Уільям Уайлер па літаратурным сцэнарыі Далтана Трамба. У галоўнай мужчынскай ролі Грэгары Пек, у галоўнай жаночай ролі Одры Хепбёрн. Першая значная роля Хепбёрн, якая прынесла актрысе прэмію «Оскар».
На цырымоніі 1954 года была ўручана і прэмія «Оскар» за лепшую літаратурную першакрыніцу. З-за «сімпатыі да камунізму» і «непавагі да Кангрэсу» (адмова сведчыць супраць калегаў) Далтана Трамба, які адседзеў год у турме, а затым быў уключаны ў «Чорны спіс Галівуду», ён працаваў інкогніта: яго імя нідзе не называлася і адсутнічала ў тытрах. Замест яго аўтарам сцэнарыя быў заяўлены Ян Мак-Лелан Хантэр, якому і ўручылі прэмію. Толькі ў 1993 годзе ўзнагарода была афіцыйна ўручана ўдаве Трамба. Толькі ў снежні 2011 года Гільдыя сцэнарыстаў ЗША вырашылася канчаткова закрыць гэтую гісторыю эпохі макартызму. У афіцыйнае апісанне фільма і ў тытры адноўленай версіі было ўнесена імя Далтана Трамба як аўтара літаратурнага сцэнарыя.
З моманту выхаду фільм не раз намінаваўся і ўзнагароджваўся прэстыжнымі кінематаграфічнымі ўзнагародамі. У 1999 годзе «Рымскія канікулы» ўнесены ў амерыканскі Нацыянальны рэестр фільмаў, «якія маюць асаблівае культурнае, гістарычнае або эстэтычнае значэнне».
Эпізод без слоў фотамадэлі Франчэскі ў доме Радавіча сыграла папулярная ў той час у Італіі акрыса фінскага паходжання Таня Вебер.
У масавай сцэне ў пачатку фільма на прыёме ў пасольстве граюць і рэальныя прадстаўнікі шляхты, напрыклад, Хары Сінгх (прадстаўлены пад сваім імем).
У масавай сцэне ў канцы фільма, калі прынцэса жадае пазнаёміцца з журналістамі, гуляюць рэальныя журналісты, якія працавалі ў той час у Рыме. Яны прадстаўляюцца пад сваімі імёнамі і ад імя сваіх газет, напрыклад, Хуліа Марыёнес з іспанскай «La Vanguardia» або Марыс Мантабр з французскай «Le Figaro».