Петэрыс Упіціс
Петэрыс Упіціс (лат.: Pēteris Upītis, 19 мая 1896 — 4 красавіка 1976, Добэлэ, Латвійская ССР) — савецкі і латвійскі селекцыянер, фота-мастак.
Біяграфія
Скончыў Прыкульскую сельскагаспадарчую школу.
Кандыдат сельскагаспадарчых навук. Загадчык селекцыйнай лабараторыяй пладаводства Навукова-даследчага інстытута Земляробства Латвіі.
Стваральнік і кіраўнік Добэльскага гадавальніка. Вывеў больш за 80 тыс. генатыпаў.
Селекцыйная дзейнасць
- 200 сартоў бэзу (у Каралеўскай асацыяцыі бэзу зарэгістраваная 12 сартоў бэзу. П. Упіціса[1]). Першы выведзены сорт бэзу «Радасць быцця».
- Вядомыя сарты лілей ‘Brūnupīte’, ‘Dzintarlāse’
Запатэнтаваныя сарты:
- сорт маліны ‘Ivars’ (сааўтар S. Strautiņa) — рэг.нр. пасв.. AVE3
- сорт чарэшні ‘Aija’ (сааўтар S. Ruisa) — рэг.нр. пасв. KIR1
- сорт яблыні ‘Ilga’ (сааўтар Мара Скривеле)- рэг.нр. пасв. ABE1
- сорт яблыні ‘Ausma’ (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. ABE2
- сорт груш ‘Jumurda’ (сааўтар M. Blukmanis)- рэг.нр. пасв. BUM1
- сорт гібрыдных сліў ‘Agrā Dzeltenā’ (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. PLU3
- сорт гібрыдных сліў ‘Inese’ (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. PLU4
- сорт хатніх сліў ‘Minjona’ (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. PLU2
- сорт абрыкосаў ‘Daiga’ (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR1
- сорт абрыкосаў ‘Velta’ (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR2
- сорт абрыкосаў ‘Lāsma’ (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR3
Публікацыі
- P. Upītis. LPSR Augļu koku un ogulāju šķirnes. Rīga, 1948.-1951.
- P. Upītis. Augļkopības selekcijas mērķi un mans месца. Druva, 1958. Nr.18, 9.-11.lpp.
- P. Upītis. Latvijas PSR augļaugu kultūru šķirņu sastāva uzlabošana un papildināšana. Autoreferāts lauksaimniecības zinātņu kandidāta grāda iegūšanai. Jelgava, 1964. 32 lpp. (на рускай).
Узнагароды
- Дзяржаўная прэмія СССР
- Ордэн Леніна
- Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі Латвійскай ССР
Памяць
Зноскі
- ↑ Обыкновенная сирень Архівавана 2 чэрвеня 2008.
- ↑ Музей Упитиса
Літаратура
- Имантс Зиедонис, «Курземите»
- L. Cirse. Pēteris Upītis. Rīga, 1996, 176 lpp.
- Надир Сафиев, Журнал «Вокруг Света», Обыкновенный человек Петерис Упитис, № 9 (2564), Сентябрь 1972, Рубрика «К 50-летию СССР»
Спасылкі
- на сайце izgudrojumi.lza.lv Архівавана 25 кастрычніка 2012.
- Добэлэ — горад-сад
- Latvijas Valsts Augļkopības institūta mājas lapa Архівавана 8 студзеня 2010.
Катэгорыя·Вучоныя паводле алфавіта
Катэгорыя·Памерлі ў 1976 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Расійскай імперыі
Катэгорыя·Памерлі 4 красавіка
Катэгорыя·Пахаваныя на могілках Райніса
Катэгорыя·Выпускнікі Латвійскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Леніна
Катэгорыя·Артыкулы пра вучоных без партрэтаў
Катэгорыя·Нарадзіліся 19 мая
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з ручной вікіфікацыяй альма-матар у картцы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Латвіі
Катэгорыя·Лаўрэаты Дзяржаўнай прэміі СССР
Катэгорыя·Кандыдаты сельскагаспадарчых навук
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1896 годзе
Катэгорыя·Аўтары батанічных таксонаў
Катэгорыя·Памерлі ў Латвіі
Катэгорыя·Батанікі СССР