Перагрэтая (метастабільная) вадкасць - вадкасць, нагрэтая вышэй тэмпературы кіпення. Перагрэтая вадкасць з’яўляецца прыкладам метастабільнага стану, у шэрагу энергетычных і тэхналагічных рэжымаў выклікае такія спецыфічныя дынамічныя з’явы, як выбуханебяспечнае закіпанне за кошт назапашанага цяпла, няўстойлівасць паверхні падзелу вадкасць-пара, фарміраванне фронту фазавага пераходу.
Існаванне перагрэтых (метастабільных) станаў звязана з абцяжараным пачатковай стадыі фазавага пераходу першага роду. Перарывісты характар пераходу (
d S ≠ 0
{\displaystyle dS\neq 0}
,
d v ≠ 0
{\displaystyle dv\neq 0}
; тут
S
{\displaystyle S}
- удзельная энтрапія,
v
{\displaystyle v}
- удзельны аб’ём) выключае магчымасць ператварэння адначасова ва ўсёй масе рэчывы паблізу раўнавагі. Фазавы пераход пачынаецца ў асобных «пунктах» аднастайнай сістэмы, гэтыя пункты павінны задавальняць умове
R
R
r
{\displaystyle R>R_{r}}
(
R
{\displaystyle R}
— радыус зародка,
R
r
{\displaystyle R_{r}}
— радыус крытычнага зародка) - тады рост новай фазы суправаджаецца змяншэннем тэрмадынамічнага патэнцыялу.
Характарыстыкай патэнцыйнага бар’ера, які трэба пераадолець зародку для дасягнення крытычнага памеру, ёсць праца утварэння крытычнага зародка:
1 2
V (
P
s
− P )
(
1 −
v
1
v
2
)
,
{\displaystyle W={\frac {1}{2}}V(P_{s}-P)\left(1-{\frac {v_{1}}{v_{2}}}\right),}
4 3
π
R
k
3
,
{\displaystyle V={\frac {4}{3}}\pi R_{k}^{3},}
дзе
{\displaystyle V}
— аб’ём крытычнай бурбалкі,
k
{\displaystyle R_{k}}
— радыус крытычнай бурбалкі,
s
{\displaystyle P_{s}}
— ціск пару на лініі насычэння (пры дадзенай
T
{\displaystyle T}
),
{\displaystyle P}
— ціск у вадкасці,
1
{\displaystyle v_{1}}
— уздельны аб’ём вадкасці,
2
{\displaystyle v_{2}}
— удзельны аб’ём пара.
W
{\displaystyle W}
таксама можна запісаць праз раўнаважкія ўласцівасці:
16 π
D
3
3 (
P
s
− P
)
2
(
1 −
v
1
v
2
)
2
,
{\displaystyle W={\frac {16\pi D^{3}}{3(P_{s}-P)^{2}\left(1-{\dfrac {v_{1}}{v_{2}}}\right)^{2}}},}
где
D
{\displaystyle D}
— каэфіцыент паверхневага нацяжэння.
Аргон, атмасферны ціск:
Тнасычэння = -186 °C
Тдасягальнага перагрэву = -142 °C.
Як бачна, на вопыце дасягаецца перагрэў ў 44 градуса.
Вада дазваляе ўстойлівы перагрэў да 200 °C. Нагрэтая да 300 °C вада можа існаваць у вадкім стане пры атмасферным ціску на працягу часу парадку мікрасекунд. [1]