wd wp Пошук: ⬜

Пасілінгва

Пасілінгва (ад грэцкага pas - весь, усякі + лацінскага lingua - мова) - праект міжнароднай штучнай мовы, распрацаваны прафесарам Паўлем Штэйнерам у Нойвідзе ў 1885 годзе. Адзін час мова лічылася сур’ёзным канкурэнтам валапюку, але з-за складанай граматыкі распаўсюджання так і не атрымала.

Алфавіт

У алфавіце 31 літара:

• 10 галосных:a, ä, é, e, i, y, o, u, ü
• 21 зычная b, c, ç, (/s/), d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, t, v, w, x, z.

Таксама ёсць два дыграфа: ch i sch.

Граматыка

Артыкль

Нявызначэны артыкль: unu (м.), une (ж), una (с.). Вызначаны артыкль: to (м.), te (ж.), ta (с.). Артыклі могуць скланяцца. Напр., to (назоўны), tode (родны), toby (давальны), ton (вінавальны). Таксама яны могуць мець форму адзінага і множнага ліка.

Назоўнікі

Назоўнікі змяняюцца паводле склонаў, лікаў, і родаў. Склонаў усяго 4, як у нямецкай мове. Канчаткі:

• мужчынскі род - o (homino - мужчына),

жаночы род -e (femine - жанчына), сярэдні род _a (канкр. cita -горад), ці u (абстр. modestiu - сціпласць);

• назоўны склон - няма, родны склон - -de, давальны склон - -by, вінавальны - -n.
• множны лік - s.

Прыметнікі

Прыметнікі ўтвараюцца часцей за ўсё пры дапамозе суфікса -blo-.

Лічэбнікі

Прыклады з лічэбнікамі: 1 - una, 2 - dua, 3 - quadra, 5 - quinqua, 6 - sexa, 7 - septa, 8 - octa, 9 - nova, 10 - deka.

Дзеясловы

Дзеясловы маюць чатыры формы сппражэння, і таксама 3 формы часа:

1. mi morter - я паміраю,
2. mi mortefer - я памёр,
3. mi morterer - я памру.

Слоўнікавы склад

Большая частка словаў запазычана з нямецкай, англійскай, французскай і лацінскай моў. Многія паняцці мелі сінонімы з асновамі з двух розных моў. Напрыклад bono i guto у сэнсе “добра”, deo i gotto у сэнсе “бог”.

Бібліяграфія

• F. Bodmer: The Loom of Language (1943),
• Moser, Hans: Zur Universal-Sprache: Kritishe Studie über Volapük und Pasilingua, Berlin [Neuwied]: Heuser, 1887 (32 p.), 408.9 M853u.
• Pei, Mario: One Language for the World. New York: The Devin-Adair Company, 1958.
• Steiner, Paul: Elementargramatik nebst Übst zur Gemein- older Weltsprache Pasilingua, Neuwied: 1885 (80 p.)
• Steiner, Paul:Summary of the Univeersal Language Pasilingua, Neuwied: 1900 (35 p.)

Спасылкі

• Works by Paul Steiner on the Internet Arhive
• Histoire de la langue universelle - A book by Louis couturat and Leopold Leau witch contains a deskription of Pasilingua (pages 208-293)

Тэмы гэтай старонкі (2):
Катэгорыя·Штучныя мовы
Катэгорыя·Міжнародныя дапаможныя мовы