Палярызавальнасць - фізічная уласцівасць рэчываў набываць электрычны або магнітны дыпольны момант (палярызацыю) у вонкавым электрамагнітным поле.
Тэрмін палярызавальнасць таксама ўжываецца для абазначэння каэфіцыента, які характарызуе лінейную залежнасць індукаванага дыпольнага моманту атама, малекулы і да т.п. ад напружанасці вонкавага поля, якое выклікала палярызацыю, а для асяроддзя - таксама як сінонім сярэдняй палярызаванасці яе часціц або адносіны дыэлектрычнай ўспрымальнасці (гл. ніжэй) да колькасці часціц ў адзінцы аб’ёму, часам і проста як сінонім дыэлектрычнай успрымальнасці.
Электрычная палярызавальнасць асяроддзя характарызуецца велічынёй дыэлектрычнай успрымальнасці
χ
e
{\displaystyle \chi _{e}}
, якая з’яўляецца каэфіцыентам лінейнай сувязі паміж палярызацыяй дыэлектрыка P і вонкавым электрычным полем E ў досыць малых палях:
P →
=
χ
e
E →
{\displaystyle {\vec {P}}=\chi _{e}{\vec {E}}}
Успрымальнасць звязана з дыэлектрычнай пранікальнасцю ε суадносінамі[1]
1 + 4 π
χ
e
{\displaystyle \varepsilon =1+4\pi \chi _{e}}
Магнітная палярызавальнасць характарызуецца магнітнай успрымальнасцю
χ
m
{\displaystyle \chi _{m}}
, якая з’яўляецца каэфіцыентам лінейнай сувязі паміж намагнічанасцю P і вонкавым магнітным полем H ў досыць малых палях:
J →
=
χ
m
H →
{\displaystyle {\vec {J}}=\chi _{m}{\vec {H}}}
У анізатропных крышталях электрычная (магнітная) палярызавальнасць характарызуецца тэнзарам дыэлектрычнай (магнітнай) успрымальнасці
χ
e
i j
(
χ
m
i j
)
{\displaystyle \chi _{e}^{ij}\left(\chi _{m}^{ij}\right)}
, так што сувязь паміж вектарам палярызацыі (намагнічанасці) і вектарам напружанасці электрычнага (магнітнага) поля выяўляецца як:
P
i
=
χ
e
i j
E
j
{\displaystyle P_{i}=\chi _{e}^{ij}E_{j}}
J
i
=
χ
m
i j
H
j
{\displaystyle J_{i}=\chi _{m}^{ij}H_{j}}
дзе па паўтаральным індэксам маецца на ўвазе сумаванне.
З закона захавання энергіі можна вывесці, што тэнзары
χ
e
i j
{\displaystyle \chi _{e}^{ij}}
и
χ
m
i j
{\displaystyle \chi _{m}^{ij}}
сіметрычныя:
χ
e
i j
=
χ
e
j i
{\displaystyle \chi _{e}^{ij}=\chi _{e}^{ji}}
χ
m
i j
=
χ
m
j i
{\displaystyle \chi _{m}^{ij}=\chi _{m}^{ji}}
У ізатропных крышталях недыяганальныя кампаненты тэнзару тоесна роўныя нулю, а ўсе дыяганальныя роўныя паміж сабой.
4 π
{\displaystyle 4\pi }
адсутнічае.
Тэмы гэтай старонкі (2):