wd wp Пошук: ⬜

Нарайр Марціросавіч Сісакян

Нара́йр Марціро́савіч Сісакя́н (арм.: Սիսակյան Նորայր Մարտիրոսի) (12 студзеня (25 студзеня) 1907, Аштарак, Эрыванская губерня — 12 сакавіка 1966, Масква) — савецкі біяхімік.

Акадэмік АН СССР (10.06.1960; член-карэспандэнт з 23.10.1953), акадэмік АН Армянскай ССР (1965; член-карэспандэнт 1945).

Асноўныя працы па вывучэнні заканамернасцей дзеяння ферментаў падчас абмену рэчываў, біяхіміі засухаўстойлівасці раслін, тэхнічнай біяхіміі, касмічнай біялогіі.

Біяграфія

Скончыў Маскоўскую сельскагаспадарчую акадэмію ім. К. А. Ціміразева (1932).

З 1935 года працаваў у інстытуце біяхіміі ім. А. Н. Баха АН СССР (адначасна — прафесар МДУ).

У 1959—1963 акадэмік-сакратар Аддзяленні біялагічных навук АН СССР. З 1960 года — член Прэзідыума АН СССР. З 1963 галоўны навуковы сакратар Прэзідыума АН СССР.

З 1965 — віцэ-прэзідэнт Міжнароднай астранаўтычнай акадэміі, удзельнік Пагуошскага руху вучоных.

Бацька расійскага фізіка, акадэміка РАН Аляксея Сісакяна.

Узнагароды

2 ордэны Працоўнага Чырвонага Сцяга (у т.л. 10.06.1945)
ордэн «Знак Пашаны»
медалі
Сталінская прэмія трэцяй ступені (1952) за навуковую працу «Ферментацыйная актыўнасць пратаплазмавых структур» (1951)
2 прэміі АН СССР імя А. Н. Баха (1950, 1966)
Прэмія АН СССР імя І. І. Мечнікава (1951)

Памяць

Імем Сісакяна названы кратар на Месяцы.
Таксама яго імем названа школа № 5 у г. Аштараку (Арменія).
У Арменіі былі выпушчаны паштовыя маркі, прысвечаныя Сісакяну.
Мемарыяльная дошка ўсталявана на будынку інстытута біяхіміі ім. А. Н. Баха ў Маскве.

Зноскі

1 2 Сисакян Норайр Мартиросович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

Літаратура

Сісакян Нарайр Марціросавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — С. 418. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.
Норайр Мартиросович Сисакян, М., 1967 (АН СССР. Материалы к биобиблиографии учёных СССР. Серия биологических наук. Биохимия, в. 5)

Спасылкі

Профіль Нарайра Марціросавіча Сісакяна на афіцыйным сайце РАН
Профіль Нарайра Марціросавіча Сісакяна на афіцыйным сайце НАН РА
Сисакян, Норайр Мартиросович (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Из воспоминаний Е. В. Косминской. Каким я помню Норайра Мартиросовича Сисакяна Архівавана 24 сакавіка 2007.
Памяти академика Н. М. Сисакяна // Вестник АН СССР, 1966, № 3, стр. 3
Елена Курапова Академик Норайр Сисакян — человек с учащенным пульсом. К 100-летию со дня рождения выдающегося ученого. Архівавана 26 кастрычніка 2021. // Независимая информационно-аналитическая международная армянская газета «Ноев Ковчег», № 2 (113), февраль 2007 года