Масавыя пахаванні ў Батайніцы

Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Магчымы машынны пераклад, ужыванне ненарматыўнага правапісу або лексікону. Для праверкі ёсць адмысловыя праграмы.

Масавыя пахаванні ў Батайніцы — брацкія магілы 744 забітых албанцаў[1], якія сталі ахвярамі этнічных чыстак, якія праводзіліся югаслаўскімі сіламі падчас Косаўскай вайны[2].

Масавыя пахаванні албанцаў у Батайніцы сталі першымі знойдзенымі ў Сербіі пасля заканчэння вайны разам з аналагічнымі ў возера Перучац, на мяжы Сербіі і Босніі і Герцагавіны, і на паліцэйскім палігоне ў мястэчку Пятрова Сяло[3].

Масавыя пахаванні размяшчаліся на паліцэйскім палігоне Спецыяльнай антытэрарыстычнай групы (SAJ) у прыгарадзе Бялграда Батайніца[4]. Акрамя забойстваў косаўскіх албанцаў Спецыяльная антытэрарыстычная група таксама была ўцягнутая ва «ўтылізацыю трупаў» ахвяр[5].

Перадгісторыя

Цэнтр гуманітарнага права (HLC), няўрадавая арганізацыя, якая размяшчаецца ў Сербіі і Косава, апублікавала ў сваім даследаванні, што агульная колькасць забітых падчас вайны ў Косава (перыяд даследавання са студзеня 1998 года па 31 снежня 2000 года) ацэньваецца ў 13 517 чалавек, калі з гэтай колькасці ўсіх забітых ці зніклых без вестак мірных жыхароў было: 8661 косаўскіх албанцаў, 1797 сербаў, 447 цыган, баснійцаў і прадстаўнікоў іншых этнічных меншасцяў[6][7].

Выяўленне масавых пахаванняў

Цэнтр гуманітарнага права у дасье «Аперацыя па ўтойванні цел» паведаміла, што ў Батайніцы ў 2001 годзе знойдзены целы 744 асоб[8].

Целы ахвяр былі дастаўлены ў месцы пахавання аўтатранспартам з Косава і Мятохія, большая частка астанкаў папярэдне была спалена ў двух месцах: на алюмініевым камбінаце Мачкаціца ў горадзе Сурдуліца і горна-медзеплавільным камбінаце ў горадзе Бор[9][10][11].

Эксгумацыя

Пасля заканчэння вайны Спецыяльнае антытэрарыстычнае падраздзяленне абмежавала доступ да месцаў пахавання, матывуючы гэта неабходнасцю правядзення вучэбных стрэльбаў, чым перашкаджала рабоце судова-медыцынскай камісіі, якая спрабавала расследаваць масавыя забойствы. Праца праводзілася з чэрвеня 2001 па канец лістапада 2002 гадоў[12]. Праца праводзілася з чэрвеня 2001 па канец лістапада 2002 года[1]. Целы да свайго даставанне праляжалі ў магілах каля 2 гадоў і мелі на касцях сляды куль, сярод іх былі астанкі 86 косаўскіх албанцаў, раней змешчаных у халадзільную камеру грузавіка, затопленага ў Дунаі[13].

Расследаванне

У чэрвені 2001 года Міністэрства ўнутраных спраў Сербіі выпусціла 10-хвілінны фільм, які паказвае даставанне астанкаў ахвяр з пахаванняў, які стаў першым афіцыйным пацвярджэннем распраў над косаўскімі албанцамі. Таксама сербскія ўлады сцвярджалі, што Слабадан Мілошавіч аддаваў загады пазбавіцца ад доказаў, якія ў будучыні маглі служыць доказамі яго датычнасці да ваенных злачынстваў[13].

На судзе ў Міжнародным трыбунале па былой Югаславіі намеснік міністра ўнутраных спраў Сербіі Уласцімір Джорджавіч прызнаўся, што ведаў пра перапраўку целаў з аднаго грузавіка, знойдзенага ў р. Дунай, але не ведаў пра фактычныя забойствы[14].

У культуры

• У 2001 годзе выйшаў дакументальны фільм рэжысёра Агнена Главоніча «Depth Two», які прысвечаны масаваму пахаванню ў Батайніцы[15][16].
• У дакументаьным фільме «The Unidentified», які быў зняты Balkan Investigative Reporting Network (BIRN), расказваецца пра забойства албанскіх мірных жыхароў сербамі ў Косаве ў 1999 годзе, парэшткі якіх былі спалены, некаторыя з іх знойдзены ў Батайніцы[2][17].

Зноскі

1. 1 2 Deine komplette Schraubenschlüssel Anleitung (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2015.
2. 1 2 Stojanovic, Milica. BIRN to Hold Art Exhibition About Kosovo War Mass Graves (нявызн.) (16 лістапада 2020).
3. ↑ Тайна сербского городка Рашка (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 9 кастрычніка 2016.
4. ↑ Protected witness on Batajnica mass graves - CrimesEnglish - on B92.net (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2015.
5. ↑ Kosovo Albanian mass grave found under car park in Serbia (нявызн.), The Guardian (10 мая 2010). Праверана 7 октября 2016.
6. ↑ The Kosovo Memory Book, 1998-2000 (нявызн.). Fond za humanitarno pravo.
7. ↑ Domanovic, Milka. List of Kosovo War Victims Published (нявызн.). Balkan Insight (10 снежня 2014).
8. ↑ Secret mass graves in Serbia (нявызн.). ratusrbiji.rs. Youth Initiative For Human Rights, Belgrade, Serbia (5 мая 2020). — «Petrovo Selo is situated in Eastern Serbia near Kladovo. In 1999, this was the location of the Training Centre for Police Special Units (PJP).»
9. ↑ Vreme 618 - Druga sezona iskopavanja “hladnjaca”: Batajnicka arheologija (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 9 кастрычніка 2016.
10. ↑ The Town Of Glogovac (нявызн.). hrw.org. — «The largest town in the Drenica region, Glogovac (Gllogofc in Albanian) lies approximately twenty-five kilometers south-west of Pristina. Prior to the outbreak of Kosovo fighting in March 1998, it had a population of approximately 12,000, almost exclusively ethnic Albanians.»
11. ↑ Workshop on Secret Mass Graves in Serbia (нявызн.). Youth Initiative For Human Rights, Belgrade, Serbia (23 снежня 2019).
12. ↑ Fresh scars on the body of archaeology, excavating mass-graves at Batajnica, Serbia | Slobodan Mitrovic - Academia.edu (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 25 верасня 2018.
13. 1 2 В сербской могиле нашли 269 тел (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 16 кастрычніка 2018.
14. ↑ Bodies of 250 Albanian war victims found in mass grave (нявызн.). France 24 (10 мая 2010).
15. ↑ “Depth Two” A Barrier To Contamination Of Memory of Victims (нявызн.). Humanitarian Law Center/Fond za humanitarno pravo (18 мая 2016).
16. ↑ de Castro, Collette. Ognjen Glavonić’s Depth Two (Dubina dva, 2016)(нявызн.) . East European Film Bulletin (1 лютага 2016).
17. ↑ BIRN’s Kosovo War Film Screened in Belgrade (нявызн.). balkaninsight.com. BIRN, the Balkan Investigative Reporting Network (16 мая 2016).