wd wp Пошук:
    ⬜

    Кіеўскі хуткасны трамвай

    Кіеўскі хуткасны трамвай (укр.: Київський швидкісний трамвай) — хуткасная трамвайная сістэма ў горадзе Кіеве, першая лінія якой была запушчана 30 снежня 1978 года і стала першым прадстаўніком гэтага віду транспарту ў СССР[1], другая адкрыта першапачаткова ў 2000 годзе, затым, пасля закрыцця ў 2009-м, зноў запушчана 24 кастрычніка 2012 года[2].

    Гісторыя

    Будаўніцтва і пашырэнне правабярэжнай лініі (1975-1980-я)

    У сярэдзіне 1960-х гадоў у Кіеве пачалося актыўнае будаўніцтва жылога масіва Баршчагоўка, з прычыны чаго ўзнікае неабходнасць у арганізацыі маршруту гарадскога транспарту ў цэнтр горада з правазной здольнасцю каля 16-17 тысяч пасажыраў на гадзіну ў адным кірунку[3]. Разглядаліся два варыянты рашэння гэтай задачы: сумешчаны трамвайна-аўтобусны маршрут і інавацыйнае прапанову Уладзіміра Веклич[4][5] - тралейбусныя цягніка[6] з трох машын, якія працуюць па яго сістэме (рашэнне экалагічнае і менш шумнае)[7].

    Да пачатку 1970-х з-за пашырэння геаграфіі будаўніцтва да новага маршрута былі павышаны патрабаванні па правазной здольнасці да 25000 чалавек у гадзіну ў адным кірунку[8]. Рэнтабельнага рашэнні для арганізацыі маршруту з такой правазной здольнасцю ў СССР у той час не існавала (для будаўніцтва метро патрэбныя 40 тыс. чел./гадзіну)[9].

    Ідэя будаўніцтва першай у СССР лініі хуткаснага трамвая ўзнікла пасля ўдзелу прадстаўнікоў Украіны Уладзіміра Векліча[3][10] і Васіля Дзьяканава[11] у 37-м кангрэсе Міжнароднага саюза грамадскага транспарту, які праходзіў у Барселоне (Іспанія) у маі 1967 г.[12]. Падчас паездкі яны азнаёміліся з перавагамі хуткаснага трамвая і, вярнуўшыся дадому, у справаздачы аб камандзіроўцы рэкамендавалі пабудаваць такую лінію ў Кіеве[13].

    Іх рэкамендацыі былі разгледжаны і падтрыманы на калегіі МінЖКГ УССР і рэалізаваны ў пастанове Савета Міністраў СССР № 538 ад 13 лiпеня 1970 года. Асабліва карысным стала іх чацвёртае сумеснае камандзіроўкі ў снежні 1970 года ў Бруселі, дзе яны азнаёміліся з вопытам эксплуатацыі адной з самых сучасных на той час лініі хуткаснага трамвая[14], былі абагульнены ў справаздачах і кнізе. Нягледзячы на ​​актыўнае запазычанне замежнага вопыту, большасць якія ўжываюцца тэхнічных рашэнняў распрацоўваліся ў Кіеве[15], паколькі не было нават элементнай базы для стварэння аналагаў заходняй аўтаматыкі[16][17]. Рашэнне аб правядзенні такіх работ у ніхто МГ было прынята на калегіі міністэрства жыллёва-камунальнай гаспадаркі УССР ў 1973 годзе[18]. На гэтай жа калегіі Веклич В. П. быў зацверджаны на пасадзе дырэктара НДІКТІ ГГ. Як кіраўнік КТТУ, Васіль Дыяканаў займаўся агульным кіраўніцтвам праекта, а Уладзімір Векліч, як дырэктар НДІКТІ ГГ, кіраваў яго тэхнічнай[19] часткай[20][21]. Распрацаваная пад кіраўніцтвам Уладзіміра Піліпавіча сістэма інтэрвальнай рэгулявання руху трамваяў[20] па большасці параметраў была лепш замежных аналагаў[3].

    Правабярэжная лінія Кіеўскага хуткаснага трамвая стала першай лініяй хуткаснага трамвая ў СССР. Першы ўчастак трасы была ўведзена ў эксплуатацыю 1 лютага 1975, і працавала ў не самім хуткасным рэжыме. Адзіным маршрутам стаў № 3, які ездзіў ад вакзала да рэдуктарнага завода (8 км). 1 студзеня 1977 быў адкрыт маршрут № 1 Палац Спорту - Вуліца Сем’і Сасніна (26 км), а маршрут № 3 падоўжаны да Кальцавая дарога.

    1 верасня 1977 маршрут № 3 зменена: «Плошча Перамогі» - «Кальцавая дарога» (19 км).

    30 снежня 1978 лінія пачала працаваць ў хуткасным рэжыме.

    28 снежня 1984 маршрут № 1 падоўжаны да вуліцы Булгакава (30 км).

    Існавалі планы па працягу лініі хуткаснага трамвая ад плошчы Перамогі да чыгуначнага вакзала, у раён Вялікі Васількоўскі вуліцы, далей па тунэлі да бульвара Лесі Украінскія і Моста Патона з перасадкай на станцыі метро Вакзальная, Палац Украіна, Пячэрская, аднак гэтыя планы не былі рэалізаваныя.

    Будаўніцтва левабярэжнай лініі (1980-2000-я)

    Панарама левабярэжнай лініі хуткаснага трамвая

    Пасля таго як для патаннення праекта было адкладзена будаўніцтва левабярэжная лініі Кіеўскага метро, было вырашана будаваць другую лінію хуткаснага трамвая з мэтай паведамлення жылога масіва Выгураўшчына-Траешчына са станцыяй метро «Левабярэжная».

    Будаўніцтва пачалося ў 1993 годзе. Быў пабудаваны будаўнічую пляцоўку ля сучаснай станцыі «Каштанавая», туды былі завезеныя рэйкі. Аднак пасля з’явіліся вялікія праблемы з фінансаваннем праекта. Першы з чатырох шляхаправодаў над трамвайнай лініяй (паблізу станцыі «Сабурава») быў здадзены ў эксплуатацыю ў 1995 годзе. Будаўніцтва іншых вялося вельмі павольна.

    У 1999 годзе кіраўніцтвам горада было загадана скончыць будаўніцтва лініі да Дня Кіева ў 2000 годзе. Але ўчастак да станцыі метро «Левабярэжная» пабудаваць за год было вельмі цяжка. У сувязі з гэтым першая чарга будаўніцтва было ўдвая зменшана.

    Вясной 2000 года было скончана праца па ўзвядзенню трамвайнага моста над праспектам Ватуціна, дзе знаходзіцца аднайменны прыпынак. У пачатку мая 2000 ажыццёўлена выпрабаванне лініі, а ў Дзень горада, 26 мая 2000, лінія была ўрачыста адкрыта мэрам Кіева.

    Па другой лініі хуткаснага трамвая курсіраваў маршрут № 2: хуткасным участкам ад праспекта Ватуціна да прыпынку «Міласлаўская» і няхуткаснага ад прыпынку «Міласлаўская» да прыпынку 28-га трамвайнага маршруту «Вуліца Сабурава». У адрозненне ад першай лініі, па гэтай лініі трамваі курсіравалі толькі да 18 гадзін, а ў выходныя - да 15 гадзін, пры гэтым інтэрвал руху трамваяў дасягаў паўгадзіны і больш. Асноўны пасажырапаток складалі адпачывальнікі, якія ехалі з Выгураўшчына-Траешчыны на праліў Дзесенку, так як маршрут быў стратным і непатрэбным, таму што праходзіў у межах аднаго мікрараёна.

    Сучасны стан і развіццё

    Правабярэжная лінія

    Турнікеты для аплаты праезду на станцыі «Кальцавая дарога»

    Лінія абслугоўваецца трамвайным дэпо імя Шаўчэнкі (раней маршрут № 3 таксама абслугоўвала Лук’янаўскае дэпо), якое ў 2005 годзе было перанесена з вуліцы Горкага ў цэнтры на праспект Акадэміка Каралёва, да канчатковай маршруту № 1, што істотна палегчыла абслугоўванне лініі.

    Лінія налічвае 12 станцый хуткаснага трамвая, адну закрытую станцыю і сем звычайных трамвайных прыпынка. Лінія ад станцыі «Кальцавая дарога» да станцыі «Плошча Перамогі» аддзеленая ад праезнай часткі, што робіць немагчымым перашкоды на шляху вагонаў, гэта значыць цалкам адпавядае стандартам хуткаснага трамвая. Лінія ад прыпынку «Міхайлоўская Баршчагоўка» да павароту на перагоне паміж станцыямі «Гнаты Юры» і «Рамена Ралана» з’яўляецца звычайнай трамвайнай лініяй са святлафорамі і скрыжаваннямі.

    Левабярэжная лінія

    Левабярэжная лінія налічвае 7 станцый хуткаснага трамвая, восем станцый звычайнага трамвайнага паведамленні і недабудаваны пункт тэхнічнага абслугоўвання. Лінія аддзеленая ад праезнай часткі плотам, што робіць немагчымым перашкоды на шляху вагонаў, таму цалкам адпавядае стандартам хуткаснага трамвая.

    Маршруты

    №Станцыі і прыпынкі
    1 прып. «Міхайлоўская Баршчагоўка» — прып. «Вуліца Булгакава» — прып. «Вуліца Грыгаровіча-Барскага» — прып. «Вуліца Жолудзева» — прып. «Вуліца Зодчых» — прып. «Бульвар Кальцова» — прып. «Вулиця Генерала Патапава» — ст. «Гната Юры» — ст. «Сям'і Сасніных» — ст. «Івана Лепсэ» — ст. «Герояў Севастопаля» — ст. «Нацыянальны авіяцыйны універсітэт» — ст. «Індустрыяльная» — ст. «Палявая» — ст. «Політэхнічная» — ст. «Плошча Перамогі» — ст. «Старавакзальная»
    2 прып. «Міхайлоўская Баршчагоўка» — прып. «Вуліца Булгакава» — прып. «Вуліца Грыгаровіча-Барскага» — прып. «Вуліца Жолудзева» — прып. «Вуліца Зодчых» — прып. «Бульвар Кальцова» — прып. «Вулиця Генерала Патапава» — ст. «Рамена Ралана» — ст. «Кальцавая дарога»
    3 Ст. «Кальцавая дарога» — ст. «Рамена Ралана» — ст. «Гната Юры» — ст. «Сям'і Сасніных» — ст. «Івана Лепсэ» — ст. «Герояў Севастопаля» — ст. «Нацыянальны авіяцыйны універсітэт» — ст. «Індустрыяльная» — ст. «Палявая» — ст. «Політэхнічная» — ст. «Плошча Перамогі» — ст. «Старавакзальная»
    4 ст. «Траешчына-2» — ст. «Генерала Ватуціна» — ст. «Каштанавая» — ст. «Тэадора Драйзера» — ст. «Аляксандра Сабурава» — ст. «Марыны Цвятаевай» — ст. «Міласлаўская»
    5 ст. «Траешчына-2» — ст. «Генерала Ватуціна» — ст. «Каштанавая» — ст. «Тэадора Драйзера» — ст. «Аляксандра Сабурава» — ст. «Марыны Цвятаевай» — ст. «Міласлаўская» — прып. «Вуліца Міласлаўская» — прып. «Праспект Уладзіміра Маякоўскага» — прып. «РПС» — прып. «Сацзабеспячэння» — прып. «Вуліца Марыны Цвятаевай» — прып. «Бульвар Леаніда Быкава» — прып. «Бульвар Уладзіміра Высоцкага» — прып. «Вуліца Аляксандра Сабурава»

    Зноскі

    1. ↑ Энцыклапедычны даведнік «Кіеў» / Пад рэд. А. В. Кудрыцкага. — К.: Галоўная рэдакцыя Украінскай Савецкай Энцыклапедыі, 1981. — С. 605 , ил. — 100 000 экз. (укр.)
    2. ↑ Сталічны хуткасны трамвай пачынае сваю працу Архівавана 5 ліпеня 2015.
    3. 1 2 3 Артыкул «Як у Кіеве з’явілася першая ў СССР лінія хуткаснага трамвая. гістарычныя фота». (руск.)  На сайце «www.autoconsulting.ua» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 25 снежня 2015. Праверана 25 снежня 2015.
    4. ↑ Энцыклапедыя сучаснай Украіны: у 25 т. / Пад рэд. Дзюба Івана Міхайлавіча і ін. — Кіеў : 2005. — Т. 4. — С. 187 — ISBN 966-02-3354
    5. ↑ Фонова М. «Ракета» Векліча // газета «Вячэрні Кіеў», 2 лістапада 1970. — С. 2.
    6. ↑ Артыкул «Як кіеўскі вынаходніцтва абумовіў развіццё транспарту на некалькі дзесяцігоддзяў» (руск.) . На сайце «www.autoconsulting.com.ua» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 14 верасня 2015. Праверана 11 верасня 2015.
    7. ↑ Артыкул Наталіна Сідарэнка 45 гадоў таму ў Кіеве пачалі будаваць першую ў СССР лінію хуткаснага трамвая (руск.) . На сайце газеты «Факты і каментары» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 студзеня 2016. Праверана 11 студзеня 2016.
    8. ↑ Артыкул «Першы ў СССР: цікавыя факты да 37-годдзя кіеўскага хуткаснага трамвая» (руск.) . На сайце часопіса «Новы час» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 31 снежня 2015. Праверана 30 снежня 2015.
    9. ↑ Резнікоў В. А., намеснік ген. дырэктара АК “Кіеўпраект», кіраўнік праекта, рэканструкцыі хуткаснага трамвая ў г. Кіеве. Пра «бедным» трамваі замовіце слова // «Транспартнае будаўніцтва Украіны» № 5 (09), 2008, С.36-41. (руск.)
    10. ↑ Артыкул «Гісторыя развіцця гарадскога трамвая». На сайце «Кіеўпастранс» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 4 лютага 2016. Праверана 4 лютага 2016.
    11. ↑ Энцыклапедыя сучаснай Украіны: у 25 т. / Пад рэд. Дзюба Івана і ін. — Кіеў : 2005. — Т. 8. — С. 584 — ISBN 966-02-3354
    12. ↑ К. А. Брамскі Гісторыя электратранспарту горада Кіева ў асобах Кіеў: 2001 — 60 с, [17] іл.
    13. ↑ С. П. Бейкул, К. А. Брамскі Кіеўскі трамвай 1892-1992 да стагоддзя з дня пуску ў эксплуатацыю — К.:будаўнік, 1992 — С. 71 тыраж 10 000 экз. ISBN 5-7705-0495-1
    14. ↑ Наталіна Сідарэнка 45 гадоў таму ў Кіеве пачалі будаваць першую ў СССР лінію хуткаснага трамвая (руск.) // газета «Факты і каментары», № 3(4462) ад 12 студзеня 2016. — С. 14.
    15. ↑ Артыкул Брамскі К. А. «Векліч Уладзімір Піліпавіч (1938-1993)». На сайце «Кіеўпастранс» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2016. Праверана 30 сакавіка 2016.
    16. ↑ Дыяканаў В. К. Векліч У.П. Ужыванне прыладаў аўтаматыкі на хуткасным трамваі // Гарадская гаспадарка Украіны. — 1971. — № 3. — С. 38-40. — ISSN 0130-1284
    17. ↑ Векліч У.П. Прылада аўтаблакіроўцы і сігналізацыі на хуткасным трамваі /сб. Гарадскі электрычны транспарт вып. 22 — М: ЦБНТИ МКХ РСФСР, 1973. — С. 18 — 28 (руск.)
    18. ↑ Лист начальника КТТУ В.К Дьяконова від 11 травня 1973 року директору НДКТІ МГ
    19. ↑ Векліч У. П. і ін. Некаторыя асаблівасці электраабсталявання і прылад аўтаматыкі хуткаснага трамвая // Навука і тэхніка ў гарадскім гаспадарцы: рэспубліканскі міжведамасны навукова-тэхнічны зборнік пад рэд. В. Ф. Векліч - Кіеў: Будаўнік, 1979 Вып.42 -С.70-74. (руск.)
    20. 1 2 Векліч У. П. і ін. Выпрабаванне сістэм інтэрвальнай рэгулявання руху цягнікоў для хуткасных трамвайных ліній // Навука і тэхніка ў гарадскім гаспадарцы: рэспубліканскі міжведамасны навукова-тэхнічны зборнік пад рэд. В. Ф. Векліч - Кіеў: Будаўнік, 1981 — Вып.48 — С.21-26. (руск.)
    21. ↑ *Векліч У. П., Вікутан Э. І.*Аўтаматызацыя збору інфармацыі аб пасажырапаток на гарадскім электратранспарту // Навука і тэхніка ў гарадскім гаспадарцы: рэспубліканскі міжведамасны навукова-тэхнічны зборнік пад рэд. В. Ф. Векліч - Кіеў: Будаўнік, 1979 Вып.42 -С.28-30. (руск.)

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (6):
    Катэгорыя·Транспарт Кіева
    Катэгорыя·Кіеўскі трамвай
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·З’явіліся ў 1975 годзе
    Катэгорыя·Трамвайныя сістэмы паводле алфавіта
    Катэгорыя·Трамвайныя сістэмы Украіны