Дэрвентыя (Derventio) — умацаванае паселішча рымскай Брытаніі, якое размяшчалася на месцы прыгарада Дэрбі Літл Чэстэр, у сучасным Дэрбішыры, і абараняе пераправу праз раку і скрыжаванне пяці дарог[1] там, дзе захаваўся рымскі форт. Пасля адступлення рымлян ў паселішчы жылі саксонцы[2]. Археалагічныя знаходкі з гэтай мясцовасці захоўваюцца ў Музеі і мастацкай галерэі Дэрбі.
Першы рымскі форт у гэтай мясцовасці, рымская крэпасць парка Стрэта, быў пабудаваны на іншым беразе ракі Дэруэнт у парку Стрэт; каля 80 года ён быў заменены фортам у Літл Чэстэр. Форт быў пазней паўторна акупаваны і выкарыстоўваўся ў наступныя 25 гадоў, затым вызвалены, пакуль у III стагоддзі вакол горада не была пабудавана каменная сцяна[3]. Існуюць сведчанні шырокай дзейнасці рымлян ў Літл-Чэстару; напрыклад, захаваць рэшткі fort-vicus пад назвай Дэрбскі іпадром.
Пасля заваявання рымлянамі Галіі ў сярэдзіне I стагоддзя да н. э. Юлій Цэзар распачаў два паходы ў Брытанію (55 і 54 да н. Э.). Сістэматычнае заваёванне Брытаніі Рымам пачалося ў 43 н. э. і завяршылася ў асноўным да канца 60-х гг. Брытанія стала адной з ускраінных правінцый Рымскай імперыі. Раманізацыі падвергліся галоўным чынам паўднёвая, усходняя і збольшага цэнтральная вобласці; захад і Поўнач амаль не былі ёй закрануты. Сярод мясцовага насельніцтва часта падымаліся паўстанні (напрыклад, паўстанне Баўдыкі ў 61). Заваяванне было замацавана сістэмай умацаваных пунктаў (рымскія лагеры) і ваенных дарог. Уздоўж паўночных межаў былі збудаваныя рымскія валы.