wd wp Пошук:
    ⬜

    Дом Вендарфа

    Дом Вендарфа — будынак у Мінску, размешчаны ў квартале, які прымыкае да Верхняга Горада, па адрасе вуліца Рэвалюцыйная, 10. Пабудаваны ў XIX ст. з цэглы. Помнік архітэктуры класіцызму.

    Гісторыя

    План пляца. ХІХ ст.

    Мураваны будынак на гэтым пляцы быў пабудаваны ў пачатку XIX стагоддзя. Вузкі, працяглы ў бок двара, двухпавярховы жылы дом, з высокім цокальным паверхам, тарцовым фасадам выходзіў на Койданаўскую вуліцу[1].

    Чарцеж фасада дома ХІХ ст.

    Пры яго будаўніцтве былі выкарыстаны падвальныя памяшканні, перакрытыя скляпеннямі, якія засталіся ад будынка XVIII стагоддзя. Канчаткова яго архітэктурны выгляд сфарміраваўся да сярэдзіны XIX стагоддзя[1].

    Сіметрычны па кампазіцыі галоўны фасад быў падзелены на два ярусы плоскай цягай і завершаны вялікім трохвугольным франтонам з паўцыркульным акном у тымпане. Франтон быў аддзелены ад сцяны прафіляваным карнізам з сухарыкамі. Вуглы будынка былі аформлены плоскімі лапаткамі, якія на першым паверсе былі апрацаваны рустам. Рытм фасадаў ствараўся сеткай прамавугольных аконных праёмаў. Вокны другога паверха былі аформлены плоскімі ліштвамі з замковым камнем. Збоку вуліцы былі зроблены ўваходы ў цокальны паверх. У двары сфарміраваўся комплекс мураваных гаспадарчых пабудоў[1].

    Гэты будынак пацярпеў падчас вялікага пажару 1881 года. Пасля пажару уладальнік дваранін Адольф Вендарф звярнуўся ў Мінскую гарадскую ўправу з праектам на яго аднаўленне, паводле якога планавалася цалкам захаваць архітэктурны выгляд будынка, які ён меў да пажару. Пасля гэтага рамонту ў другой палове XIX — пачатку XX стагоддзяў вялікіх змен у архітэктуры дома Вендарфа не адбылося[1].

    Паводле інвентарызацыі 1910 года ў доме Вендарфа ў цокальным паверсе знаходзілася слясарная майстэрня і завод сельтэрскай вады, а таксама склад фруктаў, акрамя таго, тут яшчэ была мануфактурная крама і пераплётная майстэрня, астатнія памяшканні выкарыстоўваліся пад жылыя кватэры[1].

    Пасля 1920 года былы дом Вендарфа нацыяналізаваны, асноўныя яго памяшканні былі перароблены пад камунальныя кватэры. У гады Другой сусветнай вайны не пацярпеў[1].

    У выніку шматлікіх пасляваенных рамонтаў на галоўным фасадзе будынка часткова страчаны архітэктурны дэкор. У другой палове XX стагоддзя ў былым доме Вендарфа знаходзіліся розныя ўстановы[1].

    Архітэктура

    План 1-га паверха
    Выцягнуты дваровы фасад (злева)

    Двухпавярховая пабудова, чатырохвугольная ў плане, асноўны аб’ём падоўжаны ў глыбіню двара і накрыты двухсхільным дахам. Акцэнтам тарцовага галоўнага фасада, які выходзіць на вуліцу, з’яўляецца трохвугольны франтон з сухарыкамі, у тымпане якога прарэзана паўкруглае акно. Пад франтонам праходзіць шматслойны карніз з поясам сухарыкаў. Па баках утвораны лапаткі, руставаныя па 1-м паверсе. Аконныя праёмы прамавугольныя, без ліштваў. Дваровыя фасады будынка вырашаны плоскасна, пазбаўлены аздобы[2].

    Зноскі

    1. 1 2 3 4 5 6 7 БУДЫНАК №10 ДОМ ВЯНДОРФА
    2. ↑ 271. Забудова вуліцы Рэвалюцыйнай // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Мінск / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэдкал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш.— Мн.: БелСЭ, 1988.— 333 с.: іл. ISBN 5-85700-006-8.

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (8):
    Катэгорыя·Збудаванні Мінска ў стылі класіцызм
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·XIX стагоддзе ў Мінску
    Катэгорыя·Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь
    Катэгорыя·Рэвалюцыйная вуліца (Мінск)
    Катэгорыя·Будынкі і збудаванні Мінска
    Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
    Катэгорыя·З’явіліся ў XIX стагоддзі