У гэтым японскім імі прозвішча (Аяма) стаіць перад асабістым імем. Аяма Іваа (яп.: 大山 巌?, 10 кастрычніка 1842, горад Кагосіма, княства Сацума (цяпер — прэфектура Кагосіма) — 10 снежня 1916, прэфектура Фукуока[2][3]) — японскі ваенны дзеяч, маршал Японіі (1898), адыграў важную ролю ў стварэнні японскай арміі сучаснага тыпу.
Нарадзіўся ў княстве Сацума (цяпер — прэфектура Кагосіма) у сям’і старажытнага самурайскага роду.
Адрозніўся падчас рэстаўрацыйнай вайны 1868 года ў шэрагах прыхільнікаў імператара.
Падчас франка-прускай вайны знаходзіўся пры прускіх войсках, вывучаючы перадавы досвед вядзення вайны. У 1871—74 гадах атрымаў ваенную адукацыю ў Францыі і Швейцарыі.
Калі ў 1877 годзе яго блізкі сваяк Сайго Такаморы падняў самурайскае паўстанне ў Сацуме (да якога далучыўся таксама старэйшы брат Аямы), застаўся верны ўраду — камандаваў брыгадай пры прыгнечанні мецяжу, выкарыстоўваючы пры гэтым атрыманы ў Еўропе досвед.
У 1879 годзе быў прызначаны намеснікам міністра ўнутраных спраў і начальнікам сталічнай (такійскай) паліцыі. З 1880 года — міністр арміі, з 1882 года — начальнік генеральнага штаба. У 1883 годзе здзейсніў падарожжа ў Еўропу для вывучэння арганізацыі армій.
Пасля вяртання, у 1885—96 гадах (з невялікім перапынкам), — ізноў міністр арміі, праводзіў мілітарызацыю краіны.
Пасля пачатку ў 1894 годзе япона-кітайскай вайны (1894—1895) — камандаваў 2-й арміяй, якая высадзілася на Ляадунскім паўвостраве і штурмам узяла Люйшунь. Затым армія перасекла Жоўтае мора і захапіла крэпасць Вэйхайвэй.
Па выніках гэтай кампаніі атрымаў тытул маркіза і стаў членам Тайнага савета пры імператары. 20 студзеня 1898 года стаў маршалам Японскай імперыі.
У 1899—1904 гадах — ізноў начальнік Генштаба. Пад яго кіраўніцтвам быў распрацаваны план вайны з Расіяй і праведзена старанная падрыхтоўка японскай арміі да кампаніі.
У чэрвені 1904 года быў прызначаны галоўнакамандуючым японскімі войскамі ў Маньчжурыі і на Ляадунскім паўвостраве. Пад яго агульным камандаваннем японскія войскі перамаглі ў Ляаянскай бітве, адбілі наступ рускіх пры рацэ Шахэ і з дапамогай 4-й арміі Ногі, якая прыбыла з-пад Порт-Артура, атрымалі рашучую перамогу пад Мукдэнам.
У 1906 годзе стаў ганаровым членам брытанскага Ордэна Заслуг (Order of Merit).
У 1907 годзе імператар дараваў Аяме тытул князя. З 1912 года быў лордам-захавальнікам імператарскай пячаткі і гэнро.