А́тамная падводная лодка з балісты́чнымі раке́тамі (ПЛАРБ) — атамная падводная лодка, узброеная адпаведнымі балістычнымі ракетамі (БРПЛ), прызначаная для нанясення ракетных удараў па стратэгічна важным ваенна-прамысловым аб’ектам праціўніка. Акрамя тэрміна «ПЛАРБ», для абазначэння дадзенага класа падводных лодак ўжываецца таксама пазначэнне «РПКСП» (ракетны падводны крэйсер стратэгічнага прызначэнны). Пры гэтым пад ПЛАРБ разумеюць замежныя падводныя лодкі з балістычнымі ракетамі і першыя атамныя падводныя ракетаносцы, пабудаваныя СССР, а РПКСП — абазначэнне позніх праектаў ПЛАРБ савецкай пабудовы, пачынаючы з 667А. І РПКСП, і ПЛАРБ адпавядае класу SSBN (англ.: Ship Submarine Ballistic Nuclear) ВМС ЗША. ПЛАРБ/РПКСП узброеных сіл маючых іх краін з’яўляюцца адной з складнікаў стратэгічнай ядзернай трыяды і ядзерных сіл.
У 1943—1944 гадах нацысцкая Германія рэалізавала (у пачатковай стадыі адпрацоўкі) два праекты падводных ракетаносцаў з БРПЛ (звонку борта субмарыны і з буксіруемых кантэйнераў), якія прызначаліся для удараў па ЗША.
Першыя ПЛАРБ для стратэгічных ядзерных сіл былі створаны ў канцы 1950-х гадоў (і затым складалі пераважную большасць ад іх агульнай колькасці) звышдзяржавамі , ЗША і СССР. У XX стагоддзі падводныя ракетаносцы былі прыняты на ўзбраенне ў астатніх так званых «старых» ядзерных дзяржаў: Вялікабрытаніі (у 1960-х гадах), Францыі (у 1970-х гадах), КНР (у 1980-х гадах) і Расіі, якая ўспадкавала стратэгічныя ядзерныя сілы СССР. У 2010-х гадах стагоддзі першую ПЛАРБ стварыла так званая «маладая» ядзерная дзяржава — Індыя.
У ВМФ Расіі на ўзбраенні стаяць РПКСП як другога пакалення — праектаў 667БДР «Кальмар» і 667БДРМ «Дэльфін», так і трэцяга пакалення — праекта 941УМ «Акула». Будуюцца таксама сучасныя РПКСП чацвёртага пакалення — праекта 955 «Барэй». У ВМС ЗША падобныя функцыі выконваюць падводныя лодкі трэцяга пакалення класа SSBN тыпу «Агаё».
Існуюць таксама падводныя лодкі з крылатымі ракетамі.
Тэмы гэтай старонкі (1):