Абліванне кіслатой — распырскванне або выліванне кіслаты альбо іншай едкай вадкасці, на цела ахвяры з намерам параніць або знявечыць. Непасрэднымі наступствамі нападу могуць быць страта зроку, хімічны апёк асобы і цела, нявечачыя шнары[2]. Акрамя гвалтоўных злачынстваў кіслоты выкарыстоўваюцца ў актах вандалізму.
Пры трапленні на скуру з’едлівыя рэчывы выклікаюць хімічны апёк і пачынаюць раз’ядаць тканіну. Улічваючы, што частай мэтай нападніка з’яўляецца твар ахвяры, звычайна пашкоджваюцца вушная ракавіна, павекі, нос і вусны. Да аддаленых наступстваў ставяцца псіхалагічныя траўмы, дысфункцыя органаў слыху і зроку.
Пацярпелы павінен быць неадкладна накіраваны ў спецыялізаваную медыцынскую ўстанову. У якасці першай дапамогі варта выдаліць хімічны рэагент, не закранаючы здаровую скуру, прамыць паражоныя ўчасткі вялікай колькасцю вады і нейтралізаваць дзеянне кіслаты.
З развіццём хімічнай прамысловасці ў XIX стагоддзі і з распаўсюджваннем у побыце, кіслоты становяцца папулярным сродкам для выяснення адносін. Кідок не патрабуе асаблівых фізічных намаганняў, але цягне верагоднае абязвечванне ахвяры. Абліванне кіслатой адбываецца з-за рэўнасці, напрыклад, гэта робяць жанчыны супраць суперніц[3], таксама гэта спадарожнічае помсце палюбоўнікаў і палюбоўніц[4]. У 1915 годзе ад рук сваёй каханай пацярпеў прынц Леапольд Клімент Саксен-Кобург-Гоцкі, які памёр шасцю месяцамі пазней.
У групу рызыкі трапляюць публічныя персоны-палітыкі, акцёры, мадэлі і знакамітасці. Характэрна, што тут шкода наносіцца не толькі здароўю, але і пагражае кар’еры і далейшай прафесійнай прыдатнасці. Ахвярамі замаху былі брытанская мадэль Кэці Пайпер (2008), балетмайстар Вялікага тэатра Сяргей Філін (2013)[5][6].
З 1980-х гадоў у Паўднёвай Азіі распаўсюдзілася практыка аблівання кіслатой. Сутыкненне традыцыйнай маралі, рэлігійных норм і зменлівага сучаснага побыту прывяло да шматлікіх выпадкаў нападаў з рэўнасці (больш за 200 эпізодаў у Бангладэш у 1999 годзе[7]). Матывам такога злачынства служыць помста за адрынутасць жанчынай або за нязгоду выйсці замуж. Нягледзячы на ўвядзенне смяротнага пакарання і працяглых тэрмінаў зняволення за абліванне кіслатой, праблема з’яўляецца вострай у Бангладэш, Індыі, Пакістане, а таксама Камбоджы[8][6].
Кіслоты выкарыстоўваюцца вандаламі і хуліганамі для пашкоджання маёмасці. Асабліва небяспечна абліванне кіслатой для жывапісу і твораў мастацтва. У розны час пацярпелі «Даная» Рэмбранта (Эрмітаж, 1985), трыпціх Дзюрэра «Алтар паўмгартнёраў» (Старая Пінакатэка, Мюнхен, 1988) і іншыя карціны. Рэстаўрацыя патрабуе многіх гадоў працы і спалучаная з незаменнымі стратамі.
Індыя займае першае месца па абсалютнай колькасці нападаў, а Бангладэш лідзіруе па колькасці абліванняў кіслатой на 1000 жыхароў. Ахвярамі замахаў становяцца і мужчыны, і жанчыны, роўна як абодва пола прадстаўлены сярод нападнікаў[9].
![]() |
Абліванне кіслатой на Вікісховішчы |
---|