Абарончы храм, храм-крэпасць ці інкастэлаваны храм — царква або касцёл прыстасаваныя да коратка ці доўгачасовай абароны, пры дапамозе ўвядзення ў архітэктуру сакральнага будынку шэрагу фартыфікацыйных элементаў: фланкіруючых вежаў, байніц, машыкуляў па перыметры збудавання, брамы з герсай.
У ВКЛ абарончыя храмы былі распаўсюджаны найбольш у познегатычны перыяд, калі быў выпрацаваны своеасаблівы тып гатычнага абарончага праваслаўнага храма (Царква Св. Міхаіла, Сынкавічы, Дабравешчанская царква, Супрасль). У час барока храмам надавалі абарончыя рысы ў кантэксце арганізацыі абароны места (Дамініканскі касцёл у Мінску).
Сынкавіцкая царква
Супрасльская царква[1]
Мураванкаўская царква
Коданская царква[1]
Навагрудская царква
Камайскі касцёл
Чарнаўчыцкі касцёл
Фара Вітаўта[2]
Заслаўскі збор
Койданаўскі збор[2]
Смаргонскі збор
Быхаўская сінагога
Слонімская сінагогаПомнікі беларускага культавага абарончага дойлідства.