wd wp Пошук:

Ян з княжатаў літоўскіх

.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst a,.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst span.iw{display:inline-block}.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst a::first-letter,.mw-parser-output .ts-wikidata-positions-uppercasefirst span.iw::first-letter{text-transform:capitalize}

Ян (Януш) «з княжатаў літоўскіх» (8 студзеня 149918 лютага 1538) — біскуп віленскі (15121536), затым пазнаньскі (1536–1538).

Біяграфія

Пазашлюбны сын караля польскага і вялікага князя ВКЛ Жыгімонта I Старога і Катажыны Охстат Цельнічанкі. Выхоўваўся ў Кракаве і Глогаве. У 1512 Ян «з князёў літоўскіх» кракаўскі, пазнаньскі і плоцкі канонік. У 1515 вывучаў у Балонскім універсітэце права. Працаваў у каралеўскай канцылярыі. У 1519 Папа Леў X прызначыў яго кіраўніком віленскага біскупства. Аднак паўнату ўлады біскупа ён атрымаў толькі ў 1531 пасля канчатковага святарскага пасвячэння. Пасля прыезду ў Вільню біскуп Ян стаў фактычным намеснікам вялікага князя ў ВКЛ (1519—36). Актыўна ўдзельнічаў у кананізацыйным працэсе каралевіча Казіміра і стварэнні Статута ВКЛ 1529. Пры яго дапамозе Францыск Скарына заснаваў у Вільні друкарню, а з сярэдзіны 1520-х г. стаў яго сакратаром. Праводзіў палітыку бацькі ў адносінах абмежавання ўлады свецкіх магнатаў. Для ўмацавання ўлады дынастыі Ягелонаў распрацаваў (з Юрыем Радзівілам) праект прызнання ВКЛ каралеўствам (1526), аднак польскія магааты не дапусцілі гэтага. 19.5.1536 з-за рознагалоссяў з літоўскімі магнатамі Ян адмовіўся ад віленскага біскупства (прыкладна ў той час пакінуў Вільню і Ф. Скарына). 3 сакавіка 1537 біскуп пазнаньскі.

Зноскі

  1. Catholic-Hierarchy.orgUSA: 1990. Праверана 18 кастрычніка 2020.

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (18):
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Кракаве
Катэгорыя·Выпускнікі Балонскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Нарадзіліся 17 студзеня
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікідадзеных без беларускага подпісу
Катэгорыя·Гедзімінавічы
Катэгорыя·Памерлі 28 лютага
Катэгорыя·Памерлі 18 лютага
Катэгорыя·Біскупы віленскія
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Памерлі ў Познані
Катэгорыя·Гедзімінавічы
Катэгорыя·Нарадзіліся 8 студзеня
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1499 годзе
Катэгорыя·Біскупы пазнаньскія
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Пахаваныя ў Кафедральным саборы (Вільнюс)
Катэгорыя·Памерлі ў 1538 годзе
Катэгорыя·Вільнюская архідыяцэзія