Фема
Фе́ма (грэч.: θέμα) — назва ваенна-адміністрацыйнай акругі Усходняй Рымскай (Візантыйскай) імперыі пасля эвалюцыйнай змены лацінскай мовы грэчаскай у якасці афіцыйнай і найбольш ужывальнай мовы дзяржавы. Фемы былі створаны ў сярэдзіне VII стагоддзі ўслед за адрыньваннем часткі візантыйскай тэрыторыі арабскімі заваёўнікамі.
Фемамі была заменена правінцыйная сістэма дыяцэзій, усталяваная імператарамі Дыяклетыянам і Канстанцінам I. Першыя фемы былі створаны на аснове лагерных стаянак арміі Усходняй Рымскай імперыі, іх назвы адпавядалі вайсковым часцям, якія былі іх прабацькамі.
Сістэма фемаў дасягнула свайго апагею ў IX—X стст., калі да стварэння новых тэрытарыяльных адзінак прывёў падзел старых і заваяванне новых земляў. Арыгінальная сістэма фемаў падверглася істотным зменам у XI і XII стагоддзях, але тэрмін заставаўся ва ўжытку ў якасці правінцыйнага і фінансавага абмежавання да самага канца імперыі.
Літаратура
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and society.
- Treadgold, Warren. Byzantium and Its Armies, 284-1081.
- Haldon, John F. (1990). Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture. Cambridge University Press. ISBN 978-0521319171. http://books.google.com/books?id=pSHmT1G_5T0C.
- Haldon, John F. (1999). Warfare, state and society in the Byzantine world, 565–1204. Routledge. ISBN 1857284941. http://books.google.com/books?id=-R0G0Enf58AC.
Катэгорыя·Адміністрацыйныя адзінкі
Катэгорыя·Адміністрацыйны падзел Візантыі
Катэгорыя·Армія Візантыйскай імперыі