wd wp Пошук:
    ⬜

    Лысуха

    У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Лысуха (значэнні). У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Лыска.

    Лысуха[1], лыска (Fulica atra) — птушка сямейства пастушковых, шырока распаўсюджаная на абшарах Еўразіі, Паўночнай Афрыкі і Аўстраліі. Добра пазнавальная па белай дзюбе і белай скураной пляме на ілбе. Большую частку часу праводзіць на вадзе, чым заўважна вылучаецца ў параўнанні з іншымі пастушковымі.

    Апісанне

    Знешні выгляд

    Птушка велічынёй з сярэднюю качку — даўжыня 36—38 см, размах крылаў 19,5—23,5 см, вага 500—1000 г.[2] Целасклад мажны; тулава крыху пляскатае з бакоў. Апярэнне галавы, шыі і верхняй часткі тулава цёмна-шэрае ці чорнае, матавае, з шэраватым адлівам на спіне. Грудзі і бруха святлейшыя — дымчаста-шэрыя. На ілбе добра заўважная скураная пляма. Дзюба таксама белага колеру, невялікая, вострая, пляскатая з бакоў. Абалонка вачэй ярка-чырвоная. Хвост кароткі, складаецца зь мяккака пер’я. Ногі жаўтаватыя або аранжавыя, з кароткай шэрай плюснай і доўгімі шэрымі пальцамі. Плавальныя балонкі адсутнічаюць, аднак з бакоў ёсць фястончатыя лопасці, дзякуючы якім птушкі ўпэўнена адчуваюць сябе на вадзе. Палавы дымарфізм выяўляецца слаба — самцы выглядаюць крыху буйнейшымі і цямнейшымі, з большай плямай на ілбе. Маладыя птушкі ў цэлым бураватыя, з шэрым брухам і светла-шэрым горлам[3].

    Голас

    Дыяпазон гукаў адносна шырокі і заўважна адрозніваецца ў самцоў і самак. Тым не меней, у адрозненне ад шматлікіх іншых відаў лысухі не выкарыстоўваюць гукавыя сігналы пры заляцаннях або пазначэнні гнездавой тэрыторыі[4]. Саміца крычыць гучна і звонка — падобна да «цьек-цьек». Крык самца, як правіла, больш ціхі і глухі, з пераважаннем шыпячых гукаў.

    Пашырэнне

    Лысухі (дарослыя і птушаняты) на рацэ Трасцянка ў Малым Трасцянцы (Мінск)

    Арэал: Палеарктыка (акрамя поўначы), Iндакiтай i Аўстралiя. На Беларусі звычайны на гнездаванні пералётны, часткова зімуючы і транзітна мігрыруючы від.

    Насяляе часцей за ўсё вадаёмы са стаячай вадой з добра развiтым поясам трыснягу, старыцы, каналы, марскія лагуны; радзей — тарфяныя балоты i плыткiя равы, вакол якiх растуць густыя кусты, рэкі з павольным цячэннем; у паслягнездавы перыяд усе тыпы нiзiнных вадаёмаў, а таксама залівы i марскiя ўзбярэжжы.

    Пералётны від. Папуляцыi на захадзе i поўдні арэала аселыя. Месца зiмовак: часткова ў межах гнездавога арэала, а таксама Заходняя, Паўднёвая i часткова Цэнтральная Еўропа, Паўночная Афрыка, Малая Азія, Цэнтральная і Паўднёвая Азiя да Карэi і Японіi, Індыя, Малайскi архіпелаг, Новая Гвінея, Аўстралія і Новая Зеландыя.

    Асаблівасці біялогіі

    Корміцца мяккай воднай расліннасцю, лічынкамі насякомых, дробнымі малюскамі, рыбай.

    Гняздо часцей за ўсё ў прыбярэжнай расліннасці (трыснягу), у плыткай вадзе абапіраецца на дно, часам каля краю вады альбо на купiнах асакi, паламаным трыснягу. Спружынiстая аснова ў выглядзе кучкі з сухіх сцёблаў, трыснягу альбо асакi, якiя ўкладзены крыж-накрыж, часта па краях аплятае трыснёг, высцiлка з лiстоў. Ад гнязда да вады ідзе паласа сухога трыснягу.

    Яйкi лысухі

    Яйкi звычайна 6-10 (часам 1-15, выключна 22, калі больш як 15 — праўдападобна, што адкладзены 2 самкамі), крыху падоўжаныя з тупым вузейшым канцом, светлыя з пясочна-гліністым адценнем. Глыбокiя плямы вельмі дробныя, густыя i шэрыя; паверхневыя — ад цёмна-бурых да чорных.

    Паляванне

    Аб’ект палявання.

    Зноскі

    1. ↑ Напісанне Лысуха ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.9. Мн., 1999, С.386
    2. ↑ Лысуха ( Fulica atra )(руск.) . Птицы Казахстана. Праверана 30 мая 2011.
    3. ↑ Р. Л. Бёме, Н. П. Грачев, Ю. А. Исаков «Птицы СССР. Курообразные, Журавлеобразные» Изд. «Наука» Ленинград 1987 онлайн
    4. ↑ John A. Horsfall. «The „dawn chorus“ and incubation in the coot (Fulica atra L.)(недаступная спасылка)» Behavioral Ecology and Sociobiology Vol. 15, Num. 1 1984

    Літаратура

    Тэмы гэтай старонкі (5):
    Катэгорыя·Віды па-за небяспекай
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
    Катэгорыя·Жывёлы паводле алфавіта
    Катэгорыя·Пастушковыя
    Катэгорыя·Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе