Зваротная геадэзічная задача — вызначэнне па геадэзічных каардынатах дзвюх кропак на зямным эліпсоідзе даўжыні і дырэкцыйнага вугла кірунку паміж гэтымі кропкамі.
Пры вядомых каардынатах кропак
A (
X
A
,
Y
A
)
{\displaystyle A(X_{A},Y_{A})}
і
B (
X
B
,
Y
B
)
{\displaystyle B(X_{B},Y_{B})}
неабходна знайсці даўжыню
S
A B
{\displaystyle S_{AB}}
і кірунак лініі АВ: румб
r
A B
{\displaystyle r_{AB}}
α
A B
{\displaystyle \alpha _{AB}}
(выява).
Зваротная геадэзічная задача рашаецца наступным чынам. Спачатку вылічаюцца прырашчэнні каардынат:
X
B
−
X
A
{\displaystyle \Delta X=X_{B}-X_{A}}
Y
B
−
Y
A
{\displaystyle \Delta Y=Y_{B}-Y_{A}}
Велічыню вугла
r
A B
{\displaystyle r_{AB}}
вылічым з адносінаў:
Δ Y
Δ X
=
t g
r
A B
{\displaystyle {\frac {\Delta Y}{\Delta X}}=\mathrm {tg} ,r_{AB}}
Па знаках прырашчэнняў каардынат вылічаюць чвэрць, у якой размяшчаецца румб, і яго назву. Выкарыстоўваючы залежнасць паміж дырэкцыйнымі кутамі і румбамі, знаходзім
α
A B
{\displaystyle \alpha _{AB}}
. Залежнасць паміж дырэкцыйнымі вугламі і румбамі вызначаецца для чвэрцяў па наступных формулах:
I чвэрць (ПнУ):
α
{\displaystyle r=\alpha }
II чвэрць (ПдУ):
180 − α
{\displaystyle r=180-\alpha }
III чвэрць (ПдЗ):
α − 180
{\displaystyle r=\alpha -180}
IV чвэрць (ПнЗ):
360 − α
{\displaystyle r=360-\alpha }
Для кантролю адлегласць
S
A B
{\displaystyle S_{AB}}
двойчы вылічаюць па формулах:
S
A B
=
Δ X
cos
α
A B
=
Δ Y
sin
α
A B
= Δ X ⋅ sec
α
A B
= Δ Y ⋅
c o s e c
α
A B
{\displaystyle S_{AB}={\frac {\Delta X}{\cos \alpha _{AB}}}={\frac {\Delta Y}{\sin \alpha _{AB}}}=\Delta X\cdot \sec \alpha _{AB}=\Delta Y\cdot \mathrm {cosec} ,\alpha _{AB}}
S
A B
=
Δ X
cos
r
A B
=
Δ Y
sin
r
A B
= Δ X ⋅ sec
r
A B
= Δ Y ⋅
c o s e c
r
A B
{\displaystyle S_{AB}={\frac {\Delta X}{\cos r_{AB}}}={\frac {\Delta Y}{\sin r_{AB}}}=\Delta X\cdot \sec r_{AB}=\Delta Y\cdot \mathrm {cosec} ,r_{AB}}
Адлегласць
S
A B
{\displaystyle S_{AB}}
магчыма таксама вылічаюць па формуле:
S
A B
=
Δ
X
2
Δ
Y
2
{\displaystyle S_{AB}={\sqrt {\Delta X^{2}+\Delta Y^{2}}}}
Няма спасылак на крыніцы. Адсутнасць спасылак на крыніцы выклікае недавер да інфармацыі. Калі ласка, калі ведаеце крыніцы змешчанай у артыкуле інфармацыі, пазначце іх. |