wd wp Пошук: ⬜

Геоід

Геоід (літаральна - «нешта падобнае Зямлі») - выпуклая замкнёная паверхня, што супадае з паверхняй вады ў морах і акіянах у спакойным стане і перпендыкулярная да кірунку сілы цяжару ў любой яе кропцы, а менавіта геаметрычнае цела, якое адлюстроўвае ўласцівасці патэнцыялу сілы цяжару [1] на Зямлі (паблізу зямной паверхні), важнае паняцце ў геадэзіі.

Вызначэнне паняцця “геоід”

Геоід вызначаецца як эквіпатэнцыяльная паверхня зямнога поля цяжару [2](узровень паверхню), прыкладна супадае з сярэднім узроўнем вод Сусветнага акіяна ў неабуранам стане і ўмоўна працягнуты пад мацерыкамі. Адрозненне рэальнага сярэдняга ўзроўню мора ад геоіда можа дасягаць 1 м.

Па вызначэнні эквіпатэнцыяльнай паверхні, паверхня геоіда ўсюды перпендыкулярная стромай лініі.

Некаторыя аўтары абазначаюць вышэйапісанае паняцце тэрмінам не «геоід», а «асноўны ўзровень паверхні», у той час як сам геоід вызначаецца як 3-мернае цела, абмежаванае гэтай паверхняй.[3]

Гісторыя

Тэрмін «геоід» быў прапанаваны ў 1873 годзе нямецкім матэматыкам Іаганам Бенедыктам Лістынгам для абазначэння геаметрычнай фігуры, больш дакладна адлюстроўвае форму Зямлі, чым эліпсоід вярчэння.

Выкарыстанне

Геоід з’яўляецца паверхняй, адносна якой вядзецца адлік вышынь над узроўнем мора. Дакладнае веданне геоіда неабходна, у прыватнасці, у навігацыі - для вызначэння вышыні над узроўнем мора на аснове геадэзічнай (эліпсаідальнай) вышыні, непасрэдна вымяранай GPS-прымачамі, а таксама ў фізічнай акіяналогіі - для вызначэння вышынь марской паверхні.

Гл. таксама

Зноскі

↑ Важна заўважыць, што ў вызначэнне сілы цяжару ўваходзіць гравітацыйная сіла з боку Зямлі і цэнтрабежная сіла, звязаная з кручэннем зямлі; то ёсць патэнцыял сілы цяжару не супадае з чыста гравітацыйным патэнцыялам.
↑ Гл. папярэднюю заўвагу
↑ Горная энциклопедия: определение геоида.

Тэмы гэтай старонкі (2):
Катэгорыя·Геаметрыя
Катэгорыя·Геаграфія